Kto może zostać następnym premierem Francji?

PARYŻ — Przez wiele tygodni jedynym tematem rozmów była perspektywa przejęcia władzy przez skrajną prawicę po raz pierwszy w historii współczesnej Francji.

Jednak wbrew wszelkim przeciwnościom Nowy Front Ludowy, pośpiesznie zawarty sojusz czterech głównych partii lewicowych — socjalistów, Zielonych, komunistów i ruchu Francja Nieugięta (LFI) Jeana-Luca Mélenchona — wyszedł na prowadzenie, podczas gdy Zgromadzenie Narodowe Marine Le Pen spadło na trzecie miejsce.

Co będzie dalej, pozostaje wysoce niepewne. Wybór przyszłego premiera Francji formalnie należy do prezydenta kraju, Emmanuela Macrona, który nie jest prawnie związany wynikami wyborów — chociaż obyczaj polityczny nakazuje, aby szef rządu był wybierany z szeregów najsilniejszej siły politycznej lub koalicji.

Wielkie pytanie brzmi, kogo lewica wystawi na premiera. Podczas kampanii Nowy Front Ludowy nie zdecydował się na start z figurantem, w przeciwieństwie do Narodowego Zgromadzenia z jego prezydentem Jordanem Bardellą i koalicji pro-Macrona, kierowanej przez ustępującego premiera Gabriela Attala.

Niewypowiedziany powód był zupełnie jasny: strony nie byłyby w stanie osiągnąć konsensusu w tej sprawie.

Po zwycięstwie dziesiątki nowo wybranych lewicowych członków francuskiego parlamentu prawdopodobnie rzucą swoje nazwiska na ring. Dwie główne siły w koalicji, France Unbowed i Socjaliści, będą miały największy wpływ na nadchodzące rozmowy, które mogą wykluczyć liderkę Partii Zielonych Marine Tondelier od samego początku, pomimo jej silnej obecności w kampanii wyborczej.

TylkoGliwice przedstawia najlepszych kandydatów podzielonych na cztery grupy:

Ruch Mélenchona Francja Nieugięta, najbardziej radykalna z czterech głównych partii koalicyjnych, ma szansę zdobyć najwięcej miejsc wśród ugrupowań lewicowych.

Ich siła w parlamencie, w połączeniu z dobrym wynikiem Mélenchona w ostatnich dwóch wyborach prezydenckich, dadzą LFI argumenty za tym, aby przyszły szef rządu pochodził z ich szeregów.

Gdyby LFI dostało wybór, oczywistym wyborem byłby prawdopodobnie sam Mélenchon — ale dzielące podejście tego zapalczywego aktywisty do polityki i nieprzejednane stanowisko w kwestiach od gospodarki po wojnę w Gazie uczyniły go toksycznym dla umiarkowanych wyborców. Liderzy innych członków Nowego Frontu Ludowego byli nieugięci podczas kampanii, że nie poprą 72-letniego lidera na premiera.

Mélenchon stwierdził, że nie będzie „narzucał się” w roli lidera.

Przedstawiono także nazwiska innych lojalistów LFI, w tym koordynatora ruchu Manuela Bomparda, przewodniczącej jego grupy w parlamencie Mathilde Panot, wschodzącej postaci Clémence Guetté czy Erica Coquerela, przewodniczącego komisji finansów we francuskim Zgromadzeniu Narodowym.

Najbardziej prawdopodobny mistrz: Jean-Luc Mélenchon

Pierwszym wyzwaniem dla przywództwa Mélenchona i jego sojuszników mogą być posłowie, którzy kiedyś walczyli u boku trzykrotnego kandydata na prezydenta, ale od tego czasu zerwali z nim kontakty. Tacy kandydaci mogliby twierdzić, że są ideologicznie zgodni z dominującą gałęzią Nowego Frontu Ludowego, jednocześnie będąc postrzegani jako mniej dzielący niż Mélenchon.

Należą do nich m.in. François Ruffin, były dziennikarz i filmowiec, który rozważa start w kolejnych wyborach prezydenckich. Skrytykował on LFI za brak działań na obszarach wiejskich we Francji, a Mélenchona nazwał „obciążeniem”.

Clémentine Autain, która była częścią grupy LFI w dwóch ostatnich legislaturach, ale stała się coraz bardziej krytyczna wobec Mélenchona, mogłaby podobnie przedstawić swoją sprawę. Autain powiedziała w zeszłym miesiącu, że jest „świadoma” bycia „jedną z tych, które mogą twierdzić, że są premierami w przypadku zwycięstwa”.

Najbardziej prawdopodobny mistrz: François Ruffin

Francuska Partia Socjalistyczna osiągnęła najniższy wynik w 2022 r., zdobywając 1,7 proc. poparcia w wyborach prezydenckich.

Jednak od tego czasu nastąpiło nieoczekiwane odrodzenie tej partii, czego ukoronowaniem był jej dobry wynik w wyborach europejskich, w których zajęła pierwsze miejsce wśród sił lewicowych, zdobywając prawie 14 procent głosów.

Socjaliści mają mniej posłów niż France Unbowed, ale mimo to wzmocnili swoją obecność w parlamencie i zniwelowali różnicę z radykalnym LFI Mélenchona. Mogą liczyć na wsparcie ze strony Zielonych w celu powstrzymania France Unbowed przed przejęciem władzy.

Możliwymi kandydatami mogą być przedstawiciele nowego pokolenia socjaldemokratów, w tym obecny szef Partii Socjalistycznej Olivier Faure, ustępujący przewodniczący grupy Boris Vallaud lub główny kandydat w wyborach do Parlamentu Europejskiego Raphaël Glucksmann. Vallaud, 48 lat, został po raz pierwszy wybrany do parlamentu w 2017 r. Studiował razem z Macronem w najlepszej francuskiej szkole dla urzędników państwowych i, podobnie jak obecny prezydent, wcześniej pełnił funkcję zastępcy sekretarza generalnego Pałacu Elizejskiego.

Ale jeden z byłych zwycięzców również mógłby spróbować zabrać głos: François Hollande, były socjalistyczny prezydent Francji, jest gotowy powrócić na scenę po zwycięstwie w swoim byłym okręgu wyborczym. Staje się tym samym zaledwie drugim prezydentem w historii nowożytnej Francji, który po zakończeniu kadencji jako głowa państwa ponownie zasiada w Zgromadzeniu Narodowym.

Najbardziej prawdopodobny mistrz: Boris Vallaud

Jednym ze sposobów uniknięcia nieporozumień między partiami mogłoby być wybranie przez lewicę kogoś spoza sceny politycznej.

Socjaldemokratyczny eurodeputowany Glucksmann położył tę opcję na stole w zeszłym miesiącu, przesyłając Laurenta Bergera, byłego lidera reformistycznego związku zawodowego CFDT. Berger jest również znany, zarówno po lewej, jak i prawej stronie, ze swojej zdolności do tworzenia konsensusu i łagodzenia luk. Jego umiarkowane podejście może jednak okazać się nie do przyjęcia dla Mélenchona.

Najbardziej prawdopodobny mistrz: Laurent Berger