Zapotrzebowanie na paliwa kopalne może osiągnąć szczyt pod koniec dekady, ale świat musi wesprzeć przejście na czystą energię, aby cele klimatyczne były w zasięgu wzroku.
Według Międzynarodowej Agencji Energetycznej (IEA) światowy popyt na wszystkie paliwa kopalne może osiągnąć szczyt przed końcem dekady.
Opublikowany dzisiaj coroczny raport agencji World Energy Outlook stwierdza, że „fenomenalny” rozwój technologii czystej energii, takich jak energia słoneczna, wiatrowa, samochody elektryczne i pompy ciepła, jest na dobrej drodze do zmiany sposobu, w jaki zasilamy wszystko, od domów po pojazdy i fabryki.
Do 2030 r. po drogach świata może poruszać się dziesięć razy więcej samochodów elektrycznych, energia słoneczna będzie w stanie generować więcej energii elektrycznej niż obecnie wytwarza cały system w USA, a odnawialne źródła energii mogą stanowić 50% światowego koszyka energetycznego.
Od 2020 r. inwestycje w czystą energię wzrosły o 40 proc. Zdaniem MAE, wzrost ten wynika nie tylko z dążenia do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Czynniki ekonomiczne, a także chęć tworzenia zielonych miejsc pracy i potrzeba bezpieczeństwa energetycznego zwiększają dynamikę.
„Przejście na czystą energię odbywa się na całym świecie i nie można go zatrzymać”, mówi dyrektor wykonawczy MAE Fatih Birol.
„To nie jest kwestia „czy”, to tylko kwestia „jak szybko” – a im szybciej, tym lepiej dla nas wszystkich”.
Podwyżki te opierają się na bieżącej polityce rządu, która często pozostaje w tyle za deklarowanymi planami poszczególnych krajów. Jednak przejście w stronę czystej energii mogłoby nastąpić szybciej, jeśli krajowe zobowiązania w zakresie energii i klimatu zostaną zrealizowane w całości i na czas.
Aby cele Porozumienia paryskiego były w zasięgu ręki, konieczna jest silniejsza polityka
Ze raportu wynika, że aby utrzymać globalne ocieplenie w granicach 1,5°C, potrzebna jest znacznie bardziej zdecydowana polityka. Według MAE, pomimo potencjalnego szczytu do 2030 r., popyt na paliwa kopalne nadal będzie zdecydowanie zbyt wysoki, aby utrzymać cele Porozumienia paryskiego.
Grozi to nie tylko pogorszeniem skutków klimatycznych po roku rekordowych upałów, ale także zagraża bezpieczeństwu systemu energetycznego, który został zbudowany z myślą o chłodniejszym świecie i mniej ekstremalnych warunkach pogodowych.
Nachylenie krzywej emisji do ścieżki odpowiadającej ociepleniu o 1,5°C jest nadal możliwe, ale bardzo trudne. Koszt bierności może jednak być ogromny, biorąc pod uwagę, że globalne emisje utrzymają się na właściwym poziomie przez około 2,4°C ocieplenia w tym stuleciu.
Dr Birol twierdzi, że rządy, przedsiębiorstwa i inwestorzy muszą wspierać przejście na czystą energię, a nie je utrudniać.
„Oferujemy ogromne korzyści, w tym nowe możliwości przemysłowe i miejsca pracy, większe bezpieczeństwo energetyczne, czystsze powietrze, powszechny dostęp do energii i bezpieczniejszy klimat dla wszystkich”.
Każdy kraj ma własną ścieżkę do podążania, ale współpraca międzynarodowa jest „kluczowa dla przyspieszenia przejścia na czystą energię” – dodaje.
„Wszystko to wskazuje na istotne znaczenie podwojenia współpracy i współpracy, a nie wycofywania się z nich”.
W obliczu rosnących napięć konieczna jest globalna współpraca
Zdaniem szefa MAE, tempo spadku emisji zależy od naszej zdolności do finansowania zrównoważonych rozwiązań, które zaspokoją rosnące zapotrzebowanie na energię w najszybciej rozwijających się gospodarkach świata.
W dobie rosnących napięć geopolitycznych na Bliskim Wschodzie uwaga ponownie skupia się na bezpieczeństwie energetycznym. Świat wciąż nie może się otrząsnąć po światowym kryzysie energetycznym wywołanym inwazją Rosji na Ukrainę, który doprowadził do niestabilności i gwałtownie rosnących rachunków za energię.
Zdaniem dr Birola twierdzenia, że ropa i gaz stanowią bezpieczny wybór w zakresie przyszłości światowej energetyki i klimatu, wydają się „coraz słabsze”.
Raport MAE stwierdza, że po raz kolejny podkreśla to „słabości ery paliw kopalnych”, podkreślając korzyści płynące z przejścia na bardziej zrównoważony system energetyczny. Niezwykle niestabilne rynki energii pokazały, jak ważne jest zapewnienie niedrogich, niezawodnych i odpornych dostaw.
