Na cmentarzu pochowane są najważniejsze osobistości islamu, wybitni egipscy politycy, artyści i uczeni.
Kairskie Miasto Umarłych, rozległy cmentarz używany od ponad tysiąclecia, jest niszczone, aby zwolnić miejsce pod nowe autostrady.
Władze zrównały już z ziemią setki grobowców i mauzoleów, realizując plany budowy sieci wielopasmowych dróg na tych obszarach.
Posunięcie to wywołało oburzenie wśród ekologów, którzy twierdzą, że budowa niszczy wyjątkową część dziedzictwa Egiptu.
Na cmentarzu pochowane są najważniejsze osobistości islamu, wybitni egipscy politycy, artyści i uczeni.
„Zawsze wydawało mi się, że to bardzo święta przestrzeń. Zawsze myśleliśmy, że cokolwiek stanie się w pozostałej części Kairu, Miasto Umarłych będzie bezpieczne” – mówi Hussein Omar, historyk piszący 500-letnią historię Kairu opowiedzianą za pośrednictwem nekropolii. „Jak widzimy teraz, tak nie jest”.
Prace te stanowią część kampanii megabudowlanej prowadzonej przez prezydenta Abdela Fattaha el-Sisiego, która zmienia kształt miasta liczącego około 20 milionów ludzi.
Jego rząd w zawrotnym tempie zbudował ogromne autostrady i wiadukty, burząc przy tym kilka starszych dzielnic, które uważa za slumsy.
Pobudziło to rozwój zamkniętych osiedli podmiejskich poza miastem, jednocześnie budując nową, gigantyczną stolicę administracyjną na pustyni.
Choć wielu mieszkańców Kairu wspiera prace drogowe mające na celu odblokowanie zatorów w przeludnionym mieście, zniszczenie cmentarza wywołało protesty, które są niezwykłe w kraju, w którym przez lata rządy el-Sisiego tłumiły sprzeciw.
W sierpniu pod petycją potępiającą zniszczenia podpisało kilkudziesięciu aktywistów, osób publicznych i organizacji pozarządowych.
Zalecenia odrzucone
Pięciu członków komisji ekspertów utworzonej przez rząd w celu zbadania cmentarzy złożyło rezygnację w proteście, twierdząc, że władze zignorowały jej zalecenia dotyczące wstrzymania rozbiórek i znalezienia alternatyw dla tras.
Rządowy projekt niszczy „wyjątkową, architektoniczną, historyczną tkankę” – napisał w swoim piśmie z rezygnacją opublikowanym w Internecie Ayman Wanas, urzędnik departamentu rządowego sporządzającego listę charakterystycznych budynków. „To marnowanie historycznego, cennego dziedzictwa Egiptu, którego nie da się zastąpić”.
Być może w odpowiedzi władze w zeszłym tygodniu wstrzymały tymczasowo rozbiórkę nagrobków w głównej części cmentarza. Nie podano jednak oficjalnego komunikatu o przerwie ani nie podano informacji o zmianie planów autostrady.
Miasto Umarłych, zajmujące prawie pięć kilometrów kwadratowych, od wieków jest wyjątkową przestrzenią w Kairze. Pierwotnie była to pustynna równina poza miastem, po raz pierwszy zaczęto ją używać wkrótce po podboju Egiptu przez muzułmanów w latach siedemdziesiątych XX wieku.
Imam Shafii, jeden z czołowych uczonych wczesnego islamu, został tam pochowany w 819 roku i obecnie nad dzielnicą góruje szara kopuła jego mauzoleum-świątyni.
Na przestrzeni wieków cmentarz zapełniał się grobowcami mameluckiej i osmańskiej szlachty oraz zwykłych Egipcjan.
Rzadka, duża otwarta przestrzeń w Kairze, ma surowe piękno. Ciche, gruntowe ścieżki biegną przez krajobraz pełen nagrobków, starożytnych kopuł i nieoczekiwanych obszarów zieleni. Wewnątrz okazałych kompleksów mauzoleum znajdują się misternie rzeźbione i zdobione cenotafy.
Jakie są najsłynniejsze cmentarze na świecie?
Kilka cmentarzy na całym świecie przekroczyło swoją funkcję miejsc pochówku i stało się atrakcjami turystycznymi i miejscami o słynnej urodzie.
Najczęściej odwiedzanym cmentarzem na świecie jest Père Lachaise w Paryżu. Każdego roku odwiedza go ponad 3,5 miliona gości, co w przybliżeniu odpowiada rocznej liczbie osób odwiedzających Empire State Building.
Wśród gotyckich, porośniętych mchem grobowców znajdują się groby znanych postaci historycznych, takich jak Jim Morrison, Fryderyk Chopin, Isadora Duncan, Marcel Proust i włoski malarz Amedeo Modigliani.
Grobowiec Oscara Wilde’a, przedstawiający skrzydlatego anioła w stylu egipskim, wciąż jest pokryty pocałunkami szminki wielbicieli, mimo że wokół niego wzniesiono szklane bariery dla ochrony.
Wesoły Cmentarz
W Rumunii cmentarz w miasteczku Sapanta zasłynął z „wesołych” nagrobków.
Na miejscu pochówku znajduje się ponad 1000 misternie rzeźbionych i jaskrawo pomalowanych drewnianych nagrobków, bogatych w wiersze z czarnym humorem i naiwne ilustracje.
Cmentarz Highgate
Na cmentarzu Highgate w północnym Londynie znajduje się grób niemieckiego socjologa i teoretyka polityki Karola Marksa oraz wiele innych imponujących i niezwykłych pomników.
Pomiędzy krętymi ścieżkami porośniętymi roślinnością znajduje się nagrobek z fortepianem pianisty Harry’ego Thorntona i kopia Mauzoleum w Halikarnasie, jednego z oryginalnych Siedmiu Cudów Świata, autorstwa barona gazetowego Juliusa Beera.
