Atak Hamasu na Izrael miał wysoką cenę – TylkoGliwice przygląda się bliżej, skąd pochodzą pieniądze rzekomo izolowanej finansowo grupy terrorystycznej.
Bezprecedensowy atak Hamasu na Izrael w zeszłym tygodniu wymagał ogromnych zasobów finansowych.
W ciągu jednego dnia grupa terrorystyczna użyła dronów, cyberataków i od 2500 do 5000 rakiet. Dla porównania, dwa lata temu używali tej samej ilości broni w ciągu 11 dni, co sugeruje, że ich zasoby znacznie wzrosły.
Jednak jako uznana jednostka terrorystyczna Hamas podlega sankcjom i został odcięty od międzynarodowego systemu bankowego. Wszelkie próby gromadzenia funduszy przez tę grupę spotykają się ze sprzeciwem światowych wysiłków w zakresie finansowania walki z terroryzmem.
Jednak w 2014 roku Hamas został uznany przez Forbes za jedną z najbogatszych grup terrorystycznych na świecie.
Ich roczny obrót szacowano wówczas na 1 miliard dolarów (942 miliony euro) i pochodził on z podatków, pomocy finansowej i darowizn.
Ale czy to jedyne źródła ich środków?
Czy kryptowaluty mogły sfinansować atak na Izrael?
Największa na świecie giełda kryptowalut Binance zamroziła setki kont kryptowalutowych powiązanych z Hamasem w odpowiedzi na we wtorek prośby izraelskich organów ścigania.
The Wall Street Journal donosi, że w ciągu ostatnich dwóch lat cyfrowe portfele walutowe połączone z Hamasem otrzymały około 41 milionów dolarów, powołując się na dane firmy BitOK z siedzibą w Tel Awiwie, zajmującej się analizą kryptowalut i oprogramowaniem.
Palestyński Islamski Dżihad, inna grupa terrorystyczna, która prawdopodobnie brała udział w ataku, otrzymała w tym samym okresie 93 miliony dolarów w kryptografii, na podstawie danych od badacza kryptowalut Elliptic.
Hamas od lat wspiera kryptowalutę jako metodę zbierania funduszy, ale w kwietniu oświadczył, że przestanie otrzymywać zbiórki za pośrednictwem kryptowaluty Bitcoin, powołując się na wzrost „wrogich” działań wobec darczyńców.
Wsparcie i darowizny Iranu
Choć wielu zastanawia się, czy największy wróg Izraela, Iran, pomógł sfinansować niedawny atak, powszechnie uważa się, że według amerykańskiego rządu Teheran finansuje Hamas kwotą około 100 milionów dolarów rocznie.
Hamas korzysta także ze wsparcia finansowego kilku krajów, takich jak Katar i Turcja. Kraje te nie finansują jednak bezpośrednio działań wojskowych grupy, więc nie jest jasne, gdzie ostatecznie zostaną wykorzystane te pieniądze.
Większość funduszy dla ruchu zapewniają palestyńscy emigranci i prywatni darczyńcy z Zatoki Perskiej.
Hamas zbiera także tak zwane Zakat, islamskie datki na cele charytatywne, aby realizować swoje misje i cele.
Ponadto grupa prowadzi działalność fundraisingową za granicą, zwłaszcza w krajach Zatoki Perskiej, Europie Zachodniej i Ameryce Północnej.
Organizacje charytatywne powiązane z Hamasem nie finansują oficjalnie skrzydła wojskowego tej grupy, lecz raczej jej działalność społeczną.
Jednak niektóre z tych organizacji charytatywnych same są określane jako organizacje terrorystyczne, jak na przykład Fundusz Pomocy dla Udręczonych i Potrzebujących w Ottawie, który w latach 2005–2009 przekazał około 14,6 miliona dolarów różnym grupom powiązanym z Hamasem.
Finansowane z podatków
Co miesiąc Hamas zbiera od 12 do 15 milionów dolarów z podatków, które nakłada na towary pochodzące z Egiptu, przy czym najbardziej opodatkowane produkty to papierosy, paliwo, a nawet materiały budowlane.
Dodatkowo w 2022 r. ugrupowanie nałożyło nowe podatki na towary importowane z Zachodniego Brzegu. Szczególnie mocno uderzyło to w osoby już żyjące w Strefie Gazy w skrajnym ubóstwie.
Według Centralnego Biura Statystycznego Palestyny stopa bezrobocia w nadmorskiej enklawie osiągnęła 45 procent, a ponad 60 procent mieszkańców Gazy potrzebuje pomocy humanitarnej.
Według tego samego raportu w lipcu 2022 r. wskaźnik braku bezpieczeństwa żywnościowego w Gazie przekroczył 65%, a wskaźnik ubóstwa kształtował się na poziomie 65%.
Przedsiębiorstwa i inwestycje
Hamas ma specjalne ramię zajmujące się zbieraniem funduszy.
Niemieckie raporty wskazywały w 2022 r., że Hamasowi udało się zgromadzić aktywa o wartości ponad 500 mln dolarów (471,5 mln euro), inwestując w firmy w Turcji, Arabii Saudyjskiej, Algierii, a nawet Sudanie, głównie w nieruchomości lub budownictwo.
Departament Skarbu USA podjął jednak natychmiastowe sankcje wobec osób powiązanych z tymi porozumieniami finansowymi, można jednak przypuszczać, że grupa nie zrezygnowała z tej działalności.
Kto płaci cenę?
W obecnym stanie rzeczy możliwe jest zbadanie pomocy oferowanej osobom żyjącym w skrajnym ubóstwie w Gazie, aby upewnić się, że nie dostanie się ona w niepowołane ręce.
Komisja Europejska oświadczyła, że przeprowadzi „pilny przegląd” pomocy rozwojowej przyznanej przez UE w ciągu ostatnich trzech lat o wartości 681 mln euro, aby upewnić się, że nie finansowała Hamasu.
W odpowiedzi na krytykę związaną z zapowiedzią zawieszenia przez UE wszelkiej pomocy finansowej dla Palestyny Komisja zapewniła, że zobowiązała się do wysłania w tym roku pomocy humanitarnej dla Strefy Gazy o wartości 27,9 mln euro.
Sytuacja gospodarcza Gazy była tragiczna już przed atakiem Hamasu na Izrael w 2023 r., a wynikająca z niej wojna jest prawie pewne, że pogłębi skrajne ubóstwo jej mieszkańców.
