Według źródeł dyplomatycznych Unia Europejska rozważa plany nałożenia sankcji na ekstremistycznych izraelskich osadników na Zachodnim Brzegu i zaostrzenia ograniczeń nałożonych na przywódców wojskowych Hamasu.
Ministrowie spraw zagranicznych, którzy zbiorą się w poniedziałek w Brukseli, mają omówić propozycje Wysokiego Przedstawiciela do Spraw Zagranicznych Josepa Borrella dotyczące nałożenia sankcji na osadników ekstremistycznych na Zachodnim Brzegu, w tym ewentualnych zakazów wizowych.
UE wielokrotnie potępiała ataki izraelskich osadników na Palestyńczyków na okupowanym Zachodnim Brzegu, jednak unikała nakładania sankcji. Jednakże nowy atak przemocy ze strony takich osadników na Zachodnim Brzegu po atakach przejętych przez Hamas z 7 października, w których zginęło 1200 Izraelczyków, a 200 zostało wziętych jako zakładników, wysunął ten temat na pierwszy plan.
„Nota orientacyjna” wydana przez służby Borrella, Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (ESDZ) i przeglądana przez TylkoGliwice, wzywa państwa członkowskie do „zbadania reakcji UE na przemoc osadników na Zachodnim Brzegu”.
„Może to obejmować zakazy wydawania wiz dla ekstremistów atakujących ludność cywilną oraz stosowanie unijnego systemu sankcji za prawa człowieka” – dodaje.
Obywatele Izraela mogą obecnie wjechać do strefy Schengen – obejmującej 27 krajów UE i spoza UE – bez wizy na maksymalnie 90 dni w okresie 180 dni.
W nocie wzywa się również UE do „egzekwowania ciągłego, pełnego i skutecznego wdrażania istniejącego prawodawstwa UE i porozumień dwustronnych mających zastosowanie do produktów rozliczeniowych”.
Zgodnie z decyzją z 2015 r. izraelskie produkty wytwarzane przez osadników na Zachodnim Brzegu mają być wyraźnie oznaczone jako takie i podlegać mniej preferencyjnym ustaleniom celnym. Jednak powszechnie uważa się, że jest on źle wdrażany.
Starszy dyplomata UE powiedział w piątek, że plan został przedstawiony krajom członkowskim „w ramach zachowania możliwości powstania państwa palestyńskiego”, biorąc pod uwagę, że ekstremistyczni osadnicy zaciekle sprzeciwiają się tak zwanemu rozwiązaniu dwupaństwowemu, które blok uważa za klucz do pokojowego rozwiązanie konfliktu.
„Podzieliliśmy się z państwami członkowskimi naszym pomysłem, że aby zachować integralność Zachodniego Brzegu, musimy zająć się problemem przemocy” – powiedział starszy dyplomata,
„Widzieliśmy, że armia izraelska nie podjęła należytych działań przeciwko tym nielegalnym działaniom” – dodał. W ostatnich tygodniach blok to zrobił oddać uderzenie przeciwko propozycjom osobistości z gabinetu Netanjahu, aby kontynuować finansowanie społeczności osadniczych
Stany Zjednoczone ogłosiły już, że odmówią wiz izraelskim osadnikom odpowiedzialnym za zakłócanie pokoju i bezpieczeństwa. Premier Belgii Alexander De Croo powiedział także w tym tygodniu że kraj „będzie współpracował z USA” i że „ekstremistycznym osadnikom na Zachodnim Brzegu zostanie wprowadzony zakaz wjazdu do Belgii”.
W notatce wzywa się także do zaostrzenia sankcji wobec Hamasu, który UE uważa za organizację terrorystyczną, poprzez dalsze dokręcenie śruby kładącej nacisk na jego przywództwo i finansowanie. Stwierdza, że państwa członkowskie powinny „rozważyć możliwość wprowadzenia odrębnego systemu sankcji”.
„Hamas jest organizacją o dość dużych zdolnościach do działania. Potrzebuje finansowania, w szczególności swojej broni. Jest więc oczywiste, że bycie wyłącznie organizacją terrorystyczną nie może najwyraźniej być wystarczającym powodem, aby odwieść niektórych ludzi od finansowania Hamasu”, – powiedział starszy dyplomata UE.
„Musimy więc bardziej się na tym skupić, na kwestiach technicznych, na sposobie jego finansowania” – dodał, podkreślając, że choć operacje finansowe Hamasu bardzo się od siebie różniły, dotychczasowe sukcesy bloku w tłumieniu instrumentów finansowych Daesh stanowią pozytywny precedens.
Drugą opcją, powiedział w piątek inny unijny dyplomata, byłoby przedłużenie „irańskiego reżimu (sankcji) w celu umożliwienia innego rodzaju wyznaczenia”.
Reżim irański, wyjaśniło źródło, „dotyczy środków ograniczających podjętych w ramach wsparcia Iranu dla agresji Rosji na Ukrainę, ale których zakres w rzeczywistości można rozszerzyć poprzez uwzględnienie pojęcia wsparcia lub udziału Iranu w regionalnej destabilizacji. „
Rząd USA szacuje, że Teheran finansuje Hamas na kwotę około 100 milionów dolarów rocznie. Uważa się, że takie kraje, jak Katar i Turcja, pośrednio finansują Hamas.
Sankcje UE muszą zostać zatwierdzone jednomyślnie przez 27 państw członkowskich i chociaż nowe sankcje wobec Hamasu mogłyby zostać nałożone prawdopodobnie przed końcem roku, środki ograniczające wobec brutalnych izraelskich osadników powinny okazać się znacznie trudniejsze do wypracowania.
Poniedziałkowe dyskusje w Brukseli rozpoczną się zaledwie trzy dni po tym, jak dwóch bojowników Hamasu – Mohammeda Deifa i Marwana Issę, uważanych za spiskowców ataku z 7 października i jednych z najbardziej poszukiwanych przez Izrael ludzi – zostało dodany na unijną listę terrorystów.
Fundusze i aktywa tych osób zlokalizowane w UE zostaną zamrożone, a podmiotom mającym siedzibę w UE zakazano udostępniania im zasobów gospodarczych.
