Ile kosztuje prowadzenie kawiarni naprawczej? Oto, jak ograniczyć marnotrawstwo, zbierając pieniądze na cele charytatywne.
„To odrażające widzieć wyrzucane rzeczy” – mówi Chris Murphy, organizator Tunbridge Wells Repair Cafe.
Chris jest typem osoby, która idzie na śmietnik i wychodzi z większą ilością rzeczy, niż z sobą poszła. Robi i naprawia przedmioty, gdy są zepsute. I lubi łączyć ludzi.
Kiedy więc w 2019 roku dowiedział się od znajomego o kawiarniach naprawczych, jego następny krok był oczywisty.
„Dobrze pomyślałem, nie mamy takiego, zacznę nowy” – mówi TylkoGliwice Green 51-latek z Tunbridge Wells w Wielkiej Brytanii.
Nieco ponad trzy lata później nadzoruje jedną z największych kawiarni naprawczych w południowo-wschodniej Anglii, dysponującą 28 stacjami naprawczymi i 75 wolontariuszami.
„Tutaj są zepsute rzeczy, ludzie, którzy potrafią to naprawić, którzy mają etos charytatywny. Połącz ich ze sobą – podoba mi się ten pomysł” – wyjaśnia Chris.
Oto jak do tego doszło.
Co to jest kawiarnia naprawcza?
Kawiarnie naprawcze to bezpłatne, prowadzone przez społeczność miejsca spotkań, w których mieszkańcy mogą przynosić zepsute przedmioty, aby wolontariusze mogli je naprawić.
Sfrustrowana kulturą wyrzucania, holenderska ekolog Martine Postma wpadła na tę koncepcję w Amsterdamie w 2009 roku.
Od tego czasu rozrosła się do rangi ruchu globalnego, z kawiarniami w Belgii, Niemczech, Francji, Wielkiej Brytanii, USA i poza nią.
Jak założyć kawiarnię naprawczą
Chris wierzy, że każdy może założyć kawiarnię naprawczą.
„Nie ma żadnego nadrzędnego organu zarządzającego ani niczego podobnego. Wszyscy są niezależni” – mówi.
Jeśli jednak potrzebujesz pomocnej dłoni, organizacja non-profit Repair Cafe International z Martine oferuje cyfrowy zestaw startowy za dobrowolną jednorazową opłatą w wysokości 49 EUR. Darowizny są wykorzystywane do promowania koncepcji, udostępniania wskazówek online dotyczących napraw i lobbowania na rzecz większej liczby towarów nadających się do naprawy.
Zestaw zawiera instrukcję krok po kroku dotyczącą zakładania kawiarni, począwszy od znalezienia doświadczonych wolontariuszy i odpowiedniej lokalizacji, po zebranie odpowiednich narzędzi, stworzenie reklamy i znalezienie funduszy. Zawiera także szablony materiałów promocyjnych oraz formularzy rejestracyjnych i odpowiedzialności.
Chociaż Chris użył tego zestawu jako punktu wyjścia, on i jego armia ochotników przez lata wytyczali własną ścieżkę.
„W grudniu 2021 r. mieliśmy prawdziwą burzę… w ciągu trzech godzin odwiedziło nas 150 osób i otrzymaliśmy te papierowe formularze” – mówi Chris. „To było jak walka na króliki… nagle zdaliśmy sobie sprawę, że cały system papierowych formularzy jest zepsuty”.
To skłoniło obeznanego z technologią wolontariusza do wykorzystania swoich umiejętności programowania do stworzenia systemu online.
Umożliwia odwiedzającym dokonanie wstępnej rejestracji, przydzielenie stacji naprawczej i sprawdzenie, gdzie znajdują się w kolejce. System monitoruje czas trwania każdej naprawy i wolontariusze wprowadzają wynik w celu gromadzenia danych. Oszczędza to także mnóstwo czasu.
„Nie musimy niczego ręcznie wprowadzać na końcu – późniejsze wprowadzanie danych zajmowało nam wiele godzin” – mówi Chris. „Administrator jest teraz znacznie mniejszy.”
Ile kosztuje prowadzenie kawiarni naprawczej?
Kawiarnie naprawcze są prowadzone przez wolontariuszy i można z nich korzystać bezpłatnie. Jak więc są finansowane?
– wyjaśnia Chris, kawiarnia Tunbridge Wells Repair Cafe utrzymuje się wyłącznie z datków. Gdy odwiedzający naprawią swoje przedmioty, są kierowani do stanowiska wyjściowego, gdzie wolontariusze zbierają opinie i datki gotówką lub kartą. Średnio każdy odwiedzający przekazuje około 5 funtów (5,80 euro).
Kawiarnia działa przez jeden dzień w miesiącu (z wyjątkiem sierpnia i grudnia) i za każdym razem przyjmuje około 70 gości, co oznacza, że każde wydarzenie generuje około 350 funtów (406 euro).
Pieniądze, które zbierają, znacznie przekraczają koszty bieżące, które wynoszą około 43 funtów (50 euro) na wydarzenie. Obejmuje to napoje dla wolontariuszy i opłatę abonamentową w wysokości 30 GBP (35 EUR) za system online.
„Obecnie jest to koszt niepodlegający negocjacjom, w przeciwieństwie do stosu formularzy i pisma, którego nie da się odczytać” – mówi Chris. Inne kawiarnie mogą również zarejestrować się w celu korzystania z tego systemu, wysyłając wiadomość e-mail na adres matt@repairmanager.co.uk.
Chris szacuje, że kawiarnia wydaje dodatkowe 600 funtów (696 euro) rocznie na narzędzia i sprzęt do napraw.
Oznacza to, że roczny koszt bieżący wynosi około 1100 funtów (1276 euro), a roczne darowizny wynoszą około 4200 funtów (4874 euro). Nadwyżkę przekazujemy na cele charytatywne.
„Moglibyśmy ubiegać się o fundusze rządowe, ale tak naprawdę ich nie potrzebujemy” – mówi Chris.
Mogło to jednak być pomocne na początku: Chris przeznaczył około 2000 funtów (2320 euro) z własnych środków na rozpoczęcie projektu, które od tego czasu odzyskał dzięki darowiznom.
Tnie także koszty, przechowując cały sprzęt – pięć pudełek – we własnym domu pomiędzy wydarzeniami.
„Ludzie mówią, że moglibyśmy kupić mnóstwo części zamiennych. Ale to jest w mojej szopie!
„Ideałem byłoby, gdybyśmy mieli lokal, w którym moglibyśmy zamknąć rzeczy i tam przechowywać, a następnie po prostu je wywieźć” – dodaje.
Jakiego rodzaju przedmioty można zabrać do warsztatu naprawczego?
Każda kawiarnia naprawcza jest inna. W tym w Tunbridge Wells znajdują się stacje naprawcze obejmujące sprzęt elektryczny, mechaniczny, ostrzenie noży (w tym narzędzia ogrodnicze), IT, biżuterię, odzież i tekstylia oraz różne przedmioty.
„Ogólnie mamy naprawdę dobry wskaźnik sukcesu, co jest fantastyczne” – ujawnia Chris.
Do najczęściej przynoszonych do stacji naprawy instalacji elektrycznych należą czajniki, tostery, ekspresy do kawy, suszarki do włosów, odtwarzacze CD, skutery, odkurzacze, nożyce do żywopłotów i lampy.
Na stacji naprawy mechanicznej można zobaczyć wiele zegarów, pozytywek i zabawek mechanicznych.
„Kupimy trochę starych zegarów z kukułką. Ludzie są zachwyceni, kiedy znów zaczynają pracować – są po prostu bardzo, bardzo szczęśliwi” – mówi Chris.
Stanowisko IT zajmuje się wymianą ekranów laptopów, problemami z oprogramowaniem oraz napędami CD i DVD.
Odwiedzający udają się do stanowiska jubilerskiego, aby naprawić zepsute zapinki i koraliki zabezpieczające. Podczas gdy stacja różna zajmuje się wszystkim, od potłuczonej ceramiki po pluszowe zabawki, krzesła, walizki, a nawet parasole.
„Nie zawsze wygląda ładnie, jak nowy, ale kogo to obchodzi?”, żartuje Chris.
Do tej pory w kawiarni dokonano ponad 1000 napraw i zebrano tysiące funtów na cele charytatywne.
Jak znaleźć wolontariuszy do swojej kawiarni naprawczej
Na dobry początek Chris zamieścił artykuł w lokalnej gazecie. Publikował także posty na Facebooku i Nextdoor, platformie mediów społecznościowych dla dzielnic, dostępnej w Wielkiej Brytanii, Holandii i USA.
„Spotkałem się z niesamowitą falą ludzi, którzy powiedzieli: «Tak, zdecydowanie podałem to moim nazwiskiem»” – wspomina.
100 mieszkańców wzięło udział w jego wstępnym spotkaniu w Trinity Tunbridge Wells, dawnym kościele, w którym obecnie mieści się bezpłatne centrum teatralne i artystyczne oraz kawiarnia naprawcza.
„Zadawali mnóstwo pytań. Większość odpowiedzi brzmiała: „Nie mam pojęcia, nigdy wcześniej tego nie robiłem” – wyjaśnia Chris. Mówi, że dobrze wykorzystał swoje dotychczasowe doświadczenia w prowadzeniu firmy szkoleniowej na etapie konfiguracji.
Ostatecznie 75 osób zgłosiło się jako wolontariusze, a do prowadzenia kawiarni na pełnych obrotach potrzeba około 40 osób.
Kto może zostać wolontariuszem w kawiarni naprawczej?
Każdy może zostać wolontariuszem w kawiarni naprawczej. Pomocne jest posiadanie umiejętności lub zainteresowanie konkretnym obszarem napraw – choć niektórych z nich można łatwo się nauczyć.
Osoby mniej sprawne mogą nadal stanowić zasadniczą część procesu.
Biegacze są „oczami i uszami stacji napraw” – mówi Chris. Monitorują kolejki i dostępność, wskazując ludzi do swoich stacji napraw i przedstawiając wolontariuszy odwiedzającym.
W Tunbridge Wells Repair Cafe około 75 procent wolontariuszy to emeryci. Ale w kawiarni pracują także wolontariusze po dwudziestce, którzy „po prostu mają zainteresowania i pasję” – dodaje.
„Poznają różnych ludzi, nawiązują przyjaźnie i widzą rzeczy, których normalnie nie udałoby im się naprawić. Zaspokaja więc tę ciekawość i nawyk.
Dla Chrisa to poczucie wspólnoty sprawia, że wszystko jest tego warte.
„Jestem głęboko przekonany, że ludzkość rozkwita we wspólnocie” – mówi. „Chodzi o to, aby ludzi łączyć jako ludzi.
„A dla mnie pomysł, że w jakiś sposób uczyniłem świat szczęśliwszym miejscem, mam nadzieję, że zdrowszym i bardziej zrównoważonym, śpię łatwiej, wiedząc, że to robię”.
