W środę na posiedzeniu Rady ds. Stosunków Zagranicznych prezes Europejskiego Banku Centralnego Christine Lagarde podkreśliła znaczenie inwestycji prywatnych w katalizowaniu zielonej transformacji Europy i wspieraniu innowacji.
Odnosząc się do stanu gospodarki europejskiej i wyzwań geopolitycznych, podkreśliła potrzebę przeznaczania około 600 miliardów euro rocznie na wsparcie wysiłków na rzecz łagodzenia zmiany klimatu, podkreślając zasadniczą rolę prywatnego wsparcia finansowego dla tych inicjatyw.
Lagarde przedstawiła także przegląd obecnego stanu gospodarki europejskiej, bieżących wysiłków w zakresie współpracy gospodarczej USA-UE oraz szerszych konsekwencji wyzwań geopolitycznych.
Dynamika inflacji i perspektywy gospodarcze dla strefy euro
Odpowiadając na pytanie, dlaczego Europa poradziła sobie z inflacją lepiej niż Stany Zjednoczone, pomimo większych wstrząsów cen energii, Lagarde podkreśliła: „To jeszcze nie koniec. Mamy do czynienia z dwoma różnymi rodzajami inflacji.
„Stopy zatrudnienia i bezrobocia w Europie są tak dobre, jak nigdy dotąd” – stwierdziła Lagarde, wskazując na solidny rynek pracy jako pozytywny punkt w obliczu niepewności gospodarczej.
Patrząc w przyszłość, wyraziła ostrożny optymizm co do trajektorii ożywienia gospodarczego w strefie euro, prognozując stopniową poprawę do 2024 r.
Rozwój strefy euro na tle Stanów Zjednoczonych
Lagarde przytoczyła znaczącą dysproporcję we wzroście gospodarczym pomiędzy strefą euro a Stanami Zjednoczonymi. Od 2008 roku wzrost gospodarki amerykańskiej jest o 75% wyższy niż w strefie euro.
Przypisała to kilku czynnikom, w tym „drugiej fali kryzysu” w Europie, takiej jak kryzys zadłużeniowy, oraz brak unii fiskalnej, która uzupełniałaby jej ramy monetarne.
Podkreślono również dużą lukę w produktywności, przy czym wzrost produktywności w Stanach Zjednoczonych znacznie przewyższa wzrost w Europie.
„To po prostu zdumiewające: produktywność w Stanach Zjednoczonych od 2019 r. do chwili obecnej wyniosła 6%, w Europie 0,6%” – zauważyła Lagarde, wzywając do kompleksowych reform strukturalnych i lepszej integracji jednolitego rynku, aby wypełnić tę lukę.
Europejska niezależność gospodarcza i globalne wyzwania geopolityczne
Biorąc pod uwagę obecny kryzys gospodarczy i geopolityczny, Lagarde widzi potencjał Europy w zakresie wytyczenia bardziej autonomicznej ścieżki gospodarczej.
Podkreśliła znaczenie rozwoju silnej, skoncentrowanej wewnętrznie infrastruktury finansowej w celu wspierania innowacji i przedsiębiorczości na kontynencie, sugerując, że takie inicjatywy mogą służyć jako katalizatory znaczących reform gospodarczych, szczególnie w zakresie adaptacji i łagodzenia zmiany klimatu.
„Jesteśmy u progu niezbędnej transformacji” – stwierdziła, podkreślając potrzebę prywatnych inwestycji w zieloną transformację w Europie, która jej zdaniem wymaga około 600 miliardów euro rocznie.
Lagarde powtórzyła, że europejskie zaangażowanie polityczne w walkę ze zmianami klimatycznymi jest niezachwiane i wymaga pilnego wsparcia finansowego.
„Będzie to wymagać prywatnych pieniędzy i oszczędności kapitału prywatnego, które zostaną zainwestowane w tę transformację”.
Dialog skierował się także w stronę szerszej dyskusji na temat globalnych stosunków gospodarczych, zwłaszcza w odniesieniu do Chin i implikacji ich ewoluującej strategii gospodarczej.
Lagarde podkreśliła znaczenie dalszej współpracy między zaufanymi globalnymi partnerami, zamiast prowadzenia polityki protekcjonistycznej lub konkurencyjnych dotacji, które określiła jako „wyścig w dół”.
Jeśli chodzi o kontrowersyjny temat wykorzystania zamrożonych rosyjskich aktywów do pomocy Ukrainie, Lagarde podkreśliła, że „nigdzie w Europie nie ma wątpliwości”, że Rosja powinna finansowo zrekompensować szkody wyrządzone Ukrainie.
Przestrzegła jednak przed przejściem od zamrażania aktywów do ich konfiskaty bez dokładnego rozważenia. Wyjaśniła, że choć panuje konsensus co do zasady wykorzystania tych aktywów do celów odbudowy, to przyspieszenie ich udostępnienia ze względu na brak alternatywnych źródeł finansowania rodzi złożone problemy prawne i związane ze stabilnością finansową.
Polityka pieniężna wobec wyzwań rynkowych
Jeśli chodzi o możliwość zmiany celu inflacyjnego EBC na poziomie 2%, prezes Lagarde potwierdziła swoje zaangażowanie na rzecz stabilności cen, sprzeciwiając się wszelkim natychmiastowym zmianom w istniejących ramach.
„Nie zmienia się reguł gry w środku gry” – stwierdziła, apelując o zdecydowane podejście do zarządzania stopami inflacji w Europie.
Rola sztucznej inteligencji w kształtowaniu przyszłości Europy
Oceniając wpływ sztucznej inteligencji na produktywność i rynki pracy, Lagarde stwierdziła: „Myślę, że to moment w naszym życiu, w którym ogromne innowacje o znacznym potencjale transformacyjnym przyspieszają jej rozwój, wprowadzenie na rynek i zastosowania w sposób, który moim zdaniem nie mogliśmy się spodziewać lub co widzieliśmy w przeszłości.
„W tej chwili nie mam nic przeciwko ryzyku. Nie mam nic przeciwko ryzyku, ale mam świadomość, że może ono przynieść prawdopodobnie tyle samo korzyści, co zagrożeń” – powiedziała.
