O nas
Kontakt

Od Szwecji po Bułgarię – które kraje europejskie są najbliżej swoich celów w zakresie zrównoważonej energii?

Laura Kowalczyk

Wind turbines turn behind a solar farm in Rapshagen, Germany.

Naukowcy odkryli, że w całej UE nastąpił „systematyczny postęp”, a różnice między poszczególnymi krajami „wyraźnie maleją”.

Jak wynika z nowego badania, niektóre kraje UE osiągają cele ONZ w zakresie zrównoważonej energii na rok 2030 dziesięć lat wcześniej.

Organizacja Narodów Zjednoczonych opracowała 17 globalnych celów zrównoważonego rozwoju, które mają zostać osiągnięte do 2030 r. w 2015 r. Siódmy cel zrównoważonego rozwoju ONZ (SDG 7) wzywa do zapewnienia „przystępnej cenowo, niezawodnej, zrównoważonej i nowoczesnej energii dla wszystkich” do końca obecnej dekady.

Główne zasady osiągnięcia tego celu obejmują powszechny dostęp do niedrogiej energii, zwiększenie udziału energii odnawialnej w krajach rozwijających się oraz zaawansowane badania nad czystą energią. Do pomiaru postępu krajów w realizacji ogólnego celu wykorzystuje się siedem kluczowych wskaźników.

Badanie przeprowadzone przez polskich ekonomistów mierzyło postęp 27 państw członkowskich UE w realizacji tych celów zrównoważonego rozwoju w latach 2010–2021. Wykorzystane dane pochodziły z Eurostatu, urzędu statystycznego UE, i obejmowały Chorwację, ale nie obejmowały Wielkiej Brytanii.

Naukowcy odkryli, że w całej UE nastąpił „systematyczny postęp”, a różnice między poszczególnymi krajami „wyraźnie maleją”.

Które kraje UE poczyniły największe postępy w dziedzinie energetyki?

Szwecja była ogólnie najbliżej osiągnięcia celów SDG 7, a za nią plasowały się Dania, Estonia i Austria. Bułgaria była krajem UE, który okazał się najbardziej oddalony od osiągnięcia celów.

W 2021 r. kilka krajów osiągnęło już cele na 2030 r. w zakresie co najmniej jednego kluczowego wskaźnika tych celów.

Na przykład Szwecja, Finlandia i Łotwa przekroczyły 40-procentowy udział odnawialnych źródeł energii w całkowitym zużyciu energii, co naukowcy przypisują hydroenergetyce i biopaliwom. Hiszpania, Portugalia i Malta osiągnęły docelowe poziomy średniego zużycia energii w gospodarstwie domowym na osobę.

Kilka krajów osiągnęło cele w zakresie zużycia energii w gospodarstwach domowych.
Kilka krajów osiągnęło cele w zakresie zużycia energii w gospodarstwach domowych.

W innych krajach w okresie objętym badaniem zaobserwowano znaczną poprawę. Malta była krajem, który odnotował największą poprawę od 2010 r., kiedy to był najbardziej oddalony od celów na rok 2030. Najwięcej miejsc w rankingach przeskoczyła Łotwa, awansując z 19. na 8. miejsce.

Były też pewne nieoczekiwane rezultaty. Belgia znalazła się niżej od Polski, kraju cieszącego się reputacją opóźnionego w działaniach klimatycznych, jeśli chodzi o postępy w realizacji celów.

Dania, mimo że jest drugim krajem najbliżej osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju nr 7, poczyniła najmniejszy postęp od 2010 r.

Jak pandemia Covid-19 wpłynęła na postęp?

Autorzy badania ostrzegają, że w całym bloku nadal istnieją pewne poważne luki i zauważają, że pandemia Covid-19 wpłynęła na pomiary postępu w krajach w latach 2020–2021.

Choć energia odnawialna stanowiła większy udział w energii zużywanej w latach 2019–2021, ogólne zużycie energii spadło, „co oznacza, że ​​zmiana ta miała charakter tymczasowy”.

Z badania wynika, że ​​gdy zużycie energii powróci do poziomu sprzed pandemii, udział odnawialnych źródeł energii „najprawdopodobniej spadnie”. Ogólnie rzecz biorąc, pandemia Covid-19 doprowadziła do pogorszenia wyników w 16 krajach.

Naukowcy twierdzą, że aby UE mogła osiągnąć te cele do 2030 r., wszystkie wskaźniki muszą być „ciągle monitorowane i oceniane”, a ich praca ma pewne ograniczenia.

Komisja Europejska ustaliła wartości docelowe trzech z siedmiu wskaźników stosowanych do pomiaru postępu. W przypadku pozostałych badacze musieli jednak przyjąć poziom osiągnięty przez 10 procent największych krajów UE jako wskaźnik zastępczy.