Podczas gdy medyczna marihuana staje się coraz bardziej dostępna w Europie, marihuana pozostaje nielegalna w większości krajów UE do użytku osobistego.
Niemcy zbliżyły się o krok do zostania drugim krajem UE po Malcie, który zalegalizował konopie indyjskie do użytku rekreacyjnego, co może wpłynąć na inne kraje, aby poszły w ich ślady.
Jednak w większości krajów Europy marihuana pozostaje nielegalna, a w niektórych krajach UE nadal obowiązują kary prawne, w tym kara więzienia za posiadanie marihuany.
I chociaż niektóre kraje prowadzą programy pilotażowe dotyczące medycznej marihuany, która jest coraz bardziej dostępna w całym bloku, niektórzy twierdzą, że rynek europejski rozwija się wolniej niż w Stanach Zjednoczonych czy Kanadzie.
Pionierzy marihuany
Malta ma obecnie najbardziej tolerancyjne przepisy w UE dotyczące uprawy, konsumpcji i posiadania konopi indyjskich.
Zgodnie z przepisami przyjętymi w 2021 r. osoby dorosłe mogą nosić przy sobie do 7 g marihuany i hodować do czterech roślin w domu. Palenie marihuany w miejscach publicznych jest jednak nadal zabronione.
Jednak Niemcy mogą wkrótce mieć najłagodniejsze przepisy w bloku, ponieważ rząd tego kraju zatwierdził plany zalegalizowania posiadania 25 g konopi indyjskich na własny użytek i uprawy do trzech roślin. Ustawa musi jeszcze zostać przegłosowana przez parlamentarzystów w Bundestagu.
Podczas gdy Holandia jest często postrzegana jako kraj zrelaksowany w kwestii marihuany, uprawa, sprzedaż i posiadanie narkotyków jest nielegalne. Jego sprzedaż jest „tolerowana” w słynnych kawiarniach w kraju, a posiadanie nie więcej niż 5 g marihuany również jest zdekryminalizowane.
Konopie indyjskie zostały zdekryminalizowane w Portugalii od 2001 r., a konsumpcja i posiadanie niewielkich ilości jest traktowane jako wykroczenie administracyjne, aw Hiszpanii prywatna konsumpcja nie jest zabroniona, ale jest uważana za przestępstwo w miejscu publicznym, za które grozi grzywna.
W Luksemburgu prywatna konsumpcja jest tolerowana, podobnie jak uprawa czterech roślin konopi indyjskich od tego roku, a posiadanie konopi w miejscach publicznych jest zdekryminalizowane.
Chociaż wiele krajów UE zdekryminalizowało ten narkotyk, w niektórych częściach UE jest on nadal prawnie karany więzieniem.
Według Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (EMCDDA) przepisy dotyczące konopi są często związane z ilością substancji psychoaktywnej delta-9-tetrahydrokanabinolu (THC).
Programy pilotażowe dotyczące medycznej marihuany
Konopie indyjskie do użytku medycznego stają się coraz bardziej dostępne w krajach europejskich, ale rynek ten wciąż się rozwija.
Niektóre kraje uruchomiły publiczne programy pilotażowe, które mogą prowadzić do większego dostępu do medycznej marihuany, co, jak wykazano w kilku badaniach, ma pewne korzyści terapeutyczne między innymi dla pacjentów z rakiem, AIDS, stwardnieniem rozsianym (MS) i przewlekłym bólem.
Program pilotażowy wszedł w życie w Danii w 2018 roku, aby umożliwić lekarzom przepisywanie produktów, które wcześniej nie były legalne w tym kraju.
„Celem programu pilotażowego jest zaoferowanie pacjentom zgodnego z prawem sposobu testowania leczenia marihuaną medyczną, jeśli nie doświadczyli żadnych korzyści z dopuszczonych leków” – powiedział rząd.
W Irlandii w 2019 r. uruchomiono pięcioletni program pilotażowy mający na celu ułatwienie dostępu do produktów z konopi indyjskich do użytku medycznego. Jest przeznaczony do stosowania u pacjentów ze stwardnieniem rozsianym, nudnościami i wymiotami związanymi z chemioterapią oraz ciężką padaczką.
Francja rozpoczęła również projekt pilotażowy dotyczący medycznej marihuany w 2021 r., a rządowa agencja ds. leków określa obecnie bardziej szczegółowe zasady dotyczące przyszłej francuskiej produkcji produktów z medycznej marihuany.
Chociaż medyczna marihuana może być przepisywana przez lekarza w wielu krajach, może to być dość ograniczone, ponieważ niektóre kraje importują niewielkie ilości dostępnych produktów medycznych lub nie mają programu ich pozyskiwania.
Ponadto, podczas gdy w Czechach i Niemczech pacjenci mogą otrzymać zwrot kosztów za marihuanę medyczną, w innych krajach koszty pokrywa wyłącznie pacjent.
Dyrektor medyczny Curaleaf International, firmy zajmującej się medyczną marihuaną, napisał w tegorocznym European Pharmaceutical Review, że Europa pozostaje w tyle za Kanadą, Australią i Stanami Zjednoczonymi w tej kwestii.
„W wielu krajach medyczna marihuana jest wykorzystywana jako terapia tylko wtedy, gdy licencjonowane leki okazały się nieskuteczne” – napisał Mikael Sodergren.
Parlament Europejski przyjął w 2019 r. rezolucję wzywającą do wprowadzenia ogólnounijnych przepisów dotyczących marihuany medycznej i przeprowadzenia większej liczby badań naukowych na jej temat.
Zmiana międzynarodowego statusu prawnego
Komisja ONZ ds. Środków Odurzających głosowała w 2020 r. Za usunięciem konopi indyjskich z wykazu IV Jednolitej konwencji o środkach odurzających, gdzie została sklasyfikowana wraz z opioidami i heroiną.
Leki z Wykazu IV podlegają większej kontroli, w tym zakazowi „produkcji, wytwarzania, eksportu i importu, handlu, posiadania lub używania takiego leku” i są uważane za nieprzynoszące korzyści terapeutycznych.
Usunięcie konopi indyjskich z tej listy otworzyło drzwi na arenie międzynarodowej do uznania możliwych zastosowań medycznych marihuany.
Jedynym krajem UE, który głosował przeciwko usunięciu konopi z wykazu IV konwencji z 1961 r., były Węgry.
W tym roku Komisja Europejska skierowała nawet Węgry do Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie głosowania, stwierdzając, że jest to sprzeczne ze stanowiskiem bloku.
Węgry są jednym z nielicznych krajów UE, w których konopie indyjskie są nadal nielegalne zarówno do użytku rekreacyjnego, jak i medycznego.
Ale nawet w obszarach, w których lekarze mogą przepisywać medyczną marihuanę, dostęp może być ograniczony.
Na przykład w Szwecji rekreacyjnie nie ma różnicy między twardymi i miękkimi narkotykami, co oznacza, że konopie indyjskie i heroina są klasyfikowane jako narkotyki z polityką zerowej tolerancji dla narkotyków w tym kraju.
Medyczna marihuana jest dozwolona tylko w określonych okolicznościach, zatwierdzonych przez Szwedzką Agencję Produktów Medycznych i lekarza.
Jednak w ciągu ostatnich kilku dekad przepisy zmieniły się w kierunku łagodniejszego podejścia do tego narkotyku, a kraje dążą do zmniejszenia kar za posiadanie i stają się bardziej otwarte na jego możliwe zastosowanie medyczne lub terapeutyczne.
