Europejscy przywódcy obecni na forum to Władimir Putin i Wiktor Orbán.
Chiny są gospodarzami trzeciego międzynarodowego forum poświęconego sztandarowej polityce prezydenta Xi Jinpinga, Inicjatywie Pasa i Szlaku, która w ciągu ostatniej dekady zbudowała infrastrukturę na każdym kontynencie, wciągając niektóre mniejsze kraje w długi.
Forum sprowadza do Pekinu falę dyplomacji, w której uczestniczy co najmniej 20 szefów państw i rządów, głównie z rozwijających się rynków Azji Południowo-Wschodniej i Południowej, Bliskiego Wschodu, Afryki i Ameryki Łacińskiej.
Oto kilku kluczowych przywódców odwiedzających Pekin i przedstawiających zaangażowanie ich krajów w projekty „Pasa i Szlaku”.
Władimir Putin, Prezydent Rosji
Prezydent Rosji Władimir Putin wylądował we wtorek w Pekinie, co było jego pierwszą podróżą poza teren byłego Związku Radzieckiego od czasu, gdy Międzynarodowy Trybunał Karny wydał w marcu nakaz aresztowania go za rzekomy udział w masowych porwaniach dzieci na Ukrainie.
Wizyta Putina podkreśla wsparcie gospodarcze i dyplomatyczne Chin dla Moskwy w obliczu izolacji spowodowanej wojną na Ukrainie. W wywiadzie dla chińskich mediów państwowych przed wizytą Putin określił plany BRI – które Stany Zjednoczone nazwały „pułapką zadłużenia” dla małych krajów – jako „chęć współpracy” Chin na arenie światowej.
Rosja stara się przekierować swój handel do Azji po wykluczeniu z Unii Europejskiej w związku z wojną na Ukrainie. Handel chińsko-rosyjski wzrósł w pierwszej połowie roku o 30% i według rosyjskiego rządu oczekuje się, że w tym roku przekroczy 200 miliardów dolarów (190 miliardów euro). Jednym z priorytetów Rosji w zakresie wspólnych projektów infrastrukturalnych z Chinami jest budowa gazociągu Siła Syberii-2, który przejdzie przez Mongolię i umożliwi Moskwie sprzedaż większej ilości gazu ziemnego do Chin.
Viktor Orbán, premier Węgier
Premier Węgier Viktor Orbán jest jedynym szefem państwa lub rządu UE uczestniczącym w forum „Pasa i Szlaku”. Węgierskie media doniosły w zeszłym miesiącu, że wspierany przez Chiny projekt kolejowy łączący Budapeszt z Belgradem napotkał problemy i że Chiny zawiesią finansowanie. Na początku tego miesiąca chiński minister spraw zagranicznych Wang Yi powiedział swojemu węgierskiemu odpowiednikowi, że projekt będzie kontynuowany zgodnie z planem.
Udział Orbána jako jedynego unijnego przywódcy w tym wydarzeniu kontrastuje z edycją forum z 2019 r., na której obecny był ówczesny premier Włoch Paolo Gentiloni, mimo że Włochy oficjalnie przyłączyły się do inicjatywy. Włochy zasygnalizowały w tym roku zamiar wycofania się z programu, ponieważ nie udało się zrealizować głównych projektów infrastrukturalnych wspieranych przez Chiny, a deficyt handlowy Włoch z Chinami wzrósł ponad dwukrotnie do 48 miliardów euro od 2019 r.
Ranil Wickremesinghe, prezydent Sri Lanki
Sri Lanka, obok Zambii, jest jednym z krajów, który nie spłacił swojego zadłużenia wobec Chin i innych międzynarodowych pożyczkodawców. Były prezydent kraju Gotabaya Rajapaksa podał się do dymisji w lipcu 2022 r. w wyniku protestów związanych z gwałtownie rosnącą inflacją i poważnym kryzysem gospodarczym. Sri Lanka uzyskała dostęp do chińskiego finansowania na budowę autostrad, portu, lotniska i elektrowni węglowej, zaciągając w ten sposób dług w wysokości 7 miliardów dolarów. W ramach swoich wysiłków na rzecz spłaty Pekinu Kolombo przekazało mu kontrolę nad strategicznym portem, co krytycy BRI często wymieniają jako przykład chińskiej dyplomacji „pułapki zadłużenia”.
W zeszłym tygodniu Sri Lanka osiągnęła porozumienie z Export-Import Bank of China w sprawie pokrycia około 4,2 miliarda dolarów tego długu w ramach szerszego planu restrukturyzacji obejmującego umowy z innymi międzynarodowymi wierzycielami, w tym Indiami i Japonią.
Prezydent Sri Lanki Ranil Wickremesinghe, który objął urząd w zeszłym roku, uczestniczy w forum w ramach swojej pierwszej oficjalnej podróży do Chin. Oczekuje się, że odbędzie dwustronne spotkanie z Xi.
William Ruto, prezydent Kenii
Jednym z głównych projektów BRI w Afryce jest linia kolejowa Mombasa–Nairobi, która ma długość 592 km i łączy największy port Kenii ze stolicą. Otwarty w 2017 r. Chiny zachwalają projekt jako sukces, twierdząc, że wspomógł wzrost gospodarczy Kenii. Jednak prace nad drugim odcinkiem linii kolejowej, która miała dotrzeć do sąsiedniej Ugandy i obsługiwać inne kraje śródlądowe, zostały przerwane po wycofaniu się Kampali i wybraniu partnerstwa z turecką firmą. Według danych krajowych Kenia jest winna Chinom około 6 miliardów dolarów. Oczekuje się, że prezydent William Ruto zbada możliwości finansowania pozostałego odcinka linii kolejowej podczas szczytu Pasa i Szlaku.
Joko Widodo, prezydent Indonezji
W Azji Południowo-Wschodniej jednym z najważniejszych projektów BRI była budowa 142-kilometrowej linii kolei dużych prędkości łączącej stolicę Indonezji, Dżakartę, z centrum gospodarczym Bandung. Na początku tego miesiąca prezydent Indonezji Joko Widodo zainaugurował projekt finansowany przez Chiny o wartości 7,3 miliarda dolarów.
Oczekuje się, że spotka się z Xi i omówi plan przedłużenia linii kolejowej do miasta Surabaya o około 700 kilometrów, a także potencjalne nowe inwestycje w projekty i handel energią odnawialną.
Alberto Fernández, prezydent Argentyny
We wtorek do Pekinu przybył także prezydent Argentyny Alberto Fernández. Argentyna jest jednym z krajów, które dołączyły do BRI stosunkowo niedawno, bo w 2022 r., poszukując chińskich inwestycji w takich obszarach jak kolej, energetyka jądrowa, energia słoneczna i wodna, rolnictwo i infrastruktura cyfrowa. Argentyna zwróciła się do Chin o pełne sfinansowanie nowej elektrowni jądrowej o wartości 8,3 miliarda dolarów.
Eksperci twierdzą, że Chiny w Ameryce Łacińskiej skupiają się na ekologicznych technologiach i wydobyciu minerałów. Jak wynika z badania przeprowadzonego przez Facultad Latinoamericana de Ciencias Sociales w Buenos Aires, chińskie firmy są zaangażowane w dziesiątki projektów wydobycia litu w Argentynie i Chile.
