Były premier Włoch proponuje „radykalną zmianę”, ponieważ blok staje w obliczu agresywnej konkurencji ze strony Chin i USA. Draghi zachwala kontrowersyjne euroobligacje; proponowany plan dekarbonizacji i konkurencyjności może pociągać za sobą defensywne środki handlowe, mówi.
Były premier Włoch Mario Draghi zaapelował o wspólne zaciąganie pożyczek przez UE i położenie kresu weta krajowemu w przełomowym raporcie na temat konkurencyjności gospodarczej, przedstawionym w poniedziałek organowi wykonawczemu UE.
Długo oczekiwany raport, którego publikację zaplanowano pierwotnie na czerwiec, proponuje „nową strategię przemysłową dla Europy”, stwierdzając, że era otwartego handlu opartego na zasadach dobiega końca.
Jego ustalenia, sporządzone przy współudziale urzędników Komisji Europejskiej, zostały przedstawione zaledwie kilka dni przed tym, jak przewodnicząca Komisji Ursula von der Leyen ma przedstawić obowiązki najwyższych rangą urzędników na swoją kolejną pięcioletnią kadencję.
„UE powinna przejść na regularną emisję wspólnych bezpiecznych aktywów, aby umożliwić realizację wspólnych projektów inwestycyjnych między państwami członkowskimi i pomóc w integracji rynków kapitałowych” – stwierdzono w raporcie. Jest to krok w stronę kontrowersyjnej idei euroobligacji, w ramach której państwa członkowskie emitują zbiorowy dług.
UE już poszła w tym kierunku, wprowadzając Next Generation EU, plan inwestycyjny o wartości kilkuset miliardów euro, który pojawił się w następstwie COVID-19 – ale pomysł ten wzbudził obawy dotyczące dotowania słabszych państw członkowskich, w tym „oszczędnych” państw członkowskich, takich jak Niemcy pod wodzą von der Leyen.
W kwietniu Draghi obiecał „radykalną zmianę” pośród rosnących obaw o ogromną lukę w produktywności w porównaniu ze Stanami Zjednoczonymi, gdzie dochody wzrosły dwukrotnie bardziej niż w UE od 2000 r. – powiedział Draghi.
Proponuje on podjęcie bardziej zdecydowanych działań w odpowiedzi na ogromne dotacje na zielone technologie oferowane w Chinach i USA.
„Wspólny plan dekarbonizacji i konkurencyjności mógłby w określonych okolicznościach obejmować obronne środki handlowe mające na celu wyrównanie szans w skali globalnej i zrównoważenie sponsorowanej przez państwo konkurencji za granicą” – czytamy w raporcie.
„Era otwartego handlu międzynarodowego, regulowanego przez instytucje wielostronne, wydaje się przemijać” – dodał, zobowiązując się do koordynowania kontroli bezpośrednich inwestycji zagranicznych, biorąc pod uwagę obawy, że Chiny przejmują wiedzę specjalistyczną mającą kluczowe znaczenie dla europejskiej innowacyjności i bezpieczeństwa.
Draghi ma dla Komisji Europejskiej kilka trudnych przesłań, gdyż jego zdaniem powinna ona wykazać się większą „samokontrolą” w regulacjach.
„Aktywność legislacyjna Komisji nadmiernie się rozrosła” – stwierdził, dodając, że ponad połowa małych i średnich przedsiębiorstw skarżyła się na przeszkody formalne i regulacyjne.
Włoch, który będąc szefem Europejskiego Banku Centralnego zobowiązał się zrobić „wszystko, co konieczne”, aby uratować euro, zaproponował również podcięcie skrzydeł Radzie, organowi reprezentującemu państwa członkowskie, który często blokował reformy UE.
Jak stwierdzono w raporcie, obowiązujące środki traktatowe „powinny zostać wykorzystane w celu uogólnienia głosowania kwalifikowaną większością głosów we wszystkich obszarach polityki w Radzie”, co pozwoliłoby odejść od systemu, który pozwala poszczególnym rządom na weto planów gospodarczych lub polityki zagranicznej.
W ostatnich miesiącach Węgry zablokowały pakiet pomocowy dla Ukrainy o wartości 50 mld euro, a Estonia wstrzymała reformy podatku od wartości dodanej.
Von der Leyen zobowiązała się, że w ciągu najbliższych pięciu lat na stanowisku szefa UE priorytetem będzie zwiększenie wzrostu gospodarczego. Podczas pierwszej kadencji zajmowała się głównie kwestiami związanymi ze zmianą klimatu, radzeniem sobie z COVID-19 i wojną na Ukrainie.
