Prezydent Andrzej Duda, sojusznik poprzedniej administracji, złożył przysięgę na rząd, maksymalnie opóźniając przekazanie władzy.
W środę rano nowy polski premier Donald Tusk i jego gabinet złożyli przez prezydenta przysięgę podczas ceremonii kończącej osiem burzliwych lat rządów narodowej partii konserwatywnej Prawa i Sprawiedliwości.
W Pałacu Prezydenckim w Warszawie odbyła się uroczystość zaprzysiężenia proeuropejskiego rządu, będącego ostatnim krokiem w przekazaniu władzy. Tusk wrócił na stanowisko po dziewięciu latach w opozycji.
Zmiana rządu następuje po wyborach ogólnokrajowych 15 października, które wygrała grupa partii startujących na odrębnych mandatach, zadeklarujących współpracę pod przywództwem Tuska na rzecz przywrócenia norm demokratycznych podważonych przez Prawo i Sprawiedliwość oraz naprawienia napiętych również stosunków z zagranicznymi sojusznikami .
Tusk i jego ministrowie przybyli pod Pałac Prezydencki autobusem z biało-czerwonymi barwami polskiej flagi i napisem: „Dziękujemy Ci, Polsko!” Powitali ich dopingujący kibice.
Rząd Tuska uzyskał we wtorek wieczorem wotum zaufania w parlamencie po przemówieniu inauguracyjnym, w którym zapowiedział żądanie od Zachodu dalszego wsparcia dla Ukrainy. Głosowanie wotum zaufania zostało opóźnione, ponieważ skrajnie prawicowy poseł użył gaśnicy do zgaszenia świec menory podczas obchodów Chanuki poświęconych polskim prawodawcom żydowskim w latach dwudziestych i trzydziestych XX wieku. Tusk i inni przywódcy ostro potępili antysemicką prowokację.
W swoim wtorkowym przemówieniu politycznym Tusk wezwał skłóconą klasę polityczną Polski do zjednoczenia, mówiąc, że naród nie może sobie pozwolić na podziały, podczas gdy Rosja toczy za granicą wojnę agresywną, a konflikt, którego wielu obawia się, może się rozprzestrzenić, jeśli zwycięży Moskwa.
Duda powiedział, że pomimo oczywistych różnic będzie współpracował w sprawach kluczowych dla bezpieczeństwa Polski i dobra narodu, ale podkreślił, że jego zdaniem większość rzeczy jest w idealnym stanie.
Tusk, którego rząd zrodził się z niezadowolenia większości wyborców, stwierdził, że przyjął deklarację Dudy „z wielką radością”, ale też dobitnie przytoczył słowa swojej przysięgi, w której zapewniał o poszanowaniu polskiej konstytucji i innych ustaw. Krytycy Dudy zarzucają mu naginanie Konstytucji, a w niektórych przypadkach nawet jej lekceważenie, wspierając politykę PiS.
Tusk miał udać się później tego dnia do Brukseli na szczyt UE i rozmowy przywódców z sześcioma krajami Bałkanów Zachodnich, które mają nadzieję przystąpić do UE.
Do wyzwań stojących przed Tuskiem należy przywrócenie standardów demokratycznych w Polsce i praca na rzecz uwolnienia środków Unii Europejskiej, które zostały zamrożone w wyniku odstępstw od demokracji przez jego poprzedników – co obiecał szybko osiągnąć.
Obiecał także współpracę z partnerami europejskimi w celu rozwiązania problemu nielegalnej migracji, która jest kwestią rosnącą w Polsce po tym, jak tysiące ludzi, w tym wiele z Bliskiego Wschodu, próbowało przedostać się do UE z Białorusi przez wschodnią granicę Polski.
67-latek zapowiedział przywrócenie stosunków zagranicznych nadszarpniętych przez rząd PiS, który kłócił się nawet z takimi sojusznikami, jak Niemcy i Ukraina, a także nie zgadzał się z UE w sprawie zmian prawnych podważających niezależność władzy sądowniczej .
W rządzie Tuska zasiada były minister spraw zagranicznych Radek Sikorski, który ponownie obejmie tę funkcję. Na ministra sprawiedliwości wybrano Adama Bodnara, szanowanego obrońcę praw człowieka i byłego rzecznika praw obywatelskich.
Tusk mianował ministrem obrony Władysława Kosiniaka-Kamysza, doświadczonego polityka i lidera partii rolnej. Zdaniem Kosiniaka-Kamysza bezpieczeństwo Polski gwarantuje członkostwo w NATO i UE. W obliczu wojny za granicą Polski zapowiedział skupienie się na wzmocnieniu potencjału obronnego sił zbrojnych.
Nowym ministrem kultury został Bartłomiej Sienkiewicz, były minister spraw wewnętrznych Tuska, a tak się składa, że jest prawnukiem Henryka Sienkiewicza, autora „Quo vadis”, laureata literackiej Nagrody Nobla.
