Czym jest Zgromadzenie Narodów Zjednoczonych ds. Środowiska i jak radzi sobie z potrójnym kryzysem planetarnym?

Co dwa lata wszystkie 193 państwa członkowskie ONZ spotykają się, aby zająć się krytycznymi problemami środowiskowymi stojącymi przed planetą.

Najwyższy na świecie organ decyzyjny ds. ochrony środowiska spotyka się w poniedziałek w stolicy Kenii, aby omówić możliwości współpracy krajów w celu stawienia czoła kryzysom środowiskowym, takim jak zmiana klimatu, zanieczyszczenie i utrata różnorodności biologicznej.

Spotkanie w Nairobi jest szóstą sesją Zgromadzenia Narodów Zjednoczonych ds. Środowiska i biorą w nim udział rządy, grupy społeczeństwa obywatelskiego, naukowcy i sektor prywatny.

„Nikt z nas nie mieszka na wyspie. Żyjemy na planecie Ziemia i wszyscy jesteśmy połączeni” – powiedziała przed rozmowami Inger Andersen, dyrektor wykonawcza Programu Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska, który przewodzi temu procesowi.

„Jedynym sposobem rozwiązania niektórych z tych problemów jest wspólna rozmowa”.

Czym jest UNEA-6 i dlaczego jest to ważne?

Co dwa lata wszystkie 193 państwa członkowskie ONZ spotykają się, aby wspólnie zająć się krytycznymi problemami środowiskowymi stojącymi przed planetą. Powstał jako swego rodzaju „światowy parlament ds. środowiska”.

Na posiedzeniu państwa członkowskie omawiają szereg projektów rezolucji dotyczących szeregu kwestii, które Zgromadzenie przyjmuje w drodze konsensusu. Jeśli propozycja zostanie przyjęta, stanowi to dla krajów grunt pod wdrożenie uzgodnionych ustaleń.

W ostatniej rundzie rozmów w 2022 r., także w Nairobi, rządy przyjęły 14 uchwał, w tym ustanawiających prawnie wiążący instrument mający na celu położenie kresu zanieczyszczeniom tworzywami sztucznymi na świecie. Andersen określił je wówczas mianem najważniejszego wielostronnego porozumienia środowiskowego od czasu Porozumienia paryskiego mającego na celu ograniczenie globalnego ocieplenia.

Do tegorocznych rozmów kraje przedstawiły do ​​dyskusji 20 projektów uchwał, m.in. w sprawie najlepszego sposobu rekultywacji zdegradowanych terenów, zwalczania burz piaskowych oraz ograniczania wpływu wydobycia metali i minerałów na środowisko.

Ponieważ jednak kraje mają różne priorytety, często trudno jest osiągnąć konsensus w sprawie projektów rezolucji. Jednakże, jak stwierdził Andersen, generalnie widać „posunięcie do przodu” w sprawie wszystkich projektów rezolucji na tegoroczne spotkanie, znane jako UNEA-6.

Koncentrując się na multilateralizmie podczas tego spotkania, UNEP chce wykorzystać wcześniejsze porozumienia między rządami, takie jak Konwencja z Minamaty ustanawiająca kontrolę rtęci i Protokół montrealski mający na celu naprawienie dziury w warstwie ozonowej, powiedział Andersen.

Jakie są główne priorytety UE?

Podczas tego spotkania UE nalega na współpracę w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym, odporności na wodę i ochrony oceanów.

„Podczas UNEA 6 musimy wykazać jedność i przywództwo, jakiego świat potrzebuje, aby zaradzić potrójnemu zagrożeniu planetarnemu” – powiedział komisarz Virginijus Sinkevičius przemawiając przed zgromadzeniem.

„Utrata różnorodności biologicznej osłabia naszą gospodarkę i pogarsza dobrobyt miliardów ludzi. Zanieczyszczenia powodują obecnie śmierć dziewięciu milionów ludzi rocznie.

„A dla całych narodów podnoszący się poziom mórz, susze i powodzie stają się zagrożeniem egzystencjalnym. Potrzebujemy radykalnej zmiany w naszych stosunkach z planetą”.

Zaproponowała do przyjęcia trzy rezolucje w sprawie promowania przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym, bezpieczeństwa wodnego i odporności na wodę oraz opracowania globalnego programu ochrony oceanów.

Zwalczanie wysoce niebezpiecznych pestycydów

Björn Beeler, międzynarodowy koordynator Międzynarodowej Sieci Eliminacji Zanieczyszczeń, uważa, że ​​postęp w bardziej złożonych kwestiach, takich jak finansowanie związane z chemikaliami i odpadami, będzie powolny.

Beeler spodziewa się także silnego sprzeciwu wobec projektu rezolucji, która chce stopniowego wycofywania stosowania wysoce niebezpiecznych pestycydów. Projekt rezolucji, złożony przez Etiopię i współfinansowany przez Urugwaj, ma na celu utworzenie globalnego sojuszu organów ONZ, takich jak UNEP, Światowa Organizacja Zdrowia i Międzynarodowa Organizacja Pracy.

„Jeśli tak się stanie, będzie to bardzo znaczące, ponieważ po raz pierwszy w historii zaobserwujemy globalny ruch w sprawie wysoce niebezpiecznych pestycydów” – powiedział Beeler, który uczestniczy w rozmowach.

UNEP spodziewa się, że na rozmowach weźmie udział ponad 70 ministrów rządów i 3000 delegatów.

„Na UNEA-6 powinniśmy się spodziewać, że decydenci będą patrzeć w przyszłość, mieć świadomość tego, co nas czeka i co może potencjalnie zaszkodzić naszej planecie, oraz podejmować działania zapobiegawcze, aby temu zapobiec” – powiedział Andersen.