Gdyby obydwie strony połączyły siły w swoich wysiłkach, możliwe, że mogłyby pobudzić rozwój regionalny w Azji Południowo-Wschodniej i w innych miejscach Globalnego Południa, gdzie Chiny wypracowały wpływy i zakorzeniły się w ramach Inicjatywy Pasa i Szlaku, pisze Zsuzsa Anna Ferenczy.
W maju przywódcy G7 na szczycie w Hiroszimie w 2023 r. zgodzili się, że „rozrastające się Chiny, które przestrzegają zasad międzynarodowych, będą leżały w interesie całego świata”.
Ich wezwanie do kontynuowania wielostronnego zaangażowania z Pekinem zawierało jednak żądanie, aby Chiny nie prowadziły działań ingerencyjnych mających na celu podważenie integralności instytucji demokratycznych oraz aby kraj ten zrobił więcej, aby wywrzeć presję na Rosję w sprawie jej agresji militarnej na Ukrainie.
Z drugiej strony, podczas tegomiesięcznego Forum Współpracy Międzynarodowej Pasa i Szlaku w Pekinie chiński przywódca Xi Jinping i prezydent Rosji Władimir Putin świętowali pogłębienie wzajemnego zaufania politycznego, chwaląc ścisłą koordynację strategiczną obu krajów.
Nastąpiło to po marcowej wizycie Xi w Moskwie, kiedy obaj przywódcy wzmocnili swoje ambicje przebudowy liberalnego porządku międzynarodowego, a chiński przywódca zapewnił swojego „drogiego przyjaciela”, że napędzają zmiany, „które nie miały miejsca od stu lat”.
To pogłębienie stosunków oddaje nową rzeczywistość geopolityczną, którą wielu Europejczyków wciąż stara się zrozumieć.
Współpraca chińsko-rosyjska coraz większym problemem?
Patrząc na wschód, Europejczycy widzą teraz dwóch byłych wrogów, Chiny i Rosję, których łączy wspólny strach przed liberalną demokracją.
Reżimy te chcą wywrócić porządek świata do góry nogami, aby połączył się on z ich autorytarnymi programami.
Dwustronne spotkanie Xi i Putina na marginesie Forum Pasa i Szlaku, które miało miejsce w tym miesiącu, nie pozostawiło wątpliwości co do chęci Pekinu do stworzenia i przedstawienia alternatywnego światopoglądu Globalnemu Południu, przy jednoczesnym wzmocnieniu swojego strategicznego sojuszu z Rosją.
Spotkanie umocniło także poparcie Putina dla stanowiska Chin w sprawach międzynarodowych, zgodnie z Globalną Inicjatywą Bezpieczeństwa, którą Xi zaprojektował, aby pomóc Chinom w osiągnięciu światowego prymatu wobec postrzeganego tła zachodnich inhibitorów.
Skala współpracy chińsko-rosyjskiej jest ogromna, wieloaspektowa i szybko rozwijająca się. Ponieważ nie tylko ich siły zbrojne i gospodarki są obecnie w stanie synergii, ale ich dyplomaci i media kontrolowane przez państwo również ściśle współpracują.
Chińskie media państwowe i oficjalne kanały mediów społecznościowych rutynowo wzmacniają wybrane narracje prokremlowskie, a także promują rosyjskie media usankcjonowane przez Zachód.
To rosnące partnerstwo strategiczne zmusza UE, aby w końcu poważnie potraktowała swoje żądania ponownego przemyślenia stosunków z Chinami – a przez stowarzyszenie – z Rosją – w ramach tego, co przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen nazwała zmniejszaniem ryzyka w stosunkach handlowych i politycznych.
Chiny zmieniają się i „wkraczają w nową erę bezpieczeństwa i kontroli”; nadszedł czas, aby Europa również się zmieniła.
Bruksela potrzebuje zestawu narzędzi obronnych – Tajwan może pomóc
Sposób, w jaki można to osiągnąć, znajduje się jednak wciąż na fragmentarycznym etapie rozwoju i był kluczowym punktem dyskusji na tegorocznym Forum Budapeszteńskim. Wysoki przedstawiciel UE Josep Borrell wezwał blok i jego państwa członkowskie do współpracy z demokratycznymi partnerami na całym świecie w celu zwalczania manipulacji informacjami przez reżimy autorytarne.
Jest to ważny krok, który łączy się z szerszymi wysiłkami na rzecz pozycjonowania UE jako niezależnego głosu i siły na arenie światowej.
Koncentrując się na Rosji i Chinach jako kluczowych podmiotach zagranicznych w zakresie manipulacji i ingerencji w informacje, UE w dalszym ciągu inwestuje w komunikację strategiczną, niezbędną do obrony demokracji.
Niezbędne jest jednak, aby ściślejsza koordynacja wewnętrzna była wspierana przez zestaw narzędzi obronnych zapewniających bezpieczeństwo gospodarcze i silniejszą współpracę z podobnie myślącymi partnerami międzynarodowymi, w tym z Tajwanem, jeśli blok ma skutecznie odeprzeć rozwijającą się orbitę Chin i Rosji.
Do wzmocnienia układu odpornościowego demokracji najbardziej potrzebne jest podejście obejmujące całe społeczeństwo i włączająca, globalna rozmowa ze światem rozwijającym się.
Szczególnie ważne są zasoby wiedzy pochodzące z Tajwanu i jego reakcja na chińską agresję. Tutaj bowiem przez dziesięciolecia demokracja opierała się zalewowi dezinformacji i wrogości ze strony Chin.
Jako świadectwo siły narodu wyspiarskiego opracował on podejście, które odzwierciedla zbiorową wolę społeczeństwa i wspiera ducha obywatelskiego, który wzmacnia obywateli, aby mieli poczucie, że sprawują władzę w swojej demokracji.
Dotyczy to również nowych i cyfrowych technologii, które obecnie postrzega się przez pryzmat indywidualnych interesów obywateli, a nie przynoszą korzyści klasie politycznej kraju.
Czy UE może przystąpić do działania?
Ustanowiło to dwustronne zaufanie, dzięki któremu Tajwan nie tylko utrzymuje status kluczowego węzła w globalnym łańcuchu dostaw półprzewodników, ale także może poszczycić się radykalnie przejrzystym demokratycznym systemem rządów.
Wnioski dla Europy są liczne, a w interesie UE leży zbadanie otwartego i opartego na technologii zarządzania Tajwanem oraz jego wiedzy specjalistycznej w zakresie umiejętności korzystania z mediów.
Przez ostatnie dziesięciolecia rząd inwestował w edukację, aby umożliwić swoim obywatelom podejmowanie świadomych decyzji dotyczących tego, co widzą i czytają. UE, Tajwan i inne kraje o poglądach demokratycznych mogłyby wspólnie opracować system sieciowy, który ograniczyłby przestrzeń dla reżimów autorytarnych do korumpowania strumieni informacji kłamstwami.
Obydwaj oraz inni zaangażowani w tę sprawę powinni współpracować i pomóc krajom rozwijającym się zakorzenić się w demokracji oraz ograniczyć negatywny wpływ Chin, pamiętając, że na całym Globalnym Południu utrzymają się znaczne potrzeby w zakresie inwestycji infrastrukturalnych.
Na przykład europejskie forum Global Gateway ma na celu wzmocnienie bezpiecznych połączeń w obszarach cyfrowych, energetycznych, transportowych i edukacyjnych wraz z wartościami demokratycznymi, podczas gdy tajwańska nowa polityka w kierunku południowym zobowiązała się do zintegrowania swojego potencjału w zakresie technologii cyfrowej w celu promowania cyfrowej inicjatywy New Southbound.
Gdyby obydwie strony połączyły siły w swoich wysiłkach, możliwe jest, że mogłyby pobudzić rozwój regionalny w Azji Południowo-Wschodniej i w innych miejscach Globalnego Południa, gdzie Chiny wypracowały wpływy i zakorzeniły swój ślad dzięki Inicjatywie Pasa i Szlaku.
Wszystko to wskazuje na konieczność, aby Europa w swojej polityce była bardziej globalna i przyjęła na siebie rolę stojącą na straży nie tylko własnego, ale także innych, rozwijających się ekosystemów demokratycznych.
Zrozumienie długoterminowych konsekwencji manipulacji informacjami przez reżimy autorytarne dla porządku opartego na zasadach będzie kluczem do przyszłości globalnej demokracji.
Pytanie brzmi: czy UE jest gotowa zasadniczo zmienić swoje stanowisko i przewodzić w tym działaniu?
