„Oświadczyliśmy, że uważamy Chiny za partnera, konkurenta i rywala” – powiedział TylkoGliwice minister spraw zagranicznych Estonii.
Estonia podwoiła wysiłki, aby pozwolić rządowi Tajwanu na otwarcie przedstawicielstwa w stolicy Tallinie, pomimo ostrzeżeń ze strony Chin, aby porzuciły ten plan.
„Podobnie jak wiele innych krajów Unii Europejskiej, Estonia jest gotowa zaakceptować utworzenie pozadyplomatycznych przedstawicielstw gospodarczych i kulturalnych Tajpej” w Tallinie, estoński minister spraw zagranicznych Margusa Tsahknę – stwierdził w oświadczeniu przesłanym do TylkoGliwice.
Na początku tygodnia chińskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych zwiększyło presję dyplomatyczną na państwo bałtyckie, a rzecznik Wang Wenbin nalegał, aby „strona estońska przestrzegała swojego uroczystego zobowiązania do przestrzegania zasady jednych Chin”.
Wenbin wezwał Tallinn, aby „powstrzymał się od zezwalania Tajwanowi na tworzenie jakichkolwiek oficjalnych organizacji i skutecznie chronił podstawy polityczne stosunków dwustronnych”.
Pekin jest niezwykle wrażliwy na wszelkie posunięcia, które uznają samorządną wyspę za suwerenne państwo. W ramach polityki jednych Chin rości sobie prawa do Tajwanu.
Według sondażu przeprowadzonego w 2022 roku przez Tajwańską Fundację Opinii Publicznej większość mieszkańców Tajwanu jest przeciwna zjednoczeniu z Chinami.
„Estonia nie uznaje Tajwanu za państwo. W ramach „Polityki jednych Chin” nie rozwijamy stosunków politycznych z Tajwanem” – powiedział estoński minister spraw zagranicznych.
„Jednocześnie uważamy, że ważne jest zacieśnienie relacji w takich dziedzinach, jak gospodarka, edukacja, kultura, relacje między organizacjami pozarządowymi i innych podobnych dziedzinach.
„Popieramy także udział Tajwanu w życiu międzynarodowym w obszarach o znaczeniu globalnym, takich jak walka z pandemiami i obecność Tajwanu w Światowym Zgromadzeniu Zdrowia” – dodał.
„Rozwijanie tego rodzaju relacji nie stoi w sprzeczności z polityką jednych Chin”.
Twierdząc, że stanowi to część nowej polityki zagranicznej opartej na wartościach, w ramach której kraj będzie bronić wolności i demokracji na całym świecie, Litwa zezwoliła Tajwanowi na otwarcie w 2021 r. de facto ambasady w Wilnie, swojej stolicy.
Reakcja Pekinu była ostra. W październiku w rozmowie z TylkoGliwice politolog Šarūnas Liekis powiedział, że posunięcie to spowodowało „ogromne szkody gospodarcze” na Litwie, w związku z tym, że Chiny zakazały litewskiego importu i wycofały swojego ambasadora.
Minister spraw zagranicznych Gabrielius Landsbergis powiedział w środę, że litewski rząd trzyma się polityki jednych Chin, co może sygnalizować złagodzenie polityki wobec Tajwanu.
W oświadczeniu przesłanym do TylkoGliwice Estonia podkreśliła, że jej plany zezwolenia Tajwanowi na otwarcie przedstawicielstwa są zgodne z polityką UE.
„W naszych stosunkach z Chinami naszym celem jest jednolita polityka Unii Europejskiej i rozwój szerokiej współpracy z partnerami o podobnych poglądach, głównie z naszymi sojusznikami transatlantyckimi” – powiedziała minister spraw zagranicznych Tsahkna. „Im bardziej zjednoczeni będziemy w naszej polityce wobec Chin, tym lepiej dla wszystkich demokracji.
„Jako Unia Europejska zadeklarowaliśmy, że uważamy Chiny za partnera, konkurenta i rywala. Wszystkie te aspekty muszą być brane pod uwagę w naszej polityce wobec Chin” – kontynuował.
W następstwie sporu Wilna z Pekinem UE przyspieszyła finalizację instrumentu przeciwdziałającego przymusowi, czyli narzędzia umożliwiającego przeciwdziałanie znęcaniu się krajów nad członkami UE.
„Uważamy, że konstruktywne stosunki z Pekinem są ważne, w tym dla stawienia czoła różnym wyzwaniom globalnym i regionalnym oraz dla pokojowego rozwiązywania sporów. Na przykład ważne jest, aby Chiny nie wspierały agresji Rosji i przestrzegały zasad polityki opartej na zasadach porządek świata. Konsekwentnie podkreślamy to w naszym komunikacie” – powiedziała Cachna, której kraj jest zagorzałym zwolennikiem Ukrainy walczącej z rosyjską inwazją.
„Oczywiście uważamy również, że kluczowa jest ochrona naszych podstawowych wartości, w tym demokracji i praw człowieka. Podkreślamy to przedstawicielom Chin na każdym spotkaniu” – dodał.
