Wizyta ukraińskiego przywódcy w Brukseli podczas szczytu przywódców UE miała miejsce kilka dni po tym, jak kraj ten odbył pierwsze rozmowy członkowskie z Unią.
Unia Europejska podpisała w czwartek porozumienie o bezpieczeństwie z Ukrainą, zobowiązując się do dalszego zapewniania temu ogarniętemu wojną krajowi długoterminowego wsparcia wojskowego, finansowego, dyplomatycznego i humanitarnego.
„Chciałbym również podziękować za porozumienie w sprawie bezpieczeństwa” – powiedział prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski przywódcom UE zgromadzonym na szczycie w Brukseli.
„Zapraszam wszystkich w Europie, którzy wciąż pozostają na marginesie wojny o bezpieczeństwo, by dołączyli do nas” – dodał.
Ze strony UE umowę podpisali przewodniczący Rady Europejskiej Charles Michel i przewodnicząca Komisji Ursula von der Leyen.
Michel powiedział w poście X krótko po ceremonii podpisania, że „zobowiązania te pomogą Ukrainie bronić się, przeciwstawiać się destabilizacji i odstraszać od przyszłych aktów agresji” i że stanowią „bardziej konkretny dowód niezachwianej determinacji UE do wspierania Ukrainy na dłuższą metę”.
Zełenski podpisał również dwustronne umowy o bezpieczeństwie z Litwą i Estonią, uzupełniając te, które zawarł już z innymi państwami członkowskimi UE, m.in. Francją i Niemcami.
Broń i reformy
Zgodnie z umową UE-Ukraina, blok zobowiązuje się do zapewnienia „przewidywalnego, długoterminowego i zrównoważonego wsparcia dla bezpieczeństwa i obrony Ukrainy”, do kontynuowania szkolenia ukraińskich sił bezpieczeństwa i sił zbrojnych, do zacieśnienia współpracy między ukraińskim i europejskim przemysłem obronnym oraz do wzmocnienia współpracy w celu przeciwdziałania zagrożeniom hybrydowym i cybernetycznym, a także zagranicznej manipulacji informacjami i ingerencji.
Jednym z kluczowych zobowiązań jest „przyspieszenie i zintensyfikowanie dostarczania wszelkiej niezbędnej pomocy wojskowej”. Jednak 12-stronicowy dokument wspomina jedynie o finansowaniu na rok 2024 za pośrednictwem Funduszu Pomocy Ukrainie – o wartości 5 mld euro – bez dalszych zobowiązań na kolejne lata.
Zauważa jedynie, że „dalsze porównywalne coroczne wzrosty mogą być przewidziane do 2027 r., w oparciu o potrzeby Ukrainy i podlegając politycznym wskazówkom Rady”.
Tak zwane „szersze zobowiązania w zakresie bezpieczeństwa” przewidują również wsparcie UE dla procesu akcesji i reform Ukrainy, przewidywalne wsparcie finansowe na rzecz odbudowy i modernizacji, stopniową integrację z jednolitym rynkiem, „ciągłą gotowość” do nałożenia sankcji na Rosję oraz „kontynuowanie prac nad wykorzystaniem dochodów z unieruchomionych aktywów Rosji w celu wsparcia Ukrainy”.
„Ukraina jest gotowa” na kolejne kroki akcesyjne
Zełenski wykorzystał również czas spędzony z przywódcami UE, aby powtórzyć apele o zwiększenie pomocy wojskowej, zwłaszcza w zakresie systemów obrony powietrznej, które, jak powiedział, są „pilnie potrzebne na polu bitwy”.
„Artyleria, pociski i realizacja każdej obietnicy są ważne nie tylko ze względu na ochronę życia, ale także ze względu na zniszczenie rosyjskiej iluzji, że uda im się coś osiągnąć wojną” – dodał.
„Musimy chronić Charków i każde inne miasto na Ukrainie przed rosyjskimi bombami kierowanymi. To jest (a) duży problem. Nasze dalekosiężne uderzenia i nowoczesna obrona powietrzna są kluczem do powstrzymania tego terroru” – powiedział.
UE ma problemy z nadążaniem za żądaniami Zełenskiego. W zeszłym roku nie udało się jej osiągnąć narzuconego sobie celu dostarczenia Kijowowi miliona sztuk amunicji. Decyzje o dostarczeniu pewnych rodzajów sprzętu, w tym czołgów, pocisków dalekiego zasięgu i myśliwców, są podejmowane powoli.
Mimo wszystko Zełenski opisał siebie jako „wdzięcznego” za dotychczasowe wsparcie.
UE zatwierdziła w tym miesiącu 14. pakiet sankcji przeciwko Rosji, który po raz pierwszy objął dostawy skroplonego gazu ziemnego (LNG). W tym miesiącu zawarto również porozumienie o wykorzystaniu nieoczekiwanych zysków z unieruchomionych aktywów Rosji w UE – szacowanych na 210 mld euro – a pierwsza transza o wartości 1,4 mld euro ma zostać wkrótce odblokowana.
W tym tygodniu odbyły się również pierwsze negocjacje akcesyjne z UE, które Zełenski nazwał „silnym historycznym krokiem naprzód”.
„Mamy nadzieję, że kolejne kroki nie zostaną opóźnione, w tym oficjalna procedura kontroli. Ukraina jest gotowa przejść przez wszystkie niezbędne kroki” – dodał.
Po opuszczeniu szczytu Rady Europejskiej Zełenski spotkał się z Jensem Stoltenbergiem, ustępującym sekretarzem generalnym sojuszu wojskowego NATO.
