WWF zbiera fundusze na transport największego roślinożercy w Europie na odległość 300 km od Kijowa, aby zapewnić stado przyszłość.
Żutrom żyjącym w parku narodowym na wschód od Kijowa grozi wymarcie, chyba że uda się im wysłać samca.
Stado samic w Narodowym Parku Przyrody Zalissia straciło wszystkie samce po rozpoczęciu rosyjskiej inwazji na Ukrainę dwa lata temu.
Teraz WWF zbiera fundusze na pokrycie kosztów transportu włochatego żubra z obwodu winnickiego na zachód od Kijowa.
„Przeniesienie każdego zwierzęcia, nawet domowego, wymaga starannego przygotowania i czasu. Przeniesienie największego zwierzęcia lądowego w Europie będzie wymagało roku skoordynowanych działań i początkowej kwoty 10 000 euro” – mówi dr Bohdan Vykhor, dyrektor generalny WWF Ukraina. „Żubry potrzebują naszej pomocy.”
Ile żubrów pozostało w Europie?
Żubry zostały niemal całkowicie wytępione w wyniku szalejących polowań w XVII–XIX wieku.
Do 1900 roku na wolności żyły tylko dwie populacje; jeden w Puszczy Białowieskiej na granicy Białorusi i Polski oraz jeden w górach zachodniego Kaukazu wzdłuż południowej granicy Rosji z Gruzją.
Według Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) oba stada wyginęły do 1927 r., a gatunek ten przetrwał w kilku europejskich ogrodach zoologicznych.
Jednak udane reintrodukcje pomogły tym majestatycznym zwierzętom powrócić do naturalnych krajobrazów leśnych Europy, gdzie przyczyniają się do tworzenia zdrowych i różnorodnych ekosystemów.
Żubry żyją obecnie na wolności w Polsce, Litwie, Rosji, Ukrainie i Słowacji, a ich populacja wzrosła do około 7 000.
Białowieża ponownie stała się ostoją największego roślinożercy Europy, a po prastarym lesie przemierza około 1000 żubrów. To stąd w 1967 roku przeniesiono osiem zwierząt do Narodowego Parku Przyrody Zalissia.
Stada żubrów na Ukrainie ucierpiały w wyniku inwazji Rosji
Subpopulacja Zalisia jest jedną z siedmiu na Ukrainie i przed wybuchem wojny liczyła 21 osób dorosłych. W całym kraju żyje około 400 żubrów.
Zakrojona na pełną skalę inwazja Rosji na Ukrainę w lutym 2022 r. sprowadziła nowe zagrożenia dla dzikich zwierząt w czasie, gdy odzyskuwały one oparcie na lądzie.
Ich dom, wraz z przyległymi wioskami, był w pierwszych miesiącach wojny terenem intensywnych walk.
W marcu 2022 r. zniszczeniu uległa znaczna część ogrodzonego obszaru rezerwatu o powierzchni 148 km2. Wszystkie cztery dorosłe samce żubrów zostały zabite – twierdzi oddział WWF na Europę Środkowo-Wschodnią (CEE).
Według Europejskiego Towarzystwa Dzikiej Przyrody żubry są bardzo bezbronne i „bezradne, jeśli chodzi o ratowanie życia pod ostrzałem rakietowym” ze względu na ich ociężały rozmiar i reaktywne zachowania. Duże ssaki, takie jak żubry, są również zagrożone przez miny lądowe.
„300 km do miłości i ratowania żubrów”
Misją WWF, ogłoszoną w Walentynki, jest znalezienie partnerów dla zagrożonego stada samic w Zalissii.
Eksperci od dzikiej przyrody twierdzą, że dwa samce żubrów z obwodu winnickiego na zachód od Kijowa mogą uratować stado. Aby jednak tego dokonać, zwierzęta muszą przebyć około 300 km wokół Kijowa – jest to trudna podróż, której nie są w stanie odbyć same.
WWF Ukraina pracuje nad uzyskaniem pozwolenia Ministerstwa Ochrony Środowiska i Zasobów Naturalnych Ukrainy przed rozpoczęciem prac, gdyż żubry znajdują się w ukraińskiej „Czerwonej Księdze” gatunków zagrożonych.
Organizacja charytatywna planuje translokację żubra do września, we współpracy z naukowcami, którzy wybiorą samce i metodę chwytania. Weterynarze są również potrzebni do monitorowania zwierząt, konstruowania klatek i gromadzenia żywności, a to wszystko wiąże się z kosztami.
Jednak dzięki pomocy darczyńców mają nadzieję dostarczyć odpowiedź na modlitwy stada do grudnia.
Dlaczego żubry są tak cenne dla środowiska?
„Żubr jest jednym z najbardziej zagrożonych dużych ssaków na świecie i jest objęty ochroną na poziomie europejskim. WWF pracuje nad ponownym wprowadzeniem żubrów do regionu” – mówi Irene Lucius, regionalna dyrektor ds. ochrony środowiska WWF CEE.
„Po długiej nieobecności może to nie tylko ożywić populacje tego zagrożonego gatunku, ale także wzbogacić i przywrócić pozostałe dzikie krajobrazy w Europie”.
Wędrując w poszukiwaniu pożywienia, żubry pomagają tworzyć mozaikę obszarów leśnych i łąk – krajobrazu niezwykle cenionego ze względu na różnorodność biologiczną i odporność na zmiany klimatyczne.
Żubry mogą także pomagać innym zwierzętom w ich ponownych wędrówkach. Jeśli ich siedliska będą aktywnie chronione, żubry mogą na dużą skalę utrzymywać korytarze ekologiczne, ułatwiając migrację dużych drapieżników, takich jak niedźwiedzie brunatne, wilki i rysie.
