Andre, oskarżony o zabicie swojej żony Any Mendiety w 1985 roku, był wczesnym pionierem ruchu w sztuce minimalistycznej, redukującego rzeźbę do jej najprostszej formy.
W wieku 88 lat zmarł Carl Andre, amerykański artysta-minimalista, znany ze swojego przełomowego podejścia do rzeźby.
Urodzony w Massachusetts w 1935 roku Andre był pionierem wśród Minimalistów, kolektywu artystów, który na początku lat 60. XX wieku zredukował rzeźbę do jej podstawowych elementów, tworząc formy z materiałów przemysłowych pozbawionych emocjonalnego związku.
„Carl Andre na nowo zdefiniował parametry rzeźby i poezji poprzez wykorzystanie niezmienionych materiałów przemysłowych i innowacyjne podejście do języka” – powiedział wieloletni przedstawiciel Andre w Nowym Jorku, Paula Cooper Gallery.
W oświadczeniu czytamy: „W swojej prawie siedemdziesięcioletniej karierze stworzył ponad dwa tysiące rzeźb i tyle samo wierszy, kierując się oddaniem czystej materii w przejrzystych układach geometrycznych”.
Jednak dla wielu artystyczny dorobek Andre jest trudny do podziwiania ze względu na oskarżenia o zamordowanie jego trzeciej żony, Any Mendiety, która wypadła z okna jego mieszkania w 1985 roku.
Pomimo uniewinnienia Andre w 1988 r., po jego wystawach niezmiennie pojawiają się protesty.
Andre stwierdził, że jego dzieła są „bliskie zeru”, podkreślając ich niereprezentacyjny charakter i zamierzony brak oddziaływania emocjonalnego.
Odegrał istotną rolę w skierowaniu sztuki na bardziej konceptualną trajektorię, odchodząc od sfery wizualnej w stronę idei.
Po odbyciu służby w armii amerykańskiej Andre w 1956 roku przeniósł się do Nowego Jorku, gdzie ponownie nawiązał kontakt z byłymi kolegami z klasy, w tym z artystą Frankiem Stellą, z czasów studiów artystycznych w Phillips Academy w Massachusetts.
Dzieląc pracownię ze Stellą, Andre opracował serię drewnianych rzeźb „ciętych”, m.in Piła promieniowa rzeźba cięta (1959) i Ćwiczenie wrzeciona klonowego (1959).
W latach 1960–1964 Andre pracował jako hamulcowy i konduktor w kolei Pennsylvania Railroad w New Jersey, co wywarło głęboki wpływ na jego późniejsze rzeźby i wybór ubioru (często nosił kombinezon i niebieską koszulę nawet podczas oficjalnych wydarzeń).
W 1965 roku Andre miał swoją pierwszą publiczną wystawę w Galerii Tibor de Nagy w ramach pokazu Kształt i struktura, którego kuratorem był Henry Geldzahler. Jego twórczość zyskała dalsze uznanie pod koniec lat 60. XX wieku, kiedy niemiecki przedsiębiorca Karl Ströher nabył trzy główne dzieła dla Museum für Moderne Kunst we Frankfurcie.
Przez całą swoją karierę Andre tworzył różne rzeźby, od dużych dzieł sztuki publicznych, takich jak Rzeźba w kamiennym polu (1977) w Hartford, Connecticut, po utwory kameralne, m.in Satier: Cynk na stali (1989).
Jego dzieła można obecnie znaleźć w zbiorach wielu muzeów na całym świecie, od Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Nowym Jorku i Narodowej Galerii Sztuki w Waszyngtonie po paryskie Centre Pompidou i londyńskie Tate Modern.
W 1985 roku jego trzecia żona, kubańsko-amerykańska artystka „ziemskiego ciała” Ana Mendieta, zmarła po upadku z okna mieszkania Andre na 34. piętrze po gorącej kłótni między parą.
Według doniesień sąsiednia para tej samej nocy usłyszała krzyk Mendiety „Nie”, a potem widziano Andre z wieloma zadrapaniami na twarzy.
Dzwoniąc na policję pod numer 911, Andre powiedział, że „pokłócili się o to, że jestem bardziej, hm, narażony na kontakt z opinią publiczną niż ona. I ona poszła do sypialni, a ja po nią, a ona wyszła okno.”
W noc śmierci Mendiety Andre został oskarżony o morderstwo drugiego stopnia. Zdecydował się na proces bez ławy przysięgłych i ostatecznie został uniewinniony ze wszystkich zarzutów w 1988 roku.
Pomimo wyroku prawnego Andre pozostał postacią kontrowersyjną, spotykając się z protestami zwolenników Mendiety na wystawach muzealnych, co widać było w 2016 roku, kiedy Tate Modern dodało do swojej kolekcji kolejne prace Andre.
