Pod rządami nowego króla monarchia brytyjska zmaga się ze sposobami złagodzenia swoich stosunków z byłymi koloniami żądającymi uznania i zadośćuczynienia za imperialne nadużycia.
We wtorek król Wielkiej Brytanii Karol III i królowa Camilla rozpoczęli wizytę państwową w Kenii, byłej kolonii brytyjskiej, gdzie coraz więcej osób domaga się przeprosin za przeszłość Wielkiej Brytanii w tym kraju.
Po przyjęciu przez kenijską parę prezydencką Williama i Rachel Ruto, Karol III ubrany w garnitur w niebieskie paski z czerwonym makiem oraz Camilla w białej sukni złożyli symboliczną wizytę w „Ogrodach Uhuru” („uhuru” co w języku suahili oznacza „wolność”) w stolicy Nairobi.
Władca złożył wieniec na grobie nieznanego żołnierza w miejscu, gdzie w grudniu 1963 r. w miejscu brytyjskiego flagi wywieszono flagę Kenii.
Ta czterodniowa wizyta, która odbędzie się niedługo przed obchodami w Kenii w grudniu 60. rocznicy niepodległości, będzie pierwszą wizytą Karola III jako króla w kraju należącym do Wspólnoty Narodów. Ambasada brytyjska stwierdziła w oświadczeniu, że podróż ma „podkreślić silne i dynamiczne partnerstwo między Wielką Brytanią a Kenią”.
Jednak według Pałacu Buckingham wizyta 74-letniego Karola i 76-letniej królowej Camilli będzie także okazją do przypomnienia „najbardziej bolesnych aspektów wspólnej historii Wielkiej Brytanii i Kenii” w latach poprzedzających uzyskanie niepodległości od Wielkiej Brytanii. Imperium Brytyjskie. I jedno szczególne wydarzenie wyróżnia się.
W latach 1952–1960 ponad 10 000 ludzi zginęło podczas buntu Mau Mau przeciwko rządom kolonialnym, będącego jedną z najkrwawszych represji w historii brytyjskiego imperium. Zginęło także trzydziestu dwóch kolonistów.
„Bezwarunkowe przeprosiny”
W niedzielę organizacja pozarządowa Kenijska Komisja Praw Człowieka (KHRC) wezwała króla w imieniu rządu brytyjskiego do „bezwarunkowego i jednoznacznego publicznego przeprosin… za brutalne i nieludzkie traktowanie obywateli Kenii w całym okresie kolonialnym”. okres obejmujący lata 1895-1963.
KHRC zażądała także odszkodowań „za wszystkie okrucieństwa popełnione na różnych grupach w kraju”.
Po latach sporów Londyn zgodził się w 2013 r. wypłacić odszkodowania ponad 5000 Kenijczyków, którzy padli ofiarą przemocy podczas powstania na Mau Mau.
Minister spraw zagranicznych William Hague wyraził wówczas „szczere ubolewanie” Wielkiej Brytanii.
Simson Mwangi, kierowca dostawczy w Nairobi, powiedział AFP, że „negatywne skutki kolonizacji są nadal odczuwalne, są przekazywane z pokolenia na pokolenie. To słuszne, że król powinien przeprosić, aby rozpocząć proces gojenia”.
Ale dla szefowej kuchni Maureen Nkatha „nadszedł czas, aby ruszyć dalej”.
„Jesteśmy teraz niepodległym krajem… To wstyd prosić Brytyjczyków, aby płacili nam za wyrządzone krzywdy, podczas gdy chcemy być traktowani jak niezależni” – mówi 33-latek.
Partnerzy gospodarczy
W obecnym stanie rzeczy Kenia i Wielka Brytania są uprzywilejowanymi partnerami gospodarczymi, a dwustronna wymiana handlowa o wartości około 1,2 miliarda funtów (1,375 miliarda euro) rocznie do końca marca 2023 r.
Po wizytach państwowych w Niemczech, a następnie we Francji, wyrażających chęć Londynu do zacieśnienia więzi z europejskimi sojusznikami, Karol zwraca swoją uwagę na Wspólnotę Narodów.
Ta pozostałość po Imperium Brytyjskim, które skupia 56 krajów, w większości byłych kolonii brytyjskich, została zakwestionowana przez rosnącą krytykę kolonialnej przeszłości Wielkiej Brytanii.
Inne wizyty członków rodziny królewskiej w byłych koloniach wywołały zamieszanie. W zeszłym roku na Karaibach książę William i Kate zostali wezwani do przeproszenia za przeszłość związaną z posiadaniem niewolników w Wielkiej Brytanii.
