Zgromadzenie ONZ zatwierdza uchwałę przyznającą Palestynie nowe prawa i przywracającą jej kandydaturę do członkostwa.
W piątek Zgromadzenie Ogólne ONZ znaczną większością głosów przegłosowało przyznanie Palestynie nowych „praw i przywilejów” i wezwało Radę Bezpieczeństwa do ponownego pozytywnego rozpatrzenia jej wniosku o zostanie 194. członkiem Organizacji Narodów Zjednoczonych.
Organ światowy liczący 193 członków zatwierdził rezolucję sponsorowaną przez Arabów i Palestyńczyków większością głosów 143 do 9, przy 25 wstrzymujących się.
Stany Zjednoczone zawetowały 18 kwietnia szeroko popieraną uchwałę Rady, która utorowałaby Palestynie drogę do pełnego członkostwa w ONZ, a jest to cel, do którego Palestyńczycy od dawna dążyli, a Izrael starał się zapobiec.
W czwartek zastępca ambasadora USA Robert Wood dał jasno do zrozumienia, że administracja Bidena sprzeciwia się uchwałie zgromadzenia. Stany Zjednoczone, wraz z Izraelem, znalazły się wśród dziewięciu krajów głosujących przeciwko niej.
„Od początku mówiliśmy jasno, że istnieje proces uzyskania pełnego członkostwa w Organizacji Narodów Zjednoczonych, a wysiłki niektórych krajów arabskich i Palestyńczyków mają na celu obejście tego procesu” – powiedział Wood w czwartek.
„Od początku mówiliśmy, że najlepszym sposobem zapewnienia pełnego członkostwa Palestyńczyków w ONZ jest osiągnięcie tego w drodze negocjacji z Izraelem. To pozostaje naszym stanowiskiem.”
Zgodnie z Kartą Narodów Zjednoczonych przyszli członkowie Organizacji Narodów Zjednoczonych muszą „miłować pokój”, a Rada Bezpieczeństwa musi zalecić ich przyjęcie Zgromadzeniu Ogólnemu w celu ostatecznego zatwierdzenia. W 2012 roku Palestyna stała się państwem obserwatorem niebędącym członkiem ONZ.
Rezolucja „określa”, że Palestyna kwalifikuje się do członkostwa, rezygnując z pierwotnego sformułowania, że w ocenie Zgromadzenia Ogólnego jest to „państwo miłujące pokój”. Dlatego też zaleca, aby Rada Bezpieczeństwa ponownie rozpatrzyła swój wniosek „przychylnie”.
Ponowne dążenie do pełnego członkostwa Palestyny w ONZ następuje w chwili, gdy wojna w Gazie umieściła w centrum uwagi trwający ponad 75 lat konflikt izraelsko-palestyński.
Według urzędników ds. zdrowia w Gazie podczas licznych posiedzeń rad i zgromadzeń kryzys humanitarny, z jakim borykają się Palestyńczycy w Gazie, oraz zabicie na tym terytorium ponad 34 000 osób, wywołały oburzenie wielu krajów.
Obawy Rosji i Chin
Pierwotny projekt uchwały Zgromadzenia został znacząco zmieniony, aby rozwiać obawy nie tylko Stanów Zjednoczonych, ale także Rosji i Chin, zdaniem trzech zachodnich dyplomatów wypowiadających się pod warunkiem zachowania anonimowości ze względu na prywatny charakter negocjacji.
Pierwszy projekt przyznałby Palestynie „prawa i przywileje niezbędne do zapewnienia jej pełnego i skutecznego udziału” w sesjach zgromadzenia i konferencjach ONZ „na równi z państwami członkowskimi”. Nie wspomniano także o tym, czy Palestyna może głosować w Zgromadzeniu Ogólnym.
Według dyplomatów Rosja i Chiny, które są zdecydowanymi zwolennikami członkostwa Palestyny w ONZ, wyraziły zaniepokojenie, że przyznanie listy praw i przywilejów wyszczególnionych w załączniku do rezolucji może stworzyć precedens dla innych potencjalnych członków ONZ – w tym przypadku Rosji o Kosowie i Chinach o Tajwanie.
Zgodnie z wieloletnim ustawodawstwem Kongresu USA Stany Zjednoczone są zobowiązane do odcięcia finansowania agencji ONZ, które zapewniają pełne członkostwo państwu palestyńskiemu, co może oznaczać odcięcie składek i dobrowolnych datków na rzecz ONZ od największego płatnika.
W ostatecznym projekcie porzucono sformułowanie, które stawiałoby Palestynę „na równi z państwami członkowskimi”. Aby rozwiać obawy Chin i Rosji, zdecydowałaby się „wyjątkowo i bez precedensu” na przyjęcie praw i przywilejów określonych w załączniku.
Projekt dodaje także w załączniku zapis dotyczący kwestii głosowania, stwierdzający kategorycznie: „Państwo Palestyna, jako państwo obserwator, nie ma prawa głosowania w Zgromadzeniu Ogólnym ani zgłaszania swojej kandydatury Radzie Organy Narodów Zjednoczonych.”
Ostateczna lista praw i przywilejów zawarta w projekcie załącznika obejmuje przyznanie Palestynie prawa do wypowiadania się we wszystkich kwestiach, nie tylko tych związanych z Palestyńczykami i Bliskim Wschodem, prawa do proponowania punktów porządku obrad i udzielania odpowiedzi w debatach, a także prawa do bycia wybranym na przewodniczącego funkcjonariusze głównych komisji Zgromadzenia.
Dałoby Palestyńczykom prawo do udziału w konferencjach ONZ i międzynarodowych zwoływanych przez Organizację Narodów Zjednoczonych – ale pozbawiłoby ich „prawa do głosowania”, które było w pierwotnym projekcie.
