Jako najmłodszy premier Francji w historii Gabriel Attal będzie musiał ocalić dziedzictwo Macrona – choć być może uda mu się je przyćmić.
PARYŻ — Prezydent Francji Emmanuel Macron umieścił w centrum uwagi wschodzącą gwiazdę Gabriela Attala w ryzykownym przedsięwzięciu mającym na celu powstrzymanie wzrostu skrajnej prawicy przed wyborami europejskimi.
We wtorek Macron niespodziewanie mianował swojego byłego ministra edukacji i jednego z najpopularniejszych polityków Francji najmłodszym w historii premierem kraju, próbując ożywić swoją słabnącą prezydenturę – ryzykując przyspieszeniem końca własnego panowania .
Macron znajduje się pod presją, aby szybko rozpocząć swoją prezydenturę, ponieważ skrajnie prawicowe Zjednoczenie Narodowe przewyższa centrystów w sondażach przed czerwcowymi wyborami do Parlamentu Europejskiego oraz po dwóch brutalnych walkach w zeszłym roku o imigrację i emerytury.
W przeciwieństwie do bezkompromisowej kampanii wyborczej prowadzonej przez 28-letniego Jordana Bardellę, głównego kandydata Zjednoczenia Narodowego, prezydentura Macrona po siedmiu latach rządów we Francji z trudem wykazała się jakąkolwiek energią i witalnością i mówi o kulawym prezydentura stała się powszechna w kręgach politycznych.
Pomimo swojej krótkiej kariery politycznej 34-letni Attal zyskał reputację upartych psów szturmowych lub „snajpera słownego” przeciwko skrajnej prawicy, ponieważ skrzyżował już miecze z Bardellą w poprzednich debatach wyborczych i zręcznego operatora, który biegle włada jako rzecznik rządu podczas pandemii Covid i jako minister edukacji.
„To wielki przewrót medialny” – powiedział konserwatywny zawodnik wagi ciężkiej Les Républicains, któremu zapewniono anonimowość, aby móc omawiać drażliwy temat. Macron „robi to, ponieważ (Attal) poprowadzi kampanię przed wyborami europejskimi… był jedynym, który mógł przeciwstawić się Bardelli” – powiedział.
Kilku znawców polityki powiedziało TylkoGliwice, że bitwa w wyborach europejskich była jednym z głównych powodów, dla których Macron wybrał Attal.
„Gabriel Attal i Jordan Bardella należą do tego samego pokolenia, to oczywiste. Attal ma przenikliwość polityczną, wie, jak uderzyć merytorycznie, więc jest to ktoś, kto może stawić czoła Zgromadzeniu Narodowemu” – powiedział doradca Macrona. Ale to dzięki „swojej akcji” uda mu się pokonać Rajd Krajowy – dodał.
Nominacja zadziornego polityka mającego własne ambicje niesie ze sobą także spore ryzyko dla prezydenta, który w przeszłości faworyzował na swoich zastępcach osobistości bardziej powściągliwe i technokratyczne. Premier Attalu może przyspieszyć rozmowy na temat przyszłości Macrona, gdyż francuski prezydent nie będzie mógł kandydować na trzecią kadencję.
Błyskawiczny awans Attala, podobnie jak samego Macrona, wzburza także sojuszników Macrona w wadze ciężkiej, którzy spoglądają krzywo na młodego przedsiębiorcę przejmującego stery rządu. Macron był „zmuszony do ciężkiej pracy”, aby nominacja została przyjęta, choć miała to być „wsad” – powiedział w poniedziałek sojusznik prezydenta.
Zbliżające się wybory europejskie będą ostatnim od czterech lat starciem Macrona ze swoją nemezis Marine Le Pen przed końcem jego kadencji. Zwycięstwo skrajnej prawicy odbiłoby się echem przez lata i zatrułoby dziedzictwo prezydenta.
Do starcia dochodzi jednak w najgorszym możliwym momencie dla prezydenta. Zjednoczenie Narodowe nie tylko prowadzi jego centrowy sojusz o prawie 10 punktów w sondażach, ale prezydentura Macrona osiągnęła dno.
Oddziały prezydenta wyszły z kraju poobijane po przyjęciu jego bardzo zaostrzonej ustawy imigracyjnej przy wsparciu skrajnej prawicy, co niemal rozbiło jego centrowy sojusz. Walka o imigrację nastąpiła po zaciekłych debatach zeszłej wiosny na temat reformy francuskich emerytur, które wywołały tygodnie ogólnokrajowych protestów.
Według sondażu TylkoGliwice Poll of Polls Macron ma słabe wyniki w sondażach, uzyskując jedynie 30% poparcia.
Jego ustępującą premier Élisabeth Borne krytykowano jako technokratę, któremu brakowało charyzmy i sprawności politycznej, wyczerpanego kolejnymi walkami o przyjęcie przepisów po porażce Macrona w zeszłorocznych wyborach parlamentarnych. Straciła także sporo kapitału politycznego, gdy nie przewidziała szokującej porażki w parlamencie, kiedy Zgromadzenie Narodowe odrzuciło w grudniu ustawę imigracyjną bez głosowania, ani jej nie zapobiegła.
Z drugiej strony Attal ma świeże ręce u steru.
„To wspaniała wiadomość, będziemy mieli szefa rządu, który będzie operatorem politycznym i będzie w stanie ucieleśnić proeuropejską wizję Macrona” – powiedział Alexandre Holroyd, poseł z Partii Renesansu Macrona.
„Aby powstrzymać skrajną prawicę, która rośnie nie tylko we Francji, ale w całej Europie, musimy pokazać, że działania polityczne są skuteczne”, a Attal jest dobry w rozmowach z ogółem społeczeństwa, dodał.
Ze strategicznego punktu widzenia nominacja Attala może również pomóc w zapewnieniu poparcia centrolewicowych wyborców, ponieważ lewicowy eurodeputowany Raphaël Glucksmann wyłoni się jako konkurencyjny kandydat przed wyborami europejskimi. Attal, były członek Partii Socjalistycznej i pierwszy premier otwarcie przyznający się do homoseksualizmu, jest zwolennikiem postępowych idei, a głównymi przyczynami uczynił cyberprzemoc i homofobię.
Sam Macron zlecił Attalowi „regenerację” swojego rządu, „odważnie” i „w duchu 2017”, jego pierwszego roku wyborczego, napisał na X.
Ale choć Attal jest świeżą twarzą, pole manewru Macrona na froncie krajowym kurczy się i jest mało prawdopodobne, że nowy premier będzie spokojny. Centrystom wciąż brakuje większości w parlamencie, więc uchwalanie ustawodawstwa pozostanie bolesnym i upokarzającym procesem, w miarę jak rząd stara się doraźnie sojusze z parlamentarzystami opozycji.
Macron również stara się znaleźć inspirację na swoją drugą kadencję i zgromadził niejasne inicjatywy, takie jak ubiegłoroczne „100 dni”, „spotkania w Saint Denis” z przywódcami opozycji, a w tym miesiącu „spotkanie z narodem”.
Ale nominacja częściowo rozwiązuje kwestię, która od tygodni nie daje spokoju obozowi Macrona: kto będzie głównym kandydatem Macrona w wyborach europejskich? Skrajna prawica od tygodni zmierza na szlak kampanii, a Macron, notoryczny prokrastynator, wciąż nie wybrał głównego kandydata francuskiej kampanii „Renew”.
Ponieważ wiele osobistości w rządzie wagi ciężkiej niechętnie prowadziło trudną kampanię, w Paryżu pojawiły się nazwiska – minister Europy Laurence Boone czy lider Grupy Renew Stéphane Séjourné – zdawało się, że brakuje im wystarczającej siły przebicia, aby przeciwstawić się skrajnej prawicy.
Po przetasowaniach, które miały miejsce w tym tygodniu, główny kandydat Renew we Francji mógłby odegrać bardziej rolę wspierającą.
Ale Attal dźwiga na swoich barkach nie tylko kampanię europejską. Jako jedna z gwiazd „Génération Macron”, młodych polityków, którzy stoją na granicy lewicy i prawicy i doszli do władzy wraz z francuskim prezydentem, Attal uratuje lub przyspieszy koniec makronizmu i jego centrowej, proeuropejskiej oferty politycznej.
To „ostatnia kula przed końcem jego mandatu” – powiedział ten sam konserwatywny cytowany powyżej zawodnik wagi ciężkiej.
