Europa ma nadzieję zakończyć „kryzys rakiet nośnych” planowanym startem Ariane 6

Lot testowy rakiety zaplanowano na wtorek 9 lipca między godziną 20:00 a północą czasu europejskiego, jednak po drodze wystąpiło kilka opóźnień.

Udany start rakiety Ariane 6 z Gujany Francuskiej we wtorek może pozwolić Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) odetchnąć z ulgą, dzięki czemu to, co jej dyrektor nazywa „kryzysem rakiet nośnych”, należy już do przeszłości.

Wraz z wycofaniem rakiety Ariane 5 w lipcu 2023 r. Europa nie będzie już mogła podróżować w kosmos i będzie musiała polegać na firmach zewnętrznych, które będą wysyłać satelity na orbitę.

Do wieloletnich opóźnień w budowie Ariane 6 i problemów technicznych, doszło także do awarii rakiety Vega-C, pandemii COVID-19 i wojny Rosji na Ukrainie, co pozbawiło Europę możliwości korzystania z rakiet Sojuz.

„Dzięki wystrzeleniu Ariane 6 odzyskujemy dostęp do kosmosu dla Europy. I to jest fundamentalne” – powiedział dyrektor ESA Josef Aschbacher dla TylkoGliwice z kosmodromu Kourou w Gujanie Francuskiej.

„Mamy Ariane 6… mamy Vega 6, która powraca z planowanym lotem pod koniec roku. Możemy dostać jeden lub drugi, mikro wyrzutnie zostaną wystrzelone w tym roku. To naprawdę ważny moment” – powiedział.

Jeśli Ariane 6 okaże się sukcesem, „zwiększy to odporność europejskiego sektora kosmicznego na geopolityczne warunki długoterminowych ryzyk i zagrożeń” – pisze Félix Arteaga, badacz z Królewskiego Instytutu Elcano.

Dodał, że będzie to kluczowe dla umożliwienia „europejskiemu sektorowi przemysłowemu konkurowania z innymi satelitami komercyjnymi i rządowymi w perspektywie krótkoterminowej i średnioterminowej”.

Nowa europejska rakieta nośna umożliwi kontynentowi umieszczanie na orbicie satelitów służących do obserwacji Ziemi, nawigacji, komunikacji, a nawet celów wojskowych.

Starty w rękach Elona Muska

Opóźnienia w projekcie Ariane 6 skłoniły Europę do wysłania satelitów w kosmos przy współpracy z prywatnymi firmami, takimi jak SpaceX Elona Muska.

Komisarz UE ds. rynku wewnętrznego Thierry Breton przyznał, że podjął tę decyzję niechętnie.

„Nie jestem zadowolony z tego, co się wydarzyło, były starty do wykonania, a harmonogram nie został dotrzymany” – powiedział w listopadzie 2023 r.

„Widzieliśmy, że Unia Europejska i Europa jako całość są coraz bardziej świadome potrzeby większej autonomii w niektórych obszarach strategicznych” — powiedział Matja Rencelj, analityk w European Space Policy Institute. „Chcemy wystrzelić (satelity) na naszych własnych warunkach” — powiedział.

Ale być może jeszcze tam nie jesteśmy. Kilka dni temu europejska organizacja meteorologicznych satelitów wybrała firmę Muska do wystrzelenia jednego ze swoich satelitów.

„Decyzja ta została podjęta ze względu na wyjątkowe okoliczności” – powiedział w oświadczeniu dyrektor generalny EUMETSAT Phil Evans.

„Nie narusza to naszej standardowej polityki wspierania europejskich partnerów. Z niecierpliwością czekamy na udany start tego arcydzieła europejskiej technologii przez SpaceX” – dodał.

Aschbacher w poście zamieszczonym w mediach społecznościowych na platformie X (dawniej Twitter) określił tę decyzję jako „zaskakującą”, zwłaszcza że zapadła ona zaledwie kilka dni przed lotem testowym Ariane 6.

Mimo tej pierwszej porażki Ariane 6 ma już 30 zamówień, z czego 18 dotyczy wystrzelenia konstelacji satelitów Kuiper firmy Amazon. Celem projektu jest dostarczenie Internetu do odległych miejsc.

Według Rencelja wystrzelenie Ariane 6 jest pierwszym krokiem w realizacji europejskiej strategii kosmicznej.

„Rakieta nośna jest w ostatecznym rozrachunku środkiem do celu i naprawdę zwiększa nasze ambicje w zakresie wykorzystania przestrzeni kosmicznej, co oczywiście przyniesie korzyści obywatelom Europy i europejskim decydentom” – powiedział.

Dlatego też zarówno ESA, jak i ArianeGroup pokładają duże nadzieje w projekcie, którego celem jest również umieszczenie prywatnych satelitów w kosmosie.

Aschbacher powiedział, że chciałby, aby w przyszłości mniejsze lub większe firmy opracowały własne wyrzutnie.

„Byłbym głównym klientem i kupowałbym usługi startowe od tych firm, więc nie… rozwijałbym własnej rakiety nośnej (ESA) w przyszłości po Ariane 6” – powiedział dyrektor agencji.

Ariane 6 to pierwszy nowy europejski model od 30 lat. W jego rozwój zaangażowanych było trzynaście krajów europejskich, a koszt wyniósł 4 miliardy euro.