Być może nadszedł czas, aby przyznać, że przynajmniej pierwszy rok będzie rokiem, w którym organizacje producentów, przedsiębiorstwa i organy celne będą musiały wspólnie nauczyć się, jak sprawić, by system działał, pisze Matthew Spencer.
Na niecałe sześćdziesiąt tygodni do wejścia w życie unijnych przepisów dotyczących wylesiania jest to właściwie jedyny temat dyskusji pomiędzy firmami importującymi towary.
„Niedźwiedzie” firmy pojawiały się na każdym panelu podczas niedawnej konferencji towarowej w Amsterdamie.
Jeden z handlarzy olejem palmowym i wieloletni nabywca z małych gospodarstw powiedział, że na potrzeby UE będzie pozyskiwał olej palmowy głównie z plantacji, ponieważ ryzyko nieprzestrzegania przepisów przez większość drobnych rolników jest zbyt duże.
Duża palarnia kawy spekulowała, że wiele mniejszych firm nie będzie w stanie utrzymać działalności z powodu budowy nowego muru weryfikacji danych wokół europejskiego portu.
Jeden z mówców wyraził frustrację wielu z powodu słabego przygotowania organów celnych w Europie: „Jeśli nie dostosuję się idealnie do Waszych wymagań, ponosimy odpowiedzialność finansową w wysokości do 4% naszego europejskiego obrotu, a mimo to twierdzicie: „ jest to dla Ciebie zbyt techniczne, gdy chcemy omówić szczegóły zgodności.”
Ciesząc się perspektywą regulacji
Ale w przerwach kawowych i na korytarzach słychać było inny głos, cichą opinię biznesowych „byków”, które nie chcą publicznej dyskusji, ale cieszą się perspektywą regulacji.
Jedna z znanych firm produkujących czekoladę mówiła o obietnicy „końca dostaw pośrednich”, gdzie leży większość wyzwań społecznych i wylesiania stojących przed sektorem kakao.
Duża palarnia kawy opowiadała z podekscytowaniem o tym, że w końcu będzie miał narzędzia umożliwiające przerwanie związku między kawą a wylesianiem oraz ulgę, jaką daje pełne skupienie uwagi rządów producentów na tej kwestii.
Słyszałem podobne historie od działaczy na rzecz leśnictwa, którzy donoszą, że EUDR ma wspaniały, pobudzający wpływ na działania sektora kauczuku na rzecz ochrony lasów.
Możliwe jest dostosowanie tych różnych perspektyw dotyczących rozporządzenia. Bycze opinie skupiały się na ogół na korzyściach płynących z tej waluty w ciągu najbliższych pięciu do dziesięciu lat i w dużej mierze zgodzili się z niedźwiedziami, że w ciągu najbliższych dwóch–trzech rynków nastąpią poważne zakłócenia.
W perspektywie krótkoterminowej jest bardzo prawdopodobne, że miliony drobnych rolników dostarczających kakao i kawę pośrednio europejskim dostawcom zostaną albo wykluczeni, albo będą prać swoje dostawy za pośrednictwem przestrzegających przepisów rolników, aby chronić swoje dochody. Istnieją przewrotne przewidywania dotyczące cudownego wzrostu „produktywności” w przestrzegających przepisów gospodarstwach rolnych.
Czy Bruksela może przeciwstawić się części pesymizmu niedźwiedzi?
Przyznawanie tego nie leży w niczyim interesie, dlatego istnieje dziwny kontrast pomiędzy publicznymi oświadczeniami niektórych rządów producentów kawy i kakao, że będą gotowe, podczas gdy prywatnie większość przyzna, że może to być jedynie od połowy do dwóch trzecich dostaw, które będą zgodne z wymogami do stycznia 2025 r.
Podobnie, pomimo gorącej debaty na temat analizy porównawczej krajów w celu ustalenia, jaki procent ich przesyłek należy sprawdzić po przybyciu na miejsce, niewiele wskazuje na to, że europejskie organy celne są na to gotowe.
Nikt nie przypuszczał, że słynący z dobrej organizacji Holendrzy będą gotowi sprawdzić dokumenty na ponad kilku z tysięcy statków przybywających codziennie do Rotterdamu i Amsterdamu.
Tym bardziej zagadkowe staje się to, dlaczego Komisja Europejska narzuca takie działania i zakłada, że prawo będzie w pełni egzekwowalne od pierwszego dnia.
Być może nadszedł czas, aby przyznać, że przynajmniej pierwszy rok będzie rokiem, w którym organizacje producentów, przedsiębiorstwa i organy celne będą musiały wspólnie nauczyć się, jak sprawić, by system działał.
Ostateczny termin wylesiania nie ulegnie zmianie, więc ryzyko dodatkowej utraty lasów jest niewielkie, ale posiadanie „roku początkowego”, w którym firmy importujące mogą ustalić, jak sprawić, by drobni producenci rolni przestrzegali przepisów bez groźby wysokich kar, zmniejszyłoby to ryzyko obniżenia dochodów drobnych rolników i pośrednio spowodowania większego wylesiania na rynkach poza UE.
Obniżyłoby to także temperaturę dyplomatycznego sporu z rządami producentów, które mają wrażenie, że ich nie słychać.
W pogoni za przestrzeganiem planu istnieje ryzyko, że cel, jakim jest ograniczenie wylesiania netto, zostanie utracony, ale byki powinny mieć rację, jeśli Komisja Europejska zdoła przeciwstawić się niektórym uzasadnionym pesymizmom niedźwiedzi.
