Prokurator generalny Ukrainy Andrij Kostin powiedział, że prezydent Rosji Władimir Putin będzie „ścigany i sądzony” za okrucieństwa popełnione na Ukrainie.
„Wierzę, że nasza sprawa zostanie przygotowana, a kiedy nadejdzie czas, kiedy i jeśli Putin będzie dostępny, będzie ścigany i sądzony przez Międzynarodowy Trybunał Karny lub specjalny trybunał” – powiedział Kostin w wywiadzie dla W poniedziałek TylkoGliwice.
„Naszym obowiązkiem jako prokuratorów jest udokumentowanie całego materiału dowodowego (…) i wniesienie oskarżenia przeciwko Putinowi. To jest nasz obowiązek i jesteśmy zobowiązani go wypełnić”.
Ukraiński prokurator generalny, który przebywał w Brukseli, aby wezwać ministrów sprawiedliwości UE do wsparcia wysiłków jego kraju na rzecz wymierzenia sprawiedliwości ofiarom ohydnych zbrodni wojennych popełnionych na Ukrainie, przestrzegł, że zagrożone jest bezpieczeństwo cywilizowanego świata.
„Sprawiedliwość zawsze polega na odstraszaniu” – wyjaśnił. „Musimy stworzyć dodatkowe instrumenty, aby pociągnąć agresorów do odpowiedzialności, aby inni, którzy myślą o prowadzeniu agresywnych wojen, wiedzieli, że cywilizowany świat zjednoczy się, aby ich ścigać i ukarać”.
Ukraina prowadzi obecnie dochodzenie w sprawie 123 000 zbrodni wojennych popełnionych od czasu rozpoczęcia przez Rosję inwazji na pełną skalę w lutym 2022 r., w tym masowych zabójstw, tortur, napaści na tle seksualnym i uprowadzeń około 20 000 ukraińskich dzieci – zbrodni nie widzianej na ziemi europejskiej od drugiej wojny światowej .
W ubiegły czwartek Litwa postawiła zarzuty trzem prorosyjskim bojownikom o zbrodnie wojenne w obwodzie donieckim w związku z zabójstwem litewskiego reżysera Mantasa Kvedaravičiusa w Mariupolu w kwietniu 2022 r.
Zdaniem prokuratora generalnego takie zobowiązania innych jurysdykcji krajowych są kluczowe dla zapewnienia rozliczalności. Ponad 20 krajów wszczęło podobne dochodzenia, niektóre w oparciu o jurysdykcję uniwersalną.
Międzynarodowy Trybunał Karny z siedzibą w Hadze (MTK) wydał nakaz aresztowania prezydenta Putina, ale nie ma jurysdykcji w sprawie rosyjskich zbrodni agresji, ponieważ ani Ukraina, ani Rosja nie są stronami traktatu założycielskiego, Statutu Rzymskiego.
Około 40 krajów prowadzi negocjacje w sprawie powołania specjalnego trybunału ds. zbrodni agresji.
Tymczasem ukraińskiego prokuratora wspierają zespoły prokuratorskie z Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Rumunii i USA w przygotowaniu spraw poprzez dokumentowanie dowodów okrucieństw.
Należą do nich ohydne zbrodnie popełnione w Buczy, mieście obwodu kijowskiego, w którym w kwietniu 2022 r. zamordowano setki cywilów. Według Kostina przestępstwa te stały się powracającym zjawiskiem na okupowanej Ukrainie.
„Rosjanie kontynuowali popełnianie tych samych zbrodni (jak w Buczy) w innych częściach okupowanej Ukrainy” – wyjaśnił.
„Bucza nie polega na tym, że jakaś jednostka wojskowa zwariowała. Chodzi o politykę, chodzi o wzór” – powiedział, dodając, że podobną liczbę izb tortur i ofiar przemocy seksualnej zidentyfikowano w Chersoniu na południu i Charkowie na północnym wschodzie .
Ukraińska prokuratura prowadzi obecnie dochodzenie w sprawie 274 przypadków przemocy seksualnej zgłoszonych w czasie wojny. Ofiary tego typu przestępstw objęte są specjalistyczną pomocą medyczną i psychologiczną prowadzoną przez wyspecjalizowane zespoły.
Ukraińskie dzieci powinny zostać zwrócone „bezwarunkowo”
Szacuje się, że od początku wojny do Rosji przymusowo wywieziono około 20 000 dzieci, niektóre zniknęły z obozów letnich, inne pod pretekstami medycznymi. Wiele z nich jest „reedukowanych” i adoptowanych przez rosyjskich rodziców.
Kreml twierdzi, że te porwania stanowią część „środków ewakuacyjnych” mających zapewnić bezpieczeństwo nieletnim ukraińskim mieszkającym na obszarach frontu.
„Mogą mówić, co chcą, ale jest to zbrodnia wojenna (…) i jest to już wstępna konkluzja Międzynarodowego Trybunału Karnego” – powiedział Kostin.
Oddając do adopcji ukraińskie dzieci, niektóre zbyt młode, by zrozumieć, skąd pochodzą, Rosja „wymazuje ich historię i tożsamość” – dodał.
„Zawsze proszę przywódców świata, aby każdego dnia publicznie wzywali do powrotu ukraińskich dzieci” – wyjaśnił, dodając, że Organizacja Narodów Zjednoczonych mogłaby „odgrywać znacznie bardziej aktywną rolę”.
„Dzieci powinny zostać bezwarunkowo i jak najszybciej zawrócone na Ukrainę, a Rosja to ignoruje”.
