Aby wspólnie osiągnąć cele Porozumienia paryskiego, muszą powstać różne, bardziej elastyczne i bardziej regionalne szczyty i organizacje, piszą dr Marc Nebojsa Vukadinovic i Isabelle Négrier.
Co roku od 1995 r. Konferencja Stron, czyli COP, gromadzi państwa członkowskie Organizacji Narodów Zjednoczonych w celu omówienia kwestii klimatycznych.
Natomiast w 2015 r. podczas COP21 Porozumienie paryskie stanowiło punkt zwrotny w walce z globalnym ociepleniem.
Po raz pierwszy wszystkie państwa członkowskie Organizacji Narodów Zjednoczonych zobowiązały się do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, wyznaczając ambitny cel utrzymania globalnego ocieplenia poniżej 2°C do 2100 r.
Nie była to już kwestia debat, obserwacji czy deklaracji intencji, ale prawdziwego zaangażowania, wyrażonego liczbami, podjętego przed całym światem, aby mogli to zobaczyć obserwatorzy i przyszłe pokolenia.
Był to także wielki sukces dyplomacji europejskiej i francuskiej, którym udało się skłonić do podpisania porozumienia najbardziej zanieczyszczające narody świata.
A jednak oto jesteśmy
Ale minęło osiem lat. Kolejne COP nie przyniosły znaczących postępów, a większość postępów w walce z globalnym ociepleniem jest obecnie organizowana gdzie indziej, w innych instytucjach, podczas innych wydarzeń, w dwustronnych stosunkach między państwami lub po prostu pod naciskiem opinii publicznej.
Ramy ustanowione przez rządy są rażąco jasne: ich wdrożenie zależy od przedsiębiorstw, a od przedsiębiorstw zależy, czy sprostają temu wyzwaniu.
Tymczasem COP stała się symbolem formatu dużych sympozjów dyplomatycznych, które straciły impet, a ich nieodłączne ograniczenia zostaną wkrótce wykazane przez nadchodzące wydarzenie w Zjednoczonych Emiratach Arabskich.
Model łączący wszystkie narody świata, z natury pracochłonny i złożony, mógł być skuteczny w 2015 r., ale obecnie pokazuje swoje ograniczenia: od tego czasu nie podpisano żadnego światowego porozumienia.
Co gorsza, model COP wydaje się obecnie przynosić skutki odwrotne do zamierzonych, stając się stopniowo symbolem wielkiej dyplomatycznej awantury na tle „zielonego prania”. Najbardziej karykaturalnym przykładem jest COP28, która odbędzie się w Dubaju w listopadzie i grudniu.
Emirates jako organizatorzy, Emirates jako truciciele
Trudno będzie przekonać europejską, azjatycką, afrykańską czy amerykańską opinię publiczną do wyboru bardziej trzeźwego modelu wzrostu pochodzącego ze Zjednoczonych Emiratów Arabskich.
Mała petromonarchia Zatoki Perskiej, licząca zaledwie dziesięć milionów mieszkańców, jest szóstym co do wielkości emitentem CO2 na mieszkańca na świecie (22 tony na osobę rocznie).
Zjednoczone Emiraty Arabskie są także siódmym co do wielkości producentem ropy naftowej na świecie, produkującym i eksportującym prawie 4000 baryłek dziennie.
Trudno udzielić błogosławieństwa wydarzeniu poświęconemu walce z globalnym ociepleniem, organizowanemu przez jednego z największych trucicieli na świecie i, na domiar złego, któremu przewodniczy jeden z największych trucicieli w kraju, sułtan Al-Jaber, który zarówno Prezydent COP28 i dyrektor generalny ADNOC, narodowego koncernu naftowego Zjednoczonych Emiratów Arabskich.
W liście otwartym do światowych przywódców i ONZ z 23 maja setki parlamentarzystów europejskich i amerykańskich wezwały do wycofania sułtana Al-Jabera ze stanowiska prezydenta COP28, ale bezskutecznie.
Przekształcenie ekologicznej aberracji w historyczną szansę
W tych warunkach oraz aby uniknąć podsycania przyszłego rozczarowania dyplomatycznego i ekologicznego, musimy pilnie działać dalej.
Nadszedł czas, aby wybrać nowe modele polityczne, aby przyspieszyć walkę z globalnym ociepleniem i przełamać naszą zależność od paliw kopalnych.
Aby wspólnie osiągnąć cele Porozumienia paryskiego, muszą powstać różne, bardziej elastyczne i bardziej regionalne szczyty i organizacje.
W 2015 r. Europa odegrała wiodącą rolę, pomagając COP21 w stworzeniu ram dla ustrukturyzowania naszych celów klimatycznych na nadchodzące stulecie.
Od tego momentu dyplomacja francuska i europejska muszą w dalszym ciągu wywiązywać się ze swoich obowiązków, promując powstanie nowych instytucji, które ostatecznie zastąpią powtarzające się porozumienia COP, które łączą bezsens z bezsilnością.
Nie dawajmy błogosławieństwa tej COP28, która zdyskredytuje walkę z globalnym ociepleniem.
Wręcz przeciwnie, pomóżmy państwom, firmom i organizacjom pozarządowym pięciu kontynentów w tworzeniu nowych form organizacji, dostosowanych do ich regionalnych realiów i rzeczywiście skutecznych w osiąganiu naszych celów klimatycznych.
Europa ma szansę pokazać swoją odmienność, zademonstrować swoje wartości i sprawić, że jej obywatele będą dumni. Twórzmy historię i służmy planecie.
