Po tym, jak rząd Hiszpanii wycofał się z kontrowersyjnych złotych wiz, jeden z krajów UE ponownie wprowadza ten program.
Uzyskanie prawa do życia i pracy w innym kraju może być długim i trudnym procesem. Ale nie zawsze tak jest w przypadku tych, którzy mają pieniądze do wydania.
Złote wizy dają zamożnym ludziom możliwość zasadniczo „kupienia” prawa pobytu – czasami nawet bez konieczności zamieszkania w kraju.
Ich popularność w Unii Europejskiej rośnie, ponieważ ludzie chcą odejść od decyzji politycznych, takich jak brexit które mogą ograniczać ich prawa.
Ze względu na niestabilną sytuację polityczną i społeczną w USA w ostatnich latach przewidywany jest również wzrost liczby wniosków o złote wizy składanych przez Amerykanów.
Jednak złote wizy są obecnie stopniowo wycofywane w całej Europie. Portugalia w październiku zmienił swój program, usuwając inwestycje w nieruchomości jako podstawę wniosków o złotą wizę w nadziei na ograniczenie spekulacji na rynku nieruchomości.
Holandia poszła w ich ślady i zakończyła program złotych wiz w styczniu 2024 r.
Hiszpania również w tym roku rozwiązała problem, znosząc złote wizy dla osób inwestujących w nieruchomości.
Czym dokładnie są te złote wizy programów i dlaczego w ostatnich latach UE podnosiła pytania dotyczące ich bezpieczeństwa?
Co to jest złota wiza?
Rezydencja poprzez inwestycję programy, zwane inaczej „złotymi wizami”, oferują obywatelom szansę uzyskania pozwolenia na pobyt w danym kraju poprzez zakup tam domu lub dokonanie dużej inwestycji bądź darowizny.
Każdy wnioskodawca musi mieć ukończone 18 lat, niekaraną przeszłość i posiadać wystarczające środki na dokonanie wymaganej inwestycji.
Istnieją również złote paszportyzwane oficjalnie obywatelstwem przez programy inwestycyjne, które umożliwiają cudzoziemcom uzyskanie obywatelstwa w ten sam sposób.
Dla krajów UE oznacza to także uzyskanie dostępu do wielu korzyści wynikających z bycia rezydentem bloku – w tym swobodnego przemieszczania się między krajami.
Dlaczego UE jest przeciwna złotym wizom i paszportom?
W 2022 r. Komisja Europejska wezwała rządy UE, aby zaprzestały sprzedaży obywatelstwa inwestorom.
Choć różni się to od złotych wiz, które oferują raczej pobyt stały niż obywatelstwo, wezwanie to stanowiło część działań mających na celu rozprawienie się z tą wielomiliardową branżą o łącznej wartości wielu miliardów euro. W następstwie wojny ukraińskiejistniały obawy, że programy te mogą stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa.
Bruksela wezwała także kraje, aby dokładnie sprawdziły, czy osoby objęte sankcjami wojennymi posiadają złoty paszport lub wizę które wydali.
W przeszłości UE również stwierdzała, że tego rodzaju programy stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwaprzejrzystość i wartości leżące u podstaw projektu Unii Europejskiej.
W październiku 2022 r. Komisja Europejska wezwała Albanię, aby „powstrzymała się od rozwijania programu obywatelstwa dla inwestorów (złote paszporty)”. Taki program „stwarzałby ryzyko w zakresie bezpieczeństwa, prania pieniędzy, uchylania się od płacenia podatków, finansowania terroryzmu, korupcji i infiltracji przestępczości zorganizowanej i byłby niezgodny z normami UE” – ostrzegł w raporcie. Od tego czasu kraj zawiesił planuje wprowadzenie złotej wizy.
Zagrożenia płyną także spoza bloku. Również w październiku 2022 r. Komisja Europejska zaproponowała zawieszenie umowy o zniesieniu wiz do Vanuatu ze względu na ryzyko związane ze złotym paszportem. Dzieje się tak dlatego, że program umożliwia obywatelom krajów trzecich uzyskanie obywatelstwa Vanuatu, które następnie zapewnia im bezwizowy dostęp do strefy Schengen kraje strefy.
Które inne kraje zniosły swoje programy złotych wiz?
W lutym 2022 r. rząd Wielkiej Brytanii zniósł program złotych wiz, który umożliwiał zamożnym cudzoziemców do osiedlenia się w kraju w zamian za przywiezienie ze sobą części swojego majątku. Decyzja o zakończeniu programu była częścią próby ograniczenia brudnych pieniędzy z Rosji.
W lutym 2023 r. Irlandia zaprzestała także swojego programu złotych wiz – Programu dla inwestorów imigracyjnych – który oferował irlandzki pobyt w zamian za darowiznę w wysokości 500 000 euro lub trzyletnią inwestycję o wartości 1 miliona euro rocznie w kraju.
Irlandia zawiesiła program dla obywateli Rosji już w marcu 2022 r. w ramach sankcji nałożonych na ten kraj w związku z inwazją na Ukrainę. W następnym miesiącu Parlament Europejski ostrzegł, że program jest podatny na nadużycia podatkowe. Ostateczna decyzja o zakończeniu programu była wynikiem różnych raportów międzynarodowych i przeglądów wewnętrznych.
Które kraje UE nadal oferują złote wizy i jakie są wymagania?
Tylko kilka miejsc w UE nadal oferuje złote paszporty. Jednym z takich krajów jest Malta. Tutaj minimalna kwota inwestycji zaczyna się od 690 000 euro i zapewnia obywatelstwo na okres od 12 do 36 miesięcy.
Jednak wiele innych krajów nadal oferuje programy złotych wiz. Oto kilka przykładów tego, ile dokładnie kosztuje zamieszkanie w tych krajach poprzez inwestycje.
Czy Hiszpania nadal oferuje złotą wizę?
Hiszpania uruchomiła program „rezydencja w drodze inwestycji” w 2013 r. Umożliwia on zamożnym osobom spoza UE uzyskanie zezwoleń na pobyt w przypadku inwestowania o wartości ponad 500 000 euro w nieruchomości lub określone rodzaje działalności gospodarczej.
Jednak w poniedziałek 8 kwietnia rząd kraju poinformował, że planuje zrezygnować ze ścieżki nieruchomościowej – na którą wpływa 94% wniosków – aby zmniejszyć presję na rynek mieszkaniowy. Proces prawny dotyczący zakończenia wizy jest nadal w toku.
Socjalistyczny premier Pedro Sánchez powiedział, że reforma jest częścią wysiłków jego mniejszościowego rządu koalicyjnego, aby uczynić mieszkalnictwo „biznesem prawniczym, a nie spekulacyjnym”.
Rząd twierdzi, że około 10 000 takich wiz wydawane są od czasu wprowadzenia tego środka w życie w 2013 r. przez poprzedni rząd prawicowej Partii Ludowej w celu przyciągnięcia inwestorów zagranicznych.
Wizę można również uzyskać, rozpoczynając określony rodzaj działalności w Hiszpanii, trzymając akcje spółek lub depozyty bankowe o minimalnej wartości 1 miliona euro w hiszpańskich instytucjach finansowych lub dokonując inwestycji w obligacje rządowe o wartości co najmniej 2 milionów euro.
Program złotych wiz na Węgrzech
Przełamanie trendu, Węgry ogłosiła plany ponownego wprowadzenia programu złotych wiz w dniu 1 lipca 2024 r., po jego zakończeniu w 2017 r.
Tak zwany Program Guest Investor (GIP) będzie oferował trzy drogi do miejsca zamieszkania, w tym poprzez inwestycję w nieruchomości (minimum 250 000 euro), zakup nieruchomości mieszkalnej (minimum 500 000 euro) lub przekazanie co najmniej 1 miliona euro instytucji szkolnictwa wyższego w kraj.
Wiza zostaje przedłużona na współmałżonka i dzieci pozostające na utrzymaniu wnioskodawcy i jest zwolniona z obowiązku wizowego podróżować po UE.
Program złotych wiz we Włoszech
Włochy to kolejne popularne miejsce dla osób pragnących zamieszkać w drodze inwestycji. Wprowadzona w 2017 r. złota wiza zapewnia obywatelom spoza UE zezwolenie na pobyt na dwa lata w zamian za inwestycję we Włoszech.
Minimalna inwestycja w tym przypadku wynosi 500 000 EUR i musi zostać dokonana za pośrednictwem włoskiego kraju ograniczonego. Osoby posiadające te wizy mogą również uwzględnić we wniosku swoją rodzinę i skorzystać ze specjalnego reżimu podatkowego.
Osoby korzystające z programu mieszkają we Włoszech przez 10 lat i mogą ubiegać się o obywatelstwo.
Program złotych wiz dla Grecji
Grecja oferuje złote wizy, z jednym z najszybszych procesów uzyskania pobytu. Kwalifikujący się cudzoziemcy mogą uzyskać zezwolenie w ciągu 60 dni od złożenia wniosku.
Kiedyś miał jeden z najniższych progów inwestycji – zaledwie 250 000 euro wydanych na nieruchomości w kraju. We wrześniu władze podniosły tę kwotę do 500 000 euro, aby zwiększyć przystępność cenową nieruchomości dla mieszkańców. Nowy próg obowiązuje od 1 maja 2023 r.
Aktualizacja ta zostanie wdrożona na obszarze Aten, gminy Saloniki oraz wysp Mykonos i Santorini, ale próg 250 tys. euro pozostanie niezmieniony w pozostałych regionach.
Posiadacze złotej wizy nie muszą przebywać w Grecji aby zachować wizy.
Do końca 2021 r. w kraju wpłynęło 9500 wniosków o zezwolenie na pobyt w ramach programów inwestycyjnych, co stanowi jedną z najwyższych liczb w Europie.
