Roy Calne uważany jest za jednego z ojców przeszczepiania narządów.
Roy Calne, pionier przeszczepiania narządów, który przeprowadził pierwszą w Europie operację przeszczepienia wątroby w 1968 r., zmarł w wieku 93 lat.
Rodzina Calne’a poinformowała, że zmarł on w sobotę późnym wieczorem w Cambridge w Anglii, gdzie był emerytowanym profesorem chirurgii na Uniwersytecie w Cambridge.
Urodzony w 1930 r. Calne kształcił się jako lekarz w Guy’s Hospital w Londynie, a przeszczepianiem narządów zainteresował się w latach pięćdziesiątych XX wieku — częściowo zainspirowany, jak później powiedział, pracą ojca jako mechanika samochodowego. Powiedziano mu wówczas, że operacja będzie niemożliwa.
Uważany jest za jednego z ojców przeszczepiania narządów, obok amerykańskiego naukowca dr Thomasa Starzla.
Prace nad procedurą chirurgiczną i leczeniem zapobiegającym odrzuceniu narządu początkowo przeprowadzano na psach. W 1960 roku eksperymenty Calne’a na psach po raz pierwszy wykazały, że lek może zapobiec odrzuceniu narządu. Starzl podjął próbę pierwszego przeszczepienia wątroby u człowieka w 1963 roku. Pacjent zmarł podczas zabiegu.
Kilku kolejnych pacjentów również zmarło w ciągu kilku tygodni od przeszczepu, ale operacje wykazały, że przeszczepione wątroby mogą funkcjonować.
„Na początku było okropnie. Mieliśmy tak wiele strasznych komplikacji” – powiedział Calne w 1999 roku.
W maju 1968 roku Calne przeprowadził operację przeszczepu u 46-letniej kobiety chorej na raka wątroby w szpitalu Addenbrooke’s w Cambridge. Pacjent zmarł dwa miesiące później z powodu infekcji wynikającej z leków immunosupresyjnych podanych w celu zapobiegania odrzuceniu.
Calne skupił się na znalezieniu lepszych sposobów powstrzymywania organizmów pacjentów przed odrzuceniem narządów dawcy. Pomógł opracować przełomowy lek przeciw odrzuceniu przeszczepu, cyklosporynę i był pierwszym lekarzem, który podał go pacjentom po przeszczepach.
Leki zapobiegające odrzuceniu przeszczepu zmieniły szanse pacjentów na przeżycie, a przeszczepy wątroby uratowały tysiące istnień ludzkich, odkąd zyskały szeroką akceptację w latach 80. XX wieku.
Calne pomógł także w przeprowadzeniu pierwszego na świecie potrójnego przeszczepu wątroby, płuc i serca w 1986 r., a w 1994 r. przeprowadził sześcionarządowy przeszczep wątroby, nerki, żołądka, dwunastnicy, jelita cienkiego i trzustki.
W 1974 roku Calne został wybrany na członka Towarzystwa Królewskiego (narodowej akademii nauk w Wielkiej Brytanii), a w 1986 roku otrzymał tytuł szlachecki od królowej Elżbiety II.
W 2012 roku Calne i Starzl otrzymali prestiżową nagrodę Lasker Award za swoje badania. W 2021 roku szpital Addenbrooke’s nazwał imieniem Calne swój oddział transplantacyjny, jeden z największych w Wielkiej Brytanii.
Calne był także utalentowanym artystą, który malował portrety dziesiątek swoich pacjentów i kolegów medycznych.
