Ministerstwo Kultury zastępuje poddanie się kraju wydarzeniu ze sztuki współczesnej, które było krytykowane za odzwierciedlanie nacjonalistycznego programu PiS.
Na znak, że Polska dokonuje przeglądu kulturalnego ducha czasu ustanowionego przez jej poprzedni nacjonalistyczny rząd, Minister Kultury wycofał udział Polski na Biennale w Wenecji.
Bartłomiej Sienkiewicz, powołany w zeszłym miesiącu przez nowego centrowego premiera Donalda Tuska, zapowiedział wycofanie projektu „Polska praktyka w tragedii. Między Niemcami a Rosją” w komunikacie prasowym z zeszłego tygodnia.
Sienkiewicz powiedział, że podjął decyzję „po zebraniu opinii i głosów środowisk” oraz „analizie procedur konkursowych na wystawę”.
Zamiast tego w Pawilonie Polskim zostanie zaprezentowana multimedialna wystawa „Repeat After Me” autorstwa ukraińskiego kolektywu artystycznego Open Group, będącego projektem uzupełniającym tego kraju.
Pierwotny projekt został zaproponowany, gdy populistyczne Prawo i Sprawiedliwość (PiS) sprawowało jeszcze władzę jesienią ubiegłego roku, w jedenastą godzinę przed utratą kontroli nad rządem.
Znalazło się w nim ponad 35 prac artysty Ignacego Czwartosa, w tym obraz „Nord Stream 2”, który przedstawia byłą kanclerz Niemiec Angelę Merkel i rosyjskiego Władimira Putina połączonych swastyką – zgodnie z pierwotnym zarysem propozycji.
Twórczość Czwartosa była krytykowana w Polsce i za granicą za powtarzanie nacjonalistycznych poglądów PiS i utrwalanie narracji o byciu ofiarą państwa, o państwie polskim, które w XX wieku było ofiarą sąsiednich Niemiec i Rosji.
Artysta oskarżył rząd o cenzurę, twierdząc, że jego twórczość nie jest antyeuropejska, a po prostu nawiązuje do „sił, które niszczyły Europę w przeszłości i dziś”.
„Selekcja odbyła się zgodnie z procedurami prawnymi” – powiedział Czwartos „Art Newspaper”. „Nie podano powodów uzasadniających decyzję (wycofanie wniosku), a co więcej, decyzja ta jest sprzeczna z obowiązującymi przepisami. Odbieram to jako cenzurę.”
Po zgłoszeniu wystawy trzech członków jury warszawskiej Zachęty Narodowej Galerii Sztuki złożyło zdanie odrębne, stwierdzając, że projekt prezentuje „dokładnie odwrotny obraz Polski, jako jednolitego, nieotwartego kraju, skupionego wyłącznie na sobie i przemawiającym z pozycji ofiara.”
Nowa polska wystawa na Biennale będzie zawierać performans wideo zawierający wywiady z Ukraińcami wysiedlonymi ze swoich domów na wschodzie i południu kraju, których poproszono o odtworzenie słyszanych odgłosów wojny.
Instalacja wideo została po raz pierwszy pokazana w Galerii Labirynt w Lublinie w listopadzie 2022 roku.
Za organizację i produkcję wystawy oraz kierownictwo Pawilonu Polskiego w Wenecji odpowiada warszawska Narodowa Galeria Sztuki Zachęta.
60. edycja Biennale w Wenecji, największego na świecie wydarzenia związanego ze sztuką współczesną, rozpocznie się 20 kwietnia pod nadrzędnym hasłem „Foreigners Everywhere”, które zdaniem kuratorów ma celebrować różnorodność i włączenie.
