Konsensus kształtuje się około 2035 r. jako krytycznej daty dla wyeliminowania paliw kopalnych z europejskiego systemu elektroenergetycznego.
Kraje UE reprezentujące ponad 60 procent sektora energetycznego bloku zobowiązały się do dekarbonizacji swoich sektorów energetycznych do 2035 roku.
Nowa analiza przeprowadzona przez grupę kampanii Beyond Fossil Fuels wykazała, że 10 państw członkowskich zobowiązało się do wyeliminowania paliw kopalnych do 2035 r. lub wcześniej. Cztery kraje – Austria, Dania, Litwa i Luksemburg – wyraźnie zobowiązały się do zastąpienia węgla i gazu odnawialnymi źródłami energii.
„To budujące, że wiele rządów europejskich podziela ambicję zapoczątkowania ery wolnej od paliw kopalnych poprzez podjęcie zobowiązań w sektorze energetycznym do roku 2035. Teraz więcej osób musi pójść w ich ślady” – mówi Tara Connolly, działaczka w Beyond Fossil Fuels.
Międzynarodowa Agencja Energetyczna zaleca rok 2035 jako moment, w którym kraje europejskie powinny zdekarbonizować swoje sektory energetyczne, aby osiągnąć cel 1,5°C określony w porozumieniu paryskim.
Kolejne trzy państwa – Portugalia, Szwecja i Rumunia – mają podobne zobowiązania, ale nie dotrzymują tego terminu. Gdyby przesunęli swój cel w zakresie dekarbonizacji na rok 2035, Beyond Fossil Fuels twierdzi, że ponad 70 procent unijnych mocy wytwórczych energii zostałoby objęte tymi zobowiązaniami.
Konkretne zobowiązania krajowe to pierwszy krok w kierunku transformacji europejskiego sektora elektroenergetycznego, twierdzi grupa, wysyłając jasne sygnały przemysłowi i finansom co do kierunku transformacji energetyki.
„Przestrzeganie horyzontu czasowego do 2035 r. to tylko część zadania” – dodaje Connolly.
„Rządy muszą wyraźnie wyrazić swoje zobowiązanie do wycofywania węgla i gazu oraz całkowitego zastąpienia ich odnawialnymi źródłami energii”.
Dlaczego zobowiązania niektórych krajów są „niewłaściwe”?
Belgia, Francja, Niemcy, Grecja, Włochy i Holandia uzupełniają listę 10 krajów, które zobowiązały się do dekarbonizacji do 2035 r.
Jednak grupa prowadząca kampanię twierdzi, że nie jest wystarczająco jasna co do konieczności całkowitego wycofania węgla i gazu ze swoich planów lub polega na „nieodpowiednich technologiach wytwarzania energii”.
Beyond Fossil Fuels twierdzi, że nie wspiera rozwoju tych technologii z wielu powodów, „w tym z negatywnego wpływu na przyrodę, wygórowanych kosztów lub braku dostaw na odpowiednią skalę i w terminie”.
Connolly twierdzi na przykład, że ilość bioenergii, którą można pozyskać w sposób zrównoważony z naszych ekosystemów, jest ograniczona – zwłaszcza gdy znajdują się one już pod presją kryzysu różnorodności biologicznej i klimatu.
Budowa nowych elektrowni jądrowych jest „niezwykle droga”, a budowa stale opóźnia się poza ramy czasowe wycofywania paliw kopalnych. Technologię wychwytywania i składowania dwutlenku węgla obiecuje się od ponad dziesięciu lat, ale nadal nie została ona sprawdzona i nie istnieje na taką skalę nigdzie w Europie.
Według grupy prowadzącej kampanię wodór wytwarzany z paliw kopalnych jest „niezwykle emisyjny i nieefektywny” pomimo obietnic redukcji emisji.
„Konsensus jest co do tego, że naziemna i dachowa instalacja fotowoltaiczna wraz z lądową i morską energią wiatrową zapewnią najwięcej energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w zdekarbonizowanym europejskim systemie elektroenergetycznym” – podsumowuje Connolly.
