Ile odpadów generuje sektor opieki zdrowotnej w UE? Czy może stać się bardziej eko? Jak cyfryzacja może coś zmienić? Obejrzyj naszą najnowszą debatę TylkoGliwice, aby się dowiedzieć.
Opieka zdrowotna może nie być pierwszą branżą, która przychodzi na myśl, gdy rozważa się przyczyny kryzysu klimatycznego. Jednak w skali globalnej szacuje się, że około 5 procent globalnych emisji pochodzi z branży opieki zdrowotnej.
Jeśli świat ma osiągnąć cele określone w porozumieniu paryskim w sprawie zmian klimatu, sektor opieki zdrowotnej musi przejść na bardziej zrównoważony model i wdrożyć zasady gospodarki o obiegu zamkniętym. Oznacza to znalezienie nowych i zrównoważonych sposobów wykorzystania zasobów i doprowadzenie do dekarbonizacji przemysłu.
Istnieje już wiele rozwiązań, które zamykają obieg i sprawiają, że opieka zdrowotna jest bardziej zrównoważona, a międzynarodowe koncerny, takie jak Philips, ciężko pracują, aby oferować innowacyjne rozwiązania, takie jak recykling i naprawa sprzętu.
Unia Europejska również przoduje, realizując kilka inicjatyw wynikających z Europejskiego Zielonego Ładu i jej planu działania dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym (CEAP).
Ale przy już napiętych funduszach opieki zdrowotnej w Europie, czy UE może przejść na gospodarkę o obiegu zamkniętym bez uszczerbku dla jakości i bezpieczeństwa pacjentów?
A kiedy zmierzamy w kierunku bardziej cyfrowej przyszłości, czy finanse i zasoby można zaoszczędzić, czyniąc opiekę zdrowotną bardziej cyfrową?
Aby omówić te i inne pytania, nasz panel ekspertów spotkał się w Parlamencie Europejskim w Brukseli.
Panelistami byli:
* Aurel Ciobanu-Dordea, dyrektor odpowiedzialny za gospodarkę o obiegu zamkniętym w DG ENV Komisji Europejskiej
* Robert Metzke, starszy wiceprezes i globalny dyrektor ds. zrównoważonego rozwoju w firmie Philips
* eurodeputowana Sara Cerdas
* Arianna Gamba, dyrektor programów w Health Care Without Harm Europe
* Jeremy Wilks, reporter TylkoGliwice i moderator debaty
Ile odpadów generuje sektor opieki zdrowotnej w UE?
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) kraje o wysokich dochodach wytwarzają dziennie około 0,5 kg odpadów niebezpiecznych na łóżko szpitalne.
„Sektor opieki zdrowotnej sam w sobie emituje więcej CO2 niż linie lotnicze i linie żeglugowe, a my często o tym nie rozmawiamy” — powiedział Robert Metzke, starszy wiceprezes i globalny dyrektor ds. zrównoważonego rozwoju w firmie Philips.
Chociaż wielu produktów medycznych, takich jak strzykawki i bandaże, nie można ponownie użyć, istnieją inne obszary, w których można wprowadzić zmiany.
„Istnieje wiele niepotrzebnych przedmiotów jednorazowego użytku”, powiedziała Arianna Gamba, dyrektor programów w Health Care Without Harm Europe, „takich jak zasłony jednorazowego użytku do oddzielania pacjentów, jest wiele tekstyliów jednorazowego użytku”.
Problem tekstyliów jednorazowego użytku nasilił się, ponieważ wiele szpitali zamknęło swoje pralnie. Oznacza to, że gdyby placówki służby zdrowia chciały powrócić do sterylizacji i ponownego wykorzystywania prania, musiałoby to odbywać się poza terenem zakładu.
Pandemia COVID-19 zwiększyła również rozprzestrzenianie się artykułów jednorazowego użytku w branży, a miliardy jednorazowych testów COVID-19 wyprodukowano na całym świecie.
Ale podczas gdy pandemia uwidoczniła potrzebę ograniczenia ilości odpadów, jak można to zrobić bez obniżania standardów?
„Musimy znaleźć sposoby na lepsze zarządzanie zasobami materialnymi, które trafiają do systemów opieki zdrowotnej” – powiedział Aurel Ciobanu-Dordea, dyrektor odpowiedzialny za gospodarkę o obiegu zamkniętym w DG ENV Komisji Europejskiej.
„Musimy zabezpieczyć recykling przy jednoczesnej ochronie higieny i zdrowia pacjentów, a może zasadne jest też myślenie o wielokrotnym używaniu niektórych wyrobów medycznych”.
Czy przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym może sprawić, że opieka zdrowotna będzie bardziej zrównoważona?
„Biznesowym uzasadnieniem przyjęcia zasad gospodarki o obiegu zamkniętym jest wyeliminowanie odpadów” — wyjaśnił Robert Metzke.
„Jeśli spojrzeć na marnotrawstwo materiałów, co roku wydobywamy z ziemi 100 gigaton surowców, z czego mniej niż 10 procent jest poddawane recyklingowi”.
Renowacja jest często najbardziej zrównoważonym sposobem na ulepszenie i wydłużenie cyklu życia produktów i mając to na uwadze, UE jest obecnie na etapie propozycji nowej dyrektywy w sprawie ekoprojektu dla zrównoważonych produktów. Zgodnie z dyrektywą produkty będą dostarczane z „cyfrowym paszportem produktu”, który będzie zawierał informacje na temat zrównoważonego rozwoju produktu.
Chociaż Aurel Ciobanu-Dordea powiedział, że będzie to miało wpływ na opiekę zdrowotną, nie stanie się to natychmiast. Kiedy jednak tak się stanie, będzie to miało bezpośredni wpływ na opiekę nad pacjentem.
„Jeśli pomyślimy o możliwości naprawy i niedoborze środków publicznych w sektorze opieki zdrowotnej, umożliwienie naprawiania i modernizacji urządzeń medycznych, takich jak maszyny, przybliża konsumentom najnowsze osiągnięcia w zakresie nauk medycznych i technologii po niższej cenie – powiedział panelowi.
Jeśli chodzi o możliwość naprawy sprzętu medycznego, Robert Metzke z firmy Philips powiedział, że technologia i pragnienie gospodarki o obiegu zamkniętym już istnieją, a maszyny są projektowane w sposób modułowy, aby można było wymieniać komponenty.
Jednak szybkość, z jaką system opieki zdrowotnej przyjmuje nowe technologie, powoduje opóźnienie we wdrażaniu bardziej zrównoważonych praktyk.
„Opieka zdrowotna nie jest liderem, jeśli chodzi o szybkość wdrażania innowacji. Jeśli spojrzeć na krzywe adopcji, opieka zdrowotna jest chronicznie powolna” – powiedział Metzke.
„Stworzyliśmy telezdrowie 10-15 lat temu, a lekarze i protokoły opieki po prostu nie byli gotowi, aby je przyjąć i zastosować w praktyce. Ale wraz z pandemią COVID nagle dostrzegli zastosowanie teleopieki. Czasami więc rosnąca presja na system może również jedź szybciej, przyspieszaj i zmieniaj.”
Czy zamiast tego można zmniejszyć ilość sprzętu medycznego, ponownie go przetworzyć lub poddać recyklingowi?
Chociaż recykling ma do odegrania pewną rolę, Metzke chciał podkreślić jego wady.
„Recykling to najbardziej marnotrawna rzecz, jaką możesz zrobić, to, co chcesz zrobić, to zacząć od naprawy i konserwacji”.
Aby walczyć z odpadami medycznymi, firma Philips „odbiera cały sprzęt medyczny na dużą skalę od naszych klientów na całym świecie”.
Innym sposobem walki z odpadami jest przede wszystkim powstrzymanie ich powstawania, ale ograniczenie odpadów opakowaniowych jednorazowych artykułów medycznych okazało się złożonym problemem. Jak wyjaśnił Ciobanu-Dordea, urządzenia medyczne zostały niedawno zwolnione z rewizji dyrektywy w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych z 2022 r.
„Obecnie na rynku nie ma wystarczającej ilości polimerów, które mogłyby zachować jakość opakowania”. Ma jednak nadzieję, że zmiana będzie możliwa w ciągu czterech, pięciu lat.
Inną możliwą metodą zmniejszenia ilości odpadów jest ponowne przetwarzanie.
„Regeneracja urządzeń medycznych jest teraz dozwolona w Europie dzięki przepisom dotyczącym urządzeń medycznych, ale kraje europejskie muszą się na to zgodzić, a kraje, które tego nie akceptują, nie mogą tego robić” – powiedziała Arianna Gamba.
Ponowne przetwarzanie oznacza, że przedmioty jednorazowego użytku mogą być wysyłane do firm zewnętrznych, które następnie czyszczą je i sterylizują przed odesłaniem. Przedmioty te mogą być następnie ponownie użyte przez określony czas, a proces jest w pełni certyfikowany, aby zapewnić jego bezpieczeństwo, co zdaniem eurodeputowanej Sara Cerdas ma kluczowe znaczenie dla utrzymania pracowników służby zdrowia na pokładzie.
„Pracownicy służby zdrowia są bardzo świadomi problemów, wystarczy dać im narzędzia i stworzyć świadomość, że bezpieczeństwo pacjenta nie jest zagrożone”.
Czy cyfryzacja poprawia zrównoważony rozwój w opiece zdrowotnej?
„Jednym ze sposobów, w jaki możemy zmniejszyć ślad materiałów medycznych, jest cyfryzacja” – powiedziała eurodeputowana Sara Cerdas.
„Dzięki Europejskiej Przestrzeni Danych na temat Zdrowia będziemy w stanie zmniejszyć liczbę badań uzupełniających w celu postawienia diagnozy. Na przykład, jeśli wykonam tomografię komputerową w Portugalii, może jej użyć mój lekarz tutaj w Belgii. Zmniejszy to więc indywidualny ślad pacjenta” – powiedziała.
Zasoby wirtualne, narzędzia cyfrowe i oprogramowanie mogą również umożliwić „dematerializację” placówek służby zdrowia. Innowacje, takie jak telezdrowie, gdzie pacjenci odbywają wirtualne spotkania z lekarzami, zmniejszą emisje CO2 z podróży, podczas gdy usługi w chmurze i oprogramowanie zwiększające wydajność mogą zmniejszyć emisje CO2 z przetwarzania danych i przechowywania danych.
„W Portugalii rozpoczęliśmy cyfryzację w 2010 roku” – powiedział eurodeputowany Cerdas. „W tej chwili po prostu pokazuję im moją elektroniczną receptę i otrzymuję lek. Tak więc ślad papierowy w NHS w Portugalii został znacznie zmniejszony”.
Przy tak dużym potencjale zmian, w jaki sposób można utrzymać zrównoważoną opiekę zdrowotną w programie, gdy UE zbliża się do wyborów w 2024 r.?
„Powinniśmy przestać dyskutować o zrównoważonym rozwoju jako samodzielnym temacie” – powiedział Metzke.
„Nie możemy mówić o przyszłości opieki zdrowotnej bez rozmów o zrównoważonych systemach opieki zdrowotnej. Opieka zdrowotna jest kluczowym priorytetem dla wszystkich, nasze systemy opieki zdrowotnej muszą stać się zrównoważone”. powiedział.
