Brandon Barford jest starszym doradcą w GMTL Advisory Ltd. Sam Hogg jest założycielem Beijing to Britain.
Później w tym roku Wielka Brytania i USA mogą mieć nowych przywódców: premiera Keira Starmera i prezydenta Donalda Trumpa. „Specjalne stosunki” między tymi dwoma krajami wejdą wówczas w nowy, prawdopodobnie napięty okres, a Chińska Republika Ludowa (ChRL) będzie odgrywać rolę w napięciach między Waszyngtonem a Londynem.
O czym zatem powinni pamiętać decydenci i inwestorzy w Wielkiej Brytanii w obliczu tych wszystkich wydarzeń?
Trump jasno dał do zrozumienia, że w kwestii handlu chce bezpośrednio skonfrontować się z Chinami i że chciałby przyspieszyć odłączenie się USA od gospodarki Chin zarówno ze względów ekonomicznych, jak i bezpieczeństwa narodowego. Obejmuje to cofnięcie statusu „najbardziej uprzywilejowanego narodu” Chin, przyjęcie czteroletniego planu stopniowego wycofywania chińskiego importu podstawowych towarów, ograniczenie inwestycji wychodzących do Chin, a także chińskich inwestycji w USA
Trump planuje również nałożyć „uniwersalną taryfę” w wysokości 10 procent na towary importowane do USA, która prawdopodobnie będzie miała zastosowanie do partnerów i sojuszników umowy o wolnym handlu (FTA), w tym Wielkiej Brytanii. Taryfy na chiński import będą wynosić co najmniej 60 procent, a niedawne ogłoszenie taryfowe obecnego prezydenta USA Joe Bidena zachęciło Trumpa. I wykorzysta te taryfy, aby zademonstrować swoją gotowość do ochrony amerykańskich pracowników — i zmusić inne narody do negocjacji.
Ta agenda USA postawi przyszły rząd Partii Pracy w trudnej sytuacji. Relacje Wielkiej Brytanii z ChRL zasadniczo różnią się od relacji Waszyngtonu, a chociaż bezpieczeństwo narodowe i strategia przemysłowa są elementami polityki gospodarczej, wielkość gospodarki USA daje jej opcje, których Wielka Brytania nie ma.
Istnieją już pewne obszary niezgody między tymi dwoma krajami, jeśli chodzi o Chiny: Na przykład, w przeciwieństwie do Stanów Zjednoczonych, w Wielkiej Brytanii nie istnieje obecnie żadne prawo wyraźnie zakazujące produktów z Xinjiangu. I w przeciwieństwie do administracji Trumpa i Bidena, rząd Wielkiej Brytanii nie zgadza się, że Chiny dopuściły się ludobójstwa w regionie — co jest przedmiotem sporu dla obrońców praw człowieka.
Ponadto, skoro Trump skupia się na kwestiach bezpieczeństwa narodowego związanych z handlem, biotechnologia i farmaceutyki mogą stać się punktem zapalnym. Obecnie chińskie firmy biotechnologiczne, które Waszyngton rozważa umieścić na czarnej liście, mogą działać w Wielkiej Brytanii i współpracować z brytyjskimi firmami. Jedna z nich, BGI Group, współpracowała nawet z nie mniej niż 16 uniwersytetami.
Innym potencjalnym obszarem tarcia są pojazdy elektryczne (EV). Podczas gdy trwają rozmowy o chińskiej inwestycji w gigafabrykę w Wielkiej Brytanii, Starmer będzie rozdarty między potencjalnymi nowymi miejscami pracy a promowaniem swojego programu zerowej emisji netto przy najniższych możliwych kosztach — co sprowokowałoby USA poprzez zaproszenie chińskiej własności i wpływu na brytyjską gospodarkę.
Przyszły rząd Starmera będzie więc musiał zdecydować: spróbować zawrzeć umowę z Trumpem, aby wydostać się spod części — lub wszystkich — amerykańskich taryf, czy też odpowiedzieć i odmówić gry? A jeśli wybierze pierwszą opcję, które obszary polityki Trump uznałby za wystarczająco ważne, aby usunąć lub zmniejszyć taryfy nałożone na Wielką Brytanię?
Jak dotąd Starmer obiecał „audyt UK-China” w ciągu pierwszych 100 dni, ale niewiele innych konkretnych polityk. A „Securonomics” — pomysł zaproponowany przez kanclerz skarbu w gabinecie cieni Rachel Reeves, który łączy politykę krajową, handlową i zagraniczną — wydaje się niekompatybilny z dużymi obszarami programu Trumpa 2.0. Są jednak obszary, w których oba kraje mogłyby pracować nad podobnymi podejściami.
Wracając na przykład do biotechnologii i farmaceutyków, gdyby ustawa US Biosecure Act stała się prawem — lub została wydana jako rozporządzenie wykonawcze — wymusiłaby ona oddzielenie chińskich firm biotechnologicznych od zachodnich producentów, którzy muszą sprzedawać na rynku amerykańskim. Kliniczny audyt relacji Wielka Brytania-Chiny wykazałby podobne ryzyko w różnych sektorach. A gdyby doszło do eskalacji napięć z udziałem ChRL, Pekin mógłby odpowiedzieć, wstrzymując lub ograniczając przepływ towarów do dowolnego sojusznika USA. Tak więc Starmer mógłby opracować podobną politykę w ramach podejścia „Securonomics”.
Następnie, biorąc pod uwagę 102,5-procentowe cła Bidena na pojazdy elektryczne, Trump może naciskać na Wielką Brytanię, aby dołączyła do niego w karaniu chińskiego dumpingu, niezależnie od tego, czy chodzi o panele słoneczne, aluminium czy pojazdy elektryczne. Podobnie Stany Zjednoczone mogłyby pójść dalej niż cła i spróbować wymusić oddzielenie brytyjskich i unijnych firm technologicznych w przypadkach, gdy dane osobowe przepływają do Chin.
Takie eksterytorialne egzekwowanie polityki USA wobec Chin nie jest bezprecedensowe: widzieliśmy to w lobbingu Waszyngtonu na rzecz usunięcia sprzętu telekomunikacyjnego Huawei z infrastruktury Wielkiej Brytanii, a także w mniej znanych, ale raczej udanych działaniach Kongresu mających na celu wstrzymanie sprzedaży Nexperii — brytyjskiej firmy półprzewodnikowej — podmiotowi powiązanemu z Chinami. Biorąc pod uwagę ciągłe zainteresowanie Chin inwestowaniem w Wielkiej Brytanii, przyszły rząd Partii Pracy będzie musiał również pamiętać o tym napięciu.
Na koniec, oprócz zaproponowania Trumpowi pewnych zmian w polityce, które zmniejszą bardzo realny negatywny wpływ taryf na gospodarkę, Partia Pracy może rozważyć trzy konkretne i niedrogie działania:
Po pierwsze, wyklucz jakąkolwiek umowę o wolnym handlu z Chinami.
Następnie, jeśli Pekin nie spełni warunków określonych w Zasadach Auckland, Partia Pracy powinna zawetować ofertę Chin, aby przystąpić do Comprehensive and Progressive Agreement for Trans-Pacific Partnership. Wiara, że wzrost handlu doprowadzi do reform wewnętrznych w Chinach, jest błędem, którego nie należy powtarzać.
Na koniec, Partia Pracy powinna zwiększyć wydatki na obronę do 3 procent PKB, kładąc nacisk na odrodzenie brytyjskiej bazy przemysłowej w dziedzinie obronności. W przypadku „Securonomics” sensowne jest, aby znaczną część przeznaczyć na odbudowę i reshoring brytyjskiego przemysłu obronnego, tak aby był on mniej zależny od geograficznie zagrożonych łańcuchów dostaw i bezpośrednio korzystał z brytyjskich pracowników. Znaczne fundusze powinny zostać przeznaczone również na narzędzia obronne nowej generacji, takie jak sztuczna inteligencja, broń kosmiczna i komputery kwantowe.
W idealnym świecie rząd Partii Pracy miałby autonomiczne podejście do polityki zagranicznej, krajowej i przemysłowej. Jednak w miarę jak protekcjonizm wkrada się do globalnego handlu, a Chiny nadal podejmują działania sprzeczne z interesami i wartościami Wielkiej Brytanii, Starmer będzie musiał poważnie zastanowić się nad utrzymaniem i poprawą „specjalnych stosunków”, jednocześnie zabezpieczając przyszłość brytyjskich interesów bezpieczeństwa i gospodarki.
