Komisja Europejska zaleciła rozpoczęcie rozmów akcesyjnych z Bośnią i Hercegowiną do UE osiem lat po złożeniu przez ten kraj Bałkanów Zachodnich wniosku o członkostwo w bloku.
Ogłaszając decyzję swojego dyrektora wykonawczego we wtorek rano w przemówieniu przed Parlamentem Europejskim, przewodnicząca Komisji Ursula von der Leyen powiedziała: „Odkąd przyznaliśmy status kraju kandydującego, Bośnia i Hercegowina poczyniła imponujące kroki naprzód. Większy postęp osiągnięto w nieco ponad rok niż w ciągu ponad dekady.”
„Oczywiście, aby przystąpić do naszej Unii, potrzebny jest większy postęp. Jednak kraj pokazuje, że może spełnić kryteria członkostwa i spełnić aspiracje swoich obywateli, by być częścią naszej rodziny” – dodała von der Leyen.
„Przyszłość Bośni i Hercegowiny leży w naszej Unii”.
Komisarz UE ds. rozszerzenia Olivér Várhelyi powiedział że kraj „niestrudzenie” osiągał swój cel, jakim jest integracja europejska, osiągając „bardzo pozytywne rezultaty”.
Zalecenie Komisji będzie musiało zostać zatwierdzone przez wszystkich 27 przywódców UE, którzy mają podjąć decyzję na szczycie w przyszłym tygodniu w Brukseli.
Bośnia i Hercegowina – której w grudniu 2022 r. przyznano status kraju kandydującego do UE – jest jednym z pięciu krajów Bałkanów Zachodnich uznanych za oficjalnych kandydatów do członkostwa w UE. Do dziś jako jedyny z tych krajów nie przystąpił jeszcze do formalnych negocjacji akcesyjnych.
Głęboko zakorzenione podziały etniczne oraz opóźnienia w reformach konstytucyjnych, sądowych i wyborczych uniemożliwiły krajowi dogonienie sąsiadów na drodze do członkostwa w UE.
W swojej rocznej ocenie postępów krajów kandydujących do UE na drodze do przystąpienia, opublikowanej w październiku ubiegłego roku, Komisja stwierdziła, że zanim będzie możliwe przedstawienie kandydatury Bośni, konieczne są dalsze reformy konstytucyjne i wyborcze oraz lepsze dostosowanie do polityki zagranicznej UE.
W szczególności władzę wykonawczą UE zaniepokoiło to, że Republika Serbska, jedna z dwóch jednostek terytorialnych kraju składająca się głównie z Serbów, opowiadała się za neutralnym stanowiskiem w sprawie inwazji Rosji na Ukrainę na pełną skalę.
Zaledwie w zeszłym miesiącu prezydent Republiki Serbskiej Milorad Dodik odbył czwarte spotkanie z prezydentem Rosji Władimirem Putinem od czasu wkroczenia wojsk rosyjskich na Ukrainę.
Jednakże von der Leyen zapewniła we wtorek, że „Bośnia i Hercegowina jest obecnie w pełni dostosowana do naszej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, która jest kluczowa w czasach zawirowań geopolitycznych”.
Wiele krajów UE, nazywanych „przyjaciółmi Bośni”, wzywało, aby Bośnia na drodze do członkostwa w UE postępowała w tym samym tempie, co Ukraina. Należą do nich Austria, Chorwacja, Włochy, Węgry i Słowenia.
Inwazja Rosji dodała nowej energii przyszłemu rozszerzeniu Unii Europejskiej, a integracja państw Bałkanów Zachodnich przez wielu uważana jest za kluczową dla wzmocnienia geopolitycznego znaczenia bloku.
Na wtorkowe ogłoszenie odpowiedział kanclerz Austrii Karl Nehammer powiedział na platformie mediów społecznościowych X: „Austria była i jest zaangażowanym i silnym partnerem państw Bałkanów Zachodnich w ich integracji europejskiej! Cieszę się, że nasz wysiłek był tego wart!”
Minister spraw zagranicznych tego kraju Alexander Schallenberg powiedział, że rozpoczęcie rozmów z Bośnią i Hercegowiną to „silny sygnał” w sprawie „integracji Bałkanów Zachodnich” przez UE.
Obiecała to minister spraw zagranicznych Słowenii Tanja Fajon kontynuuj powrót Integracja Bośni z blokiem.
Jeżeli przywódcy UE zatwierdzą zalecenie Komisji, Bośnia i Hercegowina będzie mogła przystąpić do kolejnej fazy rozmów.
Jednak rozmowy te oznaczałyby dopiero początek długiego i często skomplikowanego procesu negocjacji, który może zająć lata, zanim kraj stanie się pełnoprawnym członkiem.
Oczekuje się również, że w tym tygodniu Komisja przedstawi projekt ram negocjacyjnych dotyczących przystąpienia Ukrainy i Mołdawii. Ramy te będą również wymagały zgody przywódców UE.
