W dynamicznym krajobrazie polityk klimatycznych czeka nas wiele trudnych wyborów – pilne ograniczenie całkowitej emisji metanu nie jest jednym z nich – pisze Michał Kurtyka.
Globalne działania klimatyczne nabierają tempa w ekscytujący i bezprecedensowy sposób. Po raz pierwszy w naszej historii każda większa gospodarka pracuje nad przyspieszeniem transformacji neutralnej dla klimatu, stwarzając ogromne możliwości wykraczające daleko poza ratowanie planety.
Nie jest tajemnicą, że czynniki i rozwiązania związane ze zmianą klimatu są zasadniczo powiązane z niemal każdym kryzysem, przed którym stoją dziś nasze społeczeństwa.
Budowanie równości społecznej, łagodzenie trudności gospodarczych i zapobieganie pandemiom są z natury powiązane z budowaniem mądrzejszych i bardziej zrównoważonych relacji z naszym środowiskiem i jego zasobami.
Zmiany klimatyczne mogą utorować drogę, a stopień, w jakim zakorzenimy nasze podejście w sprawiedliwości, uczciwości i równości, ostatecznie wpłynie na nasz sukces w stawianiu czoła innym wyzwaniom.
Pięć lat temu miałem zaszczyt przewodniczyć COP24, a ponieważ COP28 odbywa się właśnie teraz, ważniejsze niż kiedykolwiek jest wykorzystanie unikalnych rozwiązań klimatycznych, w których wygrywają obie strony, które przynoszą korzyści nie tylko naszym społecznościom i przemysłom, ale także naszych krajów partnerskich na całym świecie.
Jednym z przykładów jest przywództwo UE w walce o ograniczenie globalnej emisji metanu – gazu cieplarnianego, który powoduje ocieplenie planety ponad 80 razy silniej niż dwutlenek węgla.
Poważne podejście do emisji metanu
Wychwytywany metan można wykorzystać do wytwarzania energii i ogrzewania domów, co czyni ograniczenie tych emisji jednym z najbardziej opłacalnych dostępnych rozwiązań klimatycznych.
W rzeczywistości w 2022 r. światowy przemysł naftowy i gazowy zmarnował około 80 miliardów euro gazu w wyniku odpowietrzania, spalania na pochodniach i wycieków.
Mimo że ograniczenie tych emisji ma sens dla naszego klimatu, gospodarki i bezpieczeństwa energetycznego, metan stał się światowym priorytetem dopiero podczas COP26, kiedy UE pomogła doprowadzić ponad 100 krajów do wyrażenia zgody na Globalne zobowiązanie dotyczące metanu w celu ograniczenia emisji o 30% globalna emisja metanu do 2030 r.
Obecnie przywództwo UE w dalszym ciągu przynosi rezultaty. Jako największy na świecie importer gazu i ropy ma wyjątkową możliwość pomocy tym gałęziom przemysłu w ograniczaniu emisji — ponad 90% gazu i 97% ropy w UE pochodzi z zagranicy.
W zeszłym miesiącu blok zgodził się na swoje pierwsze w historii przepisy dotyczące zanieczyszczenia metanem w sektorze energetycznym, które obejmowały pierwszą na świecie normę dotyczącą wyników importu, mającą na celu redukcję emisji z paliw kopalnych produkowanych poza UE.
Czyniąc to, UE wysłała mocny sygnał innym głównym importerom: jeśli chcesz poważnie podejść do kwestii emisji metanu, być może będziesz musiał wyjść poza swoje własne granice.
Brak zagrożenia dla bezpieczeństwa energetycznego UE
W dynamicznym krajobrazie polityk klimatycznych czeka nas wiele trudnych wyborów – pilne ograniczenie wszystkich emisji metanu nie jest jednym z nich.
Nowa analiza przeprowadzona przez Rystad Energy pokazuje, że ze względu na stosunkowo niskie koszty ograniczenia emisji, zastosowanie od 2027 r. etapowych unijnych norm wydajności w odniesieniu do ropy i gazu wydobywanego za granicą wiązałoby się z co najwyżej bardzo niewielkimi kosztami dla konsumentów: kilka euro rocznie na domy ogrzewane gazem oraz grosz za litr benzyny lub oleju napędowego.
Ponadto ze względu na ewolucję światowego rynku energii po 2025 r. nie byłoby zagrożenia dla bezpieczeństwa energetycznego UE.
Należy również podkreślić, że norma dotycząca wydajności metanu, w porównaniu z niektórymi innymi unijnymi mechanizmami dostosowawczymi na granicach, przynosi znacznie większe korzyści krajom partnerskim.
Grupa zadaniowa ds. czystego powietrza oszacowała, że gdyby kraje partnerskie całkowicie ograniczyły emisję metanu w sektorze ropy i gazu, zaoszczędziłyby każdego roku przed marnowaniem około 90 miliardów metrów sześciennych gazu, co równa się rocznemu zużyciu gazu w Niemczech, czyli 54 miliardom euro.
Co więcej, polityka ta poprawiłaby życie ponad 10 milionów ludzi w krajach partnerskich, którzy mieszkają w pobliżu spalarni gazów, które mogą powodować choroby układu oddechowego i inne problemy zdrowotne.
Rozwiązania bez przegranych, tylko zwycięzcy
Mając tak szerokie korzyści dla wszystkich zainteresowanych stron, inne kraje nie powinny wahać się pójść w ślady UE.
Już w pierwszych dniach COP28 przywódcy pokazali, że metan pozostaje światowym priorytetem, przeznaczając ponad 1 miliard dolarów (920 milionów euro) na ograniczenie emisji.
To obiecujący początek i należy utrzymać dynamikę. Dla wielu krajów rozszerzenie planów krajowych na importowane paliwa kopalne byłoby imponującym osiągnięciem i doskonałym przykładem tego, jak sprawiedliwa polityka klimatyczna może utorować drogę do szerszych korzyści w zakresie zdrowia, gospodarki i bezpieczeństwa energetycznego na całym świecie.
Inteligentne działania klimatyczne to szansa, a nie obciążenie, a gdy stawka jest tak wysoka, ważne jest, aby wykorzystać rozwiązania, w których nikt nie traci, a wszyscy wygrywają.
