MFW zaleca, aby Europa wdrożyła strategiczną politykę makroekonomiczną, reformy strukturalne i zwiększone zielone inwestycje, aby stawić czoła wyzwaniom, takim jak kurcząca się przestrzeń fiskalna, starzenie się społeczeństwa i niski wzrost produktywności.
Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) opublikował swoje sprawozdania końcowe za 2024 r. w sprawie wspólnych polityk krajów członkowskich, podkreślając zarówno postęp, jak i ciągłe wyzwania stojące przed gospodarką strefy euro.
Po zakłóceniach wywołanych pandemią, wstrzymaniu dostaw rosyjskiego gazu i trwającej wojnie na Ukrainie region stopniowo się odbudowuje.
Stopy inflacji zbliżają się do poziomów docelowych, a banki wykazały odporność na rosnące stopy procentowe.
Jednakże nadal istnieją istotne wyzwania, takie jak ograniczona przestrzeń fiskalna, starzenie się społeczeństwa i powolny wzrost produktywności.
Zalecenia MFW skupiają się na wdrażaniu strategicznych polityk makroekonomicznych i reform strukturalnych w celu promowania wzrostu i stabilności.
Prognozy gospodarcze i ryzyka
MFW prognozuje umiarkowany wzrost na 2024 r., z dalszym wzmocnieniem w 2025 r., do czego przyczyni się wzrost płac realnych i zmniejszenie oszczędności gospodarstw domowych.
„Wzrost płac realnych i pewna redukcja oszczędności gospodarstw domowych powinny przyczynić się do ożywienia gospodarczego napędzanego konsumpcją” – zauważa MFW.
Długoterminowy wzrost mogą jednak hamować tendencje demograficzne i niska produktywność.
Oczekuje się, że inflacja osiągnie docelowy poziom do drugiej połowy 2025 r., do czego przyczyni się zaostrzenie polityki pieniężnej i spadek cen towarów. Pomimo tych pozytywnych perspektyw wzrost gospodarczy nadal ciąży na ryzyku, szczególnie ze względu na potencjalne wstrząsy zewnętrzne, takie jak napięcia geopolityczne i spadający popyt światowy.
MFW ostrzega, że „wzrost może być również niższy ze względu na niekorzystny rozwój sytuacji zewnętrznej, taki jak zwiększone napięcia geopolityczne”.
Według opublikowanej w kwietniu 2024 r. prognozy światowej gospodarki MFW, oczekuje się, że w 2024 r. strefa euro wzrośnie o 1,4%, przy średniej inflacji na poziomie około 3%.
MFW planuje dalsze stopniowe obniżki stóp procentowych
MFW zaleca Europejskiemu Bankowi Centralnemu stopniowe łagodzenie polityki pieniężnej w oparciu o dostępne dane ekonomiczne.
Według MFW „ciągłe i stopniowe łagodzenie polityki pieniężnej pozwoliłoby osiągnąć równowagę pomiędzy utrzymaniem zakotwiczonych oczekiwań inflacyjnych a unikaniem zbyt restrykcyjnego stanowiska politycznego”.
W czerwcu Frankfurt obniżył swoje główne stopy procentowe o 0,25 punktu procentowego. Nie zdecydował się jednak na dalsze podwyżki stóp, podkreślając podejście „spotkanie po spotkaniu” i oparte na danych.
Kluczowe składniki wzrostu
Zwiększanie produktywności i osiągnięcie celów klimatycznych mają kluczowe znaczenie dla długoterminowej dobrej kondycji gospodarczej.
MFW wzywa do zwiększenia inwestycji w technologie cyfrowe, reform administracyjnych w celu zmniejszenia barier dla biznesu i większej elastyczności rynku pracy.
„Europejska gospodarka stoi w obliczu słabego wzrostu produktywności, który będzie coraz bardziej problematyczny w miarę nasilania się niekorzystnych trendów demograficznych” – ostrzega MFW.
Dalsza integracja rynków finansowych jest niezbędna, aby Europa mogła osiągnąć swoje cele w zakresie bezpieczeństwa energetycznego, łagodzenia zmiany klimatu i transformacji cyfrowej.
Zintegrowany rynek kapitałowy ułatwiłby finansowanie innowacyjnych projektów i usprawniłby dystrybucję oszczędności w Unii Europejskiej. MFW wzywa do „wzmocnienia zdolności ESMA do koordynowania działań organów krajowych i większej harmonizacji nadzoru nad rynkiem finansowym”.
Kolejnym priorytetem jest wzmocnienie budżetu UE w celu lepszego ukierunkowania inwestycji publicznych. MFW sugeruje utworzenie Instrumentu na rzecz Bezpieczeństwa Klimatycznego i Energetycznego (CESF), aby skutecznie stawić czoła długoterminowym wyzwaniom. Instrument ten wspierałby cele UE w zakresie redukcji emisji i ułatwiałby inwestycje w infrastrukturę energetyczną i sektory czystych technologii.
Polityka klimatyczna musi uwzględniać skutki fiskalne, efektywnościowe, dystrybucyjne i transgraniczne.
Osiągnięcie celów w zakresie redukcji emisji wymaga ogromnych inwestycji, zmniejszenia zależności od paliw kopalnych i poprawy efektywności energetycznej w celu poprawy konkurencyjności. Ale MFW ostrzega przed kosztami krótkoterminowymi.
Według waszyngtońskiej instytucji państwa członkowskie powinny priorytetowo potraktować wzmocnienie jednolitego rynku i unikać polityki przemysłowej i handlowej, która mogłaby zaszkodzić gospodarce i wywołać odwet.
Rynek pracy i reformy strukturalne
Polityka rynku pracy powinna mieć na celu poprawę umiejętności, ułatwianie realokacji siły roboczej i przeciwdziałanie skutkom kurczącej się siły roboczej. Niezbędne są takie inicjatywy, jak programy przekwalifikowania, reformy zasiłków dla bezrobotnych i wsparcie udziału kobiet w rynku pracy.
MFW podkreśla potrzebę „promowania mobilności w całej UE poprzez szybsze uznawanie kwalifikacji zawodowych oraz większą możliwość przenoszenia świadczeń emerytalnych i świadczeń z zabezpieczenia społecznego”.
