Nieproporcjonalny udział nieodpłatnej pracy wykonywanej przez kobiety wpływa na ich karierę. Jak wypadają różne kraje europejskie pod względem nierównowagi w zakresie nieodpłatnej pracy?
Nierówność płci nie jest niczym nowym, ale pandemia Covid-19 uwypukliła, że kobiety są zwykle obarczone bezpłatnymi zadaniami poza pracą.
A to ma znaczący wpływ na ich karierę.
Podwójne obciążenie kobiet wpływa na ich możliwości zawodowe
Jednym z powodów, dla których kobiety mogą mieć trudności z zaangażowaniem się i rozwojem swojej kariery, jest obciążenie nieodpłatnymi zadaniami, które wykonują na co dzień.
Może to obejmować opiekę nad dziećmi, osobami starszymi lub prace domowe. Nierównowaga płci stała się szczególnie widoczna podczas pandemii.
Poniżej możesz sprawdzić, jak dobrze lub źle radzi sobie Twój kraj w zakresie braku równowagi:
Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn (EIGE) w swoim Indeksie równouprawnienia płci z 2023 r. stwierdził, że nierówny udział pracy odpłatnej i bezpłatnej jest „jedną z głównych przyczyn nierówności płci w całym społeczeństwie, a w szczególności w pracy na rynku”.
Na przykład według OECD w Wielkiej Brytanii kobiety spędzają cztery godziny dziennie na bezpłatnej pracy, podczas gdy w przypadku mężczyzn jest to nieco ponad dwie godziny.
Oznacza to, że kobiety faktycznie pracują na dwóch pełnoetatowych stanowiskach: płatnym i bezpłatnym.
Mówiąc bardziej subtelnie, cała nieodpłatna praca kobiet wpływa na ich rozwój zawodowy.
Na przykład w hybrydowym środowisku pracy mężczyźni częściej przychodzą do biura i są postrzegani jako bardziej produktywni ze względu na stronniczość, podczas gdy kobiety – jako typowe opiekunki – pozostają w biurze. według Harvard Business Review, pozostając jednocześnie częścią siły roboczej.
Karierę zawodową kobiet jest zatem nie tyle spowalniana przez szklany sufit, ile utrudniana przez „zepsuty szczebel”, co powoduje, że napotykają one trudności w dostępie do stanowisk kierowniczych.
Według danych z 2023 r. zebranych przez firmę konsultingową McKinsey na każdych 100 mężczyzn awansowanych ze stanowiska podstawowego na menedżera awansowało tylko 87 kobiet. Liczba ta jest jeszcze niższa (73) w przypadku kobiet kolorowych.
Błędne koło luki płacowej
Nieodpłatna praca opiekuńcza jest również bezpośrednio powiązana z różnicą w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn w gospodarstwach domowych.
Według Marie Sautier, francuskiej socjolożki, z którą rozmawiał „Le Monde”, ponieważ zarobki kobiet są zwykle niższe, na ogół to one przestają pracować, aby opiekować się dziećmi, w przeciwieństwie do swoich partnerów.
A ponieważ kobiety spędzają w pracy średnio mniej czasu niż mężczyźni, mają większe trudności z rozwojem kariery i nadal zarabiają mniej, co pogłębia i tak już powszechny problem różnicy w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn: l Średnia różnica w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn w Wielkiej Brytanii na przykład według Krajowego Urzędu Statystycznego w 2023 r. odsetek pracowników wynosił około 14%.
Ponadto kobiety, które wykonują większość bezpłatnej pracy opiekuńczej, mogą mieć trudności z pracą w pełnym wymiarze godzin, co może ograniczać ich możliwości zatrudnienia.
Jakie są rozwiązania?
Eksperci twierdzą, że negatywny wpływ nieodpłatnej pracy na życie zawodowe kobiet nie jest nieunikniony i istnieją sposoby, aby temu zaradzić.
Na przykład kampanie uświadamiające, programy edukacyjne i zachęty finansowe dla ojców do korzystania z urlopu rodzicielskiego mogłyby promować bardziej sprawiedliwy podział bezpłatnej pracy.
Szwecja jest europejskim krajem o najwyższym poziomie równości płci, z wynikiem 82 na 100 punktów w EIGE. Zapewnia także rodzicom 480 dni płatnego urlopu rodzicielskiego do podziału między siebie.
Dla porównania Francja oferuje 25 dni urlopu ojcowskiego.
Ogólnie rzecz biorąc, stworzenie kultury wspierającej pracujących rodziców i opiekunów mogłoby pomóc kobietom w radzeniu sobie z wyzwaniami związanymi z nieodpłatną pracą i zwalczaniem dławienia ich kariery zawodowej.
W 2019 r. Parlament Europejski przyjął dyrektywę dotyczącą równowagi między życiem zawodowym a prywatnym „zachęcającą do bardziej sprawiedliwego podziału urlopu rodzicielskiego między mężczyznami i kobietami oraz zwalczającą niedostateczną reprezentację kobiet na rynku pracy”.
Ostatecznym terminem transpozycji dyrektywy do prawa krajowego przez wszystkie państwa członkowskie UE był sierpień 2022 r.
Jednak przed nami jeszcze długa droga i Komisja Europejska podejmuje działania: w kwietniu tego roku podjęła decyzję o kontynuowaniu postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego przeciwko dużej liczbie członków UE, w tym Belgii, Irlandii, Hiszpanii i Francji, za niepełną transpozycję dyrektywa.
