Trzydziestu albańskich prawodawców próbowało zablokować ratyfikację porozumienia, kierując je do Trybunału Konstytucyjnego.
W poniedziałek Trybunał Konstytucyjny Albanii stwierdził, że możliwe jest zawarcie porozumienia z Włochami, na mocy którego tysiące migrantów uratowanych na morzu przez władze włoskie zostanie wysłanych do Albanii na czas rozpatrywania ich wniosków o azyl.
Trzydziestu albańskich parlamentarzystów próbowało zablokować ratyfikację porozumienia, kierując sprawę do sądu. Teraz porozumienie podpisane w listopadzie pomiędzy premierem Albanii Edim Ramą a premier Włoch Giorgią Meloni może zostać poddane pod głosowanie w parlamencie.
Szefowa sądu Holta Zacaj nazwała porozumienie „zgodnym z konstytucją”.
Oczekuje się, że lewicowa Partia Socjalistyczna Ramy będzie posiadała 74 ze 140 mandatów w parlamencie. Nie wyznaczono daty debaty i głosowania parlamentarnego.
Porozumienie, zatwierdzone przez przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulę von der Leyen, ale szeroko krytykowane przez organizacje praw człowieka, wpisuje się w wysiłki Meloniego mające na celu dzielenie się pracą nad rozwiązaniem problemu migracji z innymi krajami europejskimi.
Na mocy umowy w Albanii zostaną utworzone dwa ośrodki, które będą rozpatrywać wnioski o azyl składane przez osoby uratowane przez władze włoskie na wodach międzynarodowych.
Niższa izba parlamentu Włoch zatwierdziła porozumienie w zeszłym tygodniu i czeka na Senat, gdzie prawicowe siły Meloniego mają wygodną większość.
W stolicy Albanii, Tiranie, przed budynkiem sądu zebrała się niewielka grupa, aby zaprotestować przeciwko porozumieniu.
Organizacje praw człowieka, w tym Amnesty International i Międzynarodowy Komitet Ratunkowy, zdecydowanie sprzeciwiły się porozumieniu, przy czym ten ostatni stwierdził, że zepchnie ono „ludzi na coraz bardziej niebezpieczne szlaki w poszukiwaniu bezpieczeństwa”.
Międzynarodowa Organizacja ds. Migracji podała w poniedziałek, że od początku 2024 r. w środkowej i wschodniej części Morza Śródziemnego zginęło lub zaginęło prawie 100 osób. To dwukrotnie więcej w porównaniu z tym samym okresem 2023 r., który uznano za najbardziej śmiertelny rok dla migrantów na morzu w Europa od 2016 r.
Zgodnie z pięcioletnią umową z Włochami Albania będzie mogła zapewnić schronienie jednorazowo do 3000 migrantów. Biorąc pod uwagę, że rozpatrywanie wniosków o azyl ma zająć około miesiąca, liczba osób ubiegających się o azyl wysyłanych do Albanii może osiągnąć nawet 36 000 rocznie.
Obydwa ośrodki w Albanii byłyby w całości zarządzane przez Włochy, które przyspieszyłyby rozpatrywanie wniosków o azyl. Włochy pozostaną prawnie odpowiedzialne za migrantów przez cały czas trwania procesu. Przyjmie ich, jeśli otrzymają ochronę międzynarodową, lub zorganizuje ich deportację z Albanii, jeśli odmówią.
Osoby zatrzymane na wodach terytorialnych Włoch zachowałyby przysługujące im na mocy prawa międzynarodowego i unijnego prawo do ubiegania się o azyl we Włoszech i tam rozpatrywania swoich wniosków.
Rama powiedział, że Albania stoi u boku Meloniego w geście wdzięczności w imieniu Albańczyków, którzy znaleźli schronienie we Włoszech i „uciekli od piekła i wyobrazili sobie lepsze życie” po upadku komunizmu w Albanii w latach 90.