Rząd Słowenii stwierdził, że kontrole powinny trwać co najmniej 10 dni.
W sobotę Lublana oficjalnie wprowadziła kontrole graniczne z sąsiadującymi Węgrami i Chorwacją w następstwie podobnego posunięcia podjętego przez Włochy w związku ze wzrostem przemocy na Bliskim Wschodzie.
Skrajnie prawicowy rząd Włoch zawiesił także na 10 dni umowę o otwartej granicy ze Słowenią obowiązującą od soboty.
Oświadczenie odzwierciedla rosnące obawy dotyczące bezpieczeństwa w Europie w związku z wojną między Izraelem a grupą bojowników Hamasu. W czwartek ministrowie spraw wewnętrznych Unii Europejskiej debatowali, jak poradzić sobie ze skutkami wojny dla bloku składającego się z 27 narodów po ataku bombą zapalającą na berlińską synagogę i oddzielnych zabójstwach w Belgii i Francji dokonanych przez podejrzanych islamskich ekstremistów.
Zabezpieczenie strefy Schengen
Komisarz UE do spraw wewnętrznych Ylva Johansson powiedziała w Luksemburgu, że Komisja bada kwestię kontroli na granicach wewnętrznych, którą określiła jako jedno z wyzwań strefy Schengen.
„Nawet jeśli jest to uzasadnione poważnymi względami, bezpieczeństwem wewnętrznym lub nielegalnym przekroczeniem granicy, kontrole na granicach wewnętrznych również utrudniają swobodny przepływ” – stwierdziła Johansson. „Musimy tego uniknąć”.
Strzelcowi biorącemu udział w belgijskim ataku, obywatelowi Tunezji, odmówiono prawa pobytu w czterech krajach europejskich i wydano mu nakaz deportacji z Belgii w 2021 r., ale zniknął z pola widzenia. Dopiero po tym, jak we wtorek zabił dwóch Szwedów, funkcjonariuszom udało się go wyśledzić. Policja zastrzeliła go, gdy próbowali go aresztować.
Minister spraw wewnętrznych Słowenii Boštjan Poklukar przedstawił szczegóły na posiedzeniu UE w Luksemburgu. Powiedział, że oczekuje się, że władze utworzą specjalne punkty kontrolne dla obywateli UE i lokalnych mieszkańców mieszkających na obszarze przygranicznym.
Słowenia, Włochy, Chorwacja i Węgry należą do 27 krajów należących do strefy Schengen, największej na świecie strefy bezpłatnego podróżowania. Państwa Schengen mogą tymczasowo przywrócić kontrole graniczne „w przypadku poważnego zagrożenia porządku publicznego lub bezpieczeństwa wewnętrznego”.
Chorwacja i Węgry reagują
Péter Szijjártó, minister spraw zagranicznych węgierskiego rządu stanowczo antyimigracyjnego, przypisał decyzję Słowenii polityce imigracyjnej UE, która jego zdaniem zagraża zarówno bezpieczeństwu fizycznemu, jak i dobrobytowi gospodarczemu krajów europejskich.
„Europejska gospodarka cierpi, ponieważ kontrole graniczne w strefie Schengen utrudniają i spowalniają handel oraz transgraniczną działalność przedsiębiorstw” – napisał Szijjártó na Facebooku. „Jeśli Bruksela nie zmieni swojej polityki migracyjnej, możemy znaleźć się tam, gdzie nie chcemy być: w epoce Europy rozdzieranej starymi granicami”.
W Zagrzebiu premier Chorwacji Andrej Plenković wyraził nadzieję, że decyzja ta będzie tymczasowa. Takie środki nie są nowe, dodał Plenković i są wynikiem „zwiększonego ruchu migracyjnego i (lub) zagrożenia terrorystycznego”.
„To musi pozostać wyjątek” – powiedział Plenković.
Prawicowy rząd Włoch poinformował w środę, że władze w północno-wschodnim regionie przygranicznym Friuli-Wenecji Julijskiej zidentyfikowały w tym roku dotychczas 16 000 osób, które nielegalnie przedostały się do Włoch przez granicę ze Słowenią.
Inne kraje wprowadzające kontrole graniczne w europejskiej strefie Schengen to Dania i Szwecja, natomiast Francja zamierza utrzymać kontrole co najmniej do maja 2024 r.
