W cieniu meksykańskiego przemysłu naftowego społeczność rybacka zginęła na rzecz wznoszącego się morza.
„Chciałbym spać, słuchając szumu morza. Powiedziałabym mu (morzowi): Wiem, że będę za tobą tęsknić, bo tym hałasem nauczyłeś mnie, jak cię kochać.
Kiedy powódź przyszła do domu Eglisy Arias Arias, poprosiła morze o wystarczająco dużo czasu na zebranie jej rzeczy i ono ją dało.
„I tak wychodząc stamtąd, pożegnałem się z morzem. Podziękowałem mu za czas, kiedy był przy mnie.”
Na początku listopada Arias musiała uciekać ze swojego domu w nadmorskim miasteczku El Bosque. Była jedną z wielu osób, które w latach 80. przeniosły się nad Zatokę Meksykańską w poszukiwaniu pracy, głównie w rybołówstwie.
Teraz pozostało mniej niż tuzin mieszkańców, gdy ocean połyka El Bosque z powodu brutalnych zimowych sztormów i najszybciej rosnącego poziomu mórz na świecie.
Według Mayors Migration Council, koalicji badającej migrację wewnętrzną, do 2050 roku więcej Meksykanów będzie zmuszonych do wysiedlenia ze względu na zmiany klimatyczne.
Tylko jedna burza dzieli nas od zagłady
El Bosque to masa poskręcanych stosów betonu w miejscu, gdzie kiedyś stały domy. Zmuszeni do opuszczenia wybudowanych przez siebie domów, miejscowi przenieśli się do wynajmowanych nieruchomości, desperacko czekając na pomoc rządową.
Guadalupe Cobos jest jedną z niewielu, które nadal mieszkają w mieście. Relacja mieszkańców z morzem przypomina „toksyczne małżeństwo” – mówi Cobos, obserwując fale.
„Kocham cię, kiedy jestem szczęśliwy, prawda? A kiedy jestem wściekła, zabieram wszystko, co ci dałam” – powiedziała.
Według Lilii Gamy, badaczki wrażliwości wybrzeży na Uniwersytecie Stanowym Tabasco Juarez, wraz z szybko rosnącym poziomem wody zimowe sztormy zwane „nortes” przesunęły od 2005 r. linię brzegową o ponad 500 m.
„Wcześniej, jeśli pojawiała się norte, trwało to jeden lub dwa dni” – powiedział Gama. „Przyjdzie przypływ, trochę się podniesie i odejdzie”.
Teraz, napędzane ocieplającym się powietrzem, które może zatrzymać więcej wilgoci, zimowe burze utrzymują się przez kilka dni na raz.
Lokalni naukowcy twierdzą, że jeszcze jedna potężniejsza burza może na dobre zniszczyć El Bosque. Do przeniesienia, spowalnianego przez biurokrację i brak funduszy, potrzeba jeszcze kilku miesięcy.
Meksyk strzela sobie w stopę swoim przemysłem naftowym
Gdy słońce zachodzi nad plażą, Cobos, przez sąsiadów nazywana Doña Lupe, wskazuje na kilkanaście małych, pomarańczowych gwiazd na horyzoncie – platformy wiertnicze spalające gaz.
„Tu są pieniądze” – mówi – „ale nie dla nas”.
Po zasiedleniu El Bosque państwowy koncern naftowy Pemex rozpoczął eksplorację w Zatoce Perskiej, zwiększając trzykrotnie produkcję ropy naftowej i czyniąc Meksyk głównym międzynarodowym eksporterem. W kraju planowana jest budowa nowej rafinerii w Tabasco, zaledwie 80 kilometrów na zachód od El Bosque.
Jak wynika z badania, którego współautorami są naukowcy z Wielkiej Brytanii, Nowego Orleanu, Florydy i Kalifornii w marcu br., poziom mórz w Zatoce Meksykańskiej rośnie już trzy razy szybciej niż średnia światowa.
Meksykanie zostają w tyle
Społeczności przybrzeżne na całym świecie, od Quebecu po Nową Zelandię, stojące w obliczu podobnych, powolnych bitew z wodą, rozpoczęły „kontrolowany odwrót”.
Wydaje się jednak, że niewiele udało się osiągnąć w związku z odwrotem z El Bosque. Kiedy rodzina Xolo uciekła z domu pod koniec listopada, wyszła w środku nocy, wszystkie 10 dzieci znajdowało się pod plandeką w ulewnym deszczu.
Kiedy pod koniec listopada agencja Associated Press odwiedziła El Bosque podczas burzy, do gminy można było dotrzeć wyłącznie pieszo lub na motocyklu.
Nowe domy będą gotowe dopiero jesienią 2024 r., mówi Raúl García, szef działu rozwoju obszarów miejskich Tabasco, który sam stwierdził, że proces ten jest zbyt powolny.
Podczas gdy zwolennicy wzywają do wprowadzenia konkretnych przepisów dotyczących adaptacji do klimatu, prezydent Andrés Manuel Lopéz Obrador, urodzony w głębi lądu, uczynił rozwój ropy naftowej kluczowym elementem swojego programu.
Może się to zmienić, jeśli w przyszłym roku na prezydenta zostanie wybrana była burmistrz Meksyku i znakomita naukowiec Claudia Sheinbaum. Mimo że jest protegowaną Lopéza Obradora, zobowiązuje się zaangażować Meksyk w działania na rzecz zrównoważonego rozwoju, co jest obietnicą pilniejszą niż kiedykolwiek.
