O nas
Kontakt

„Król umrze”: Naukowcy rozszyfrowali 4000-letnie tabliczki babilońskie przewidujące zagładę

Laura Kowalczyk

Ancient Babylonian tablets from the British Museum have finally been deciphered.

Starożytne tabliczki nabyte przez British Museum dziesiątki lat temu zostały w końcu odczytane. Nie była to jednak dobra wiadomość dla królów.

Zespołowi badaczy udało się rozszyfrować 4000-letnie pismo klinowe zapisane na starożytnych babilońskich tabliczkach, które pozostawało nieprzetłumaczone przez ponad wiek.

Najnowsze badania skupiły się na czterech tabliczkach ze zbiorów British Museum, których pochodzenie datuje się na około 1200 r. p.n.e. i które pochodzą ze starożytnego miasta Sippar na terenie dzisiejszego Iraku.

Opublikowane w czasopiśmie Journal of Cuneiform Studies* nowo odczytane teksty ujawniają, że Babilończycy postrzegali zaćmienia Księżyca nie tylko jako zjawiska niebieskie, lecz także jako złowieszcze oznaki śmierci i zniszczenia.

Gliniana tabliczka klinowa z tabliczką zaćmienia Księżyca z lat 609-447 p.n.e.

Na jednej z tabliczek zaznaczono, że „zaćmienie w porze porannej” oznacza „koniec dynastii”.

Inny ostrzega: „Jeśli zaćmienie nagle przesłoni swój środek i nagle stanie się zupełnie wyraźne: król umrze, a Elam ulegnie zagładzie”.

Pisma te prawdopodobnie zostały spisane przez astrologów z cywilizacji Mezopotamii i stanowią najstarsze znane zapisy znaków zaćmienia Księżyca.

„Znaki wynikające z zaćmień Księżyca miały ogromne znaczenie dla dobrej sztuki rządzenia i mądrego rządzenia” – napisali badacze w artykule opublikowanym niedawno w czasopiśmie naukowym „Journal of Cuneiform Studies”.

„W późniejszych okresach istnieje wiele dowodów wskazujących na to, że obserwacja astrologiczna stanowiła część skomplikowanej metody ochrony króla i regulowania jego zachowania zgodnie z życzeniami bogów”.

Na szczęście dla królów istniały sposoby przeciwdziałania tym znakom, m.in. zasięganie rady u wyroczni – ekspertów, którzy badali wnętrzności zwierząt – oraz przeprowadzanie przepisanych rytuałów.

Kim byli Babilończycy?

Babilończycy byli starożytną cywilizacją posługującą się językiem akadyjskim, która rozkwitła w Mezopotamii, regionie położonym między rzekami Tygrys i Eufrat na terenie dzisiejszego Iraku oraz części Syrii i Iranu.

Pozostawili ogromny ślad w historii ludzkości, wnosząc istotny wkład w naukę, rolnictwo, literaturę i prawo. Na przykład ich system liczbowy oparty na podstawie 60 jest nadal używany do pomiaru czasu i kątów, a także stworzyli część najwcześniejszej literatury, w tym Epos o Gilgameszu.

Początkowo skromne państwo-miasto w końcu III tysiąclecia p.n.e., Babilon osiągnął znaczenie za rządów króla Hammurabiego (ok. 1792–1750 p.n.e.), którego brutalne podejście do sprawiedliwości i kodeksu prawnego pozostaje jednym z najwcześniejszych i najpełniejszych w historii.

Górna część steli z Kodeksem Hammurabiego przedstawia wizerunek Hammurabiego z Szamaszem, babilońskim bogiem słońca i sprawiedliwości.

Jego surowe prawa zostały wyryte na dużej kamiennej steli, która pierwotnie miała około 2,25 metra (7,5 stopy) wysokości i obecnie znajduje się w paryskim Luwrze.

Kodeks praw Hammurabiego zawiera 282 zasady, z których każda określa konkretne kary. Aby poczuć jego surowość, oto kilka przykładów:

Prawo 21: „Jeśli ktoś wybije dziurę w domu (włamie się, aby ukraść), zostanie uśmiercony przed tą dziurą i pochowany”.

Prawo 157: „Jeśli ktoś dopuści się kazirodztwa ze swoją matką po swoim ojcu, oboje będą spaleni”.

Prawo 196: „Jeśli człowiek zniszczy oko drugiego człowieka, oni zniszczą jego oko. Jeśli ktoś złamie kość człowieka, oni zniszczą mu kość”.

Słynne Wiszące Ogrody Babilonu, przedstawione na tej ilustracji z XIX wieku.

Jedną z najbardziej znanych atrakcji Babilonu były zapewne Wiszące Ogrody, często zaliczane do siedmiu cudów starożytnego świata.

Uważa się, że ogrody znajdowały się w pobliżu pałacu królewskiego w Babilonie i zostały opisane jako niezwykłe osiągnięcie inżynierii – składały się z szeregu ogrodów o różnych poziomach, w których rosły różnorodne drzewa i winorośle.

Tradycyjnie uważa się, że ogrody zostały stworzone przez królową Sammu-ramat, która rządziła w latach 810–783, lub przez króla Nebukadnezara II, który rzekomo zlecił ich założenie, aby pocieszyć swoją żonę Amytis, tęskniącą za górami w swojej ojczyźnie.

Mimo szeroko zakrojonych prac archeologicznych w Babilonie i okolicach, nie znaleziono żadnych dowodów na istnienie Wiszących Ogrodów, co skłania wiele osób do uznania ich za mit.