Sprawozdanie końcowe Światowej Organizacji Handlu (WTO) oznaczało znaczące zwycięstwo UE w trwającym sporze z USA w sprawie hiszpańskich czarnych oliwek.
Najnowszym wydarzeniem w długotrwałym sporze handlowym jest upublicznienie we wtorek (20 lutego) raportu panelu ds. zgodności WTO, w którym potwierdzono uzasadnienie UE dla zakwestionowania amerykańskich ceł na hiszpańskie czarne oliwki.
Sprawa sięga 2017 r., kiedy Stany Zjednoczone nałożyły cła na hiszpańskie oliwki, powołując się na szkody wyrządzone amerykańskim producentom w wyniku dotacji UE skierowanych do hiszpańskich producentów oliwek w ramach wspólnej polityki rolnej (WPR).
Następnie Departament Handlu Stanów Zjednoczonych nałożył cła antysubsydyjne i antydumpingowe w wysokości od 30% do 44% na przywóz hiszpańskich czarnych oliwek.
UE zakwestionowała te środki na forum WTO, co doprowadziło do trwającej cztery lata batalii prawnej, która formalnie zakończyła się w listopadzie 2021 r., kiedy pierwszy panel orzekł, że działania administracji USA naruszają zasady WTO.
W szczególności środki zakładały automatyczne i pełne przekazywanie dotacji od producenta do przetwórcy produktów rolnych, co nie wystarcza, aby uzasadnić nałożenie ceł, stwierdził pierwszy panel.
W swoim raporcie końcowym panel ds. zgodności powtórzył wnioski z poprzedniego orzeczenia i przypomniał, że Stany Zjednoczone nie wdrożyły zaleceń WTO przedstawionych w ustaleniu z 2021 r.
„Wzywamy stronę amerykańską, aby szybko dostosowała się do przepisów i zapewniła pomoc hiszpańskiemu sektorowi oliwek, który od 2018 r. bezprawnie dotyka amerykańskie cła antysubsydyjne” – powiedział wiceprzewodniczący UE ds. handlu Valdis Dombrovskis.
Najnowsza decyzja pozwala Brukseli na podjęcie dalszych środków, w tym działań odwetowych, aby zapewnić, że Stany Zjednoczone w pełni wdrożą zalecenia panelu.
„To panel ds. zgodności, więc teraz spodziewamy się pracować nad zgodnością” – powiedział rzecznik Komisji TylkoGliwice, dodając, że przed rozważeniem dalszych opcji dyrektor UE zamierza zdecydowanie nawiązać współpracę z USA w sprawie zgodności.
Wynik tego sporu może mieć szersze konsekwencje, wykraczające poza europejski przemysł oliwek, dla sposobu postrzegania unijnych dotacji rolnych – historycznie kwestionowanych jako praktyka antykonkurencyjna faworyzująca masowo europejskich rolników – na poziomie WTO.