Wylesianie, gatunki inwazyjne i zmiany klimatyczne przyczyniły się do wyginięcia ponad 1400 gatunków ptaków.
Ostatnie badania wykazały, że ludzie wytępili około 1400 gatunków ptaków – dwukrotnie więcej niż wcześniej sądzono.
Według Brytyjskiego Centrum Ekologii i Hydrologii (UKCEH) oznacza to utratę jednego na dziewięć lub 12 procent gatunków we współczesnej historii ludzkości.
Wylesianie, nadmierne polowania i wprowadzanie gatunków inwazyjnych to tylko niektóre z głównych zagrożeń wprowadzonych przez człowieka od okresu późnego plejstocenu, około 130 000 lat temu.
„Ludzie szybko wyniszczyli populacje ptaków poprzez utratę siedlisk, nadmierną eksploatację oraz wprowadzenie szczurów, świń i psów, które napadały na gniazda ptaków i konkurowały z nimi o pożywienie” – mówi główny autor badania, dr Rob Cooke, specjalista ds. modelowania ekologicznego w UKCEH.
Zmiany klimatyczne, intensywne rolnictwo i zanieczyszczenia zwiększyły to zagrożenie w ciągu ostatniego stulecia.
Wymieranie ptaków ma „poważne konsekwencje” dla kryzysu różnorodności biologicznej
Naukowcy wykorzystali modelowanie statystyczne oparte na znanych wymieraniach ptaków, aby oszacować nieodkryte wymieranie, opierając się na Nowej Zelandii jako studium przypadku.
Dzięki dobrze zachowanym szczątkom wszystkich ptaków w kraju jest to jedyne miejsce na świecie, w którym uważa się, że przedludzka fauna ptaków jest w pełni poznana.
„Pokazujemy, że wiele gatunków wymarło przed zapisami pisanymi i nie pozostawiło żadnych śladów, zagubionych w historii” – mówi Cooke.
Ma to „poważne implikacje dla obecnego kryzysu różnorodności biologicznej” – dodaje współautor badania, dr Søren Faurby z Uniwersytetu w Göteborgu.
„Świat mógł nie tylko stracić wiele fascynujących ptaków, ale także ich różnorodne role ekologiczne, które prawdopodobnie obejmowały kluczowe funkcje, takie jak rozsiewanie nasion i zapylanie” – wyjaśnia.
„Będzie to miało kaskadowy szkodliwy wpływ na ekosystemy, w związku z czym oprócz wyginięcia ptaków stracimy wiele roślin i zwierząt, których przetrwanie było zależne od tych gatunków”.
Które ptaki wyginęły?
Wśród gatunków ptaków, które wymarły, znajduje się kultowy dodo z Mauritiusa, alka wielka północnego Atlantyku i mniej znany dudek olbrzymi Świętej Heleny.
Według badań opublikowanych w czasopiśmie Nature Communications istnieje 640 znanych gatunków ptaków, które wyginęły od późnego plejstocenu, z czego 90 procent żyło na wyspach zamieszkałych przez ludzi.
Szacuje się, że dołączyło do nich kolejnych 790 nieznanych gatunków. Według Cooke’a tylko około 50 z nich wymarłoby w sposób naturalny.
Z badania wynika, że w XIV wieku wyginęło 570 gatunków ptaków po przybyciu ludzi na wyspy na wschodnim Pacyfiku, takie jak Hawaje i Wyspy Cooka. Zdaniem naukowców jest to prawie 100 razy większe tempo wymierania naturalnego i potencjalnie największe w historii wymieranie kręgowców spowodowane działalnością człowieka.
Obecnie żyje zaledwie 11 000 gatunków ptaków, a dodatkowym 700 grozi wyginięcie w ciągu najbliższych kilkuset lat.
„To, czy kolejne gatunki ptaków wyginą, zależy od nas” – mówi Cooke. „Niedawna ochrona uratowała niektóre gatunki i musimy teraz zwiększyć wysiłki na rzecz ochrony ptaków, przy odbudowie siedlisk pod przewodnictwem lokalnych społeczności”.
