Wydział Kultury Parlamentu Europejskiego wezwał do poprawy warunków pracy artystów. Nowe przepisy mogą potencjalnie radykalnie zmienić los osób zawodowo zajmujących się kulturą w UE.
Posłowie do PE głosowali za przyjęciem propozycji Komisji Kultury i Zatrudnienia Parlamentu Europejskiego mającej na celu poprawę życia zawodowego europejskich artystów i pracowników kultury.
Wniosek zawierał przepisy mające pomóc europejskim artystom w sprzedaży ich dzieł usługom wideo na żądanie (VOD) zlokalizowanym poza UE.
„Poziom niepewności w sektorze jest od lat tragiczny, ale kryzys związany z Covid-19 pokazał, że sytuacja specjalistów z branży CCS (sektora kultury i sektora kreatywnego) jest po prostu nie do utrzymania” – stwierdziła współsprawozdawczyni Komisji Kultury i Edukacji Domenec Ruiz Devesa.
„Naszym obowiązkiem jest zapewnienie znaczących rozwiązań profesjonalistom, którzy wiele wytrzymują, a jednocześnie dają nam wszystko. Jest to sektor, który musimy pielęgnować, ponieważ bez kultury naszemu związkowi brakuje duszy” – kontynuował Devesa.
Ponieważ wielu pracowników sektora kultury nękają drapieżne umowy o pracę na własny rachunek, niewłaściwe warunki pracy i groźba zastąpienia ich przez sztuczną inteligencję, to nowe prawodawstwo może radykalnie zmienić los osób zajmujących się kulturą w UE.
Jednym ze szczególnie ważnych celów legislacyjnych byłoby rozwiązanie problemu umów wykupu, które serwisy VOD spoza UE wykorzystują do wyzysku europejskich artystów.
Platformy VOD obejmują usługi przesyłania strumieniowego, takie jak Netflix, Disney+ i Amazon Prime. Wraz ze wzrostem popularności transmisji strumieniowej wiele z tych platform wykorzystało umowy wykupu, aby pozbawić artystów praw autorskich do dzieła, dzięki czemu platformy VOD nie muszą się martwić o pozostałe zarobki.
W UE taka praktyka nie byłaby możliwa, ponieważ prawo UE zapewnia wyłączne prawa autorskie twórcy utworu.
„Aby ominąć wymogi godziwej rekompensaty w Europie, platformy VOD z siedzibą w USA opierają się na amerykańskim prawie i jurysdykcji amerykańskich sądów” – powiedziała Véronique Desbrosses, dyrektor generalna Europejskich Stowarzyszeń Autorów (GESAC).
W zeszłym roku Helienne Lindvall, prezes European Composer and Songwriter Alliance (ECSA), rozmawiała z TylkoGliwice Culture o tym problemie. ECSA przeprowadziła ankietę i odkryła, że 66% artystów zostało poproszonych o zrzeczenie się części praw przez platformy VOD.
„Ponieważ odmowa takiego wykupu jest dla kompozytorów bardzo trudna ze względu na ryzyko znalezienia się na czarnej liście. Opcje to albo zaakceptowanie warunków umowy, jakkolwiek szkodliwe, i tym samym oddanie należnych im tantiem, albo utrata możliwości pracy w projekcie obsługiwanym przez bardzo popularną i dominującą platformę VOD i podjęcie ryzyka, że nigdy ponownie dla nich pracować” – powiedział Lindvall.
W reakcji na decyzję UE o zakazie takich umów wykupu Desbrosses nazwał to „ważnym krokiem”.
„Utrzymanie praw autorskich i autorów w Europie jest niezbędne dla przyszłości europejskiej kreatywności i gospodarki i nie możemy się doczekać potwierdzenia tej silnej pozycji Parlamentu Europejskiego” – dodała.
Inicjatywa legislacyjna UE odzwierciedla wiele żądań, jakie wystosowały w USA podwójne strajki WGA i SAG-AFTRA w związku z niewłaściwymi warunkami pracy.
Związek pisarzy Hollywood, WGA, głosował za nowym kontraktem zapewniającym znaczną podwyżkę płac, większą liczbę pracowników w programach telewizyjnych i kontrolę dotyczącą sztucznej inteligencji w scenariuszach. Jednakże związek aktorów SAG-AFTRA nadal strajkuje i nie osiągnął jeszcze porozumienia.
Parlament UE będzie głosował nad inicjatywą kulturalną podczas listopadowej sesji plenarnej w Strasburgu.
