3 listopada 1957: Łajka zostaje pierwszym psem na orbicie
„Jedna mała łapa dla psa. Wielki skok dla psiego rodzaju. To właśnie powiedziałaby Łajka, gdyby biedny pies miał świadomość historycznego osiągnięcia, którego była częścią.
Łajka była pierwszym psem, który poleciał w kosmos w ramach ZSRR, a zaciekła rywalizacja kosmologiczna Stanów Zjednoczonych osiągnęła swój szczyt podczas zimnej wojny. Stany Zjednoczone zdobyły już uznanie za pierwsze żywe istoty wysłane w przestrzeń kosmiczną, kiedy w 1947 r. wystrzeliły muszki owocowe wewnątrz rakiety V2 poza atmosferę. Muszki owocowe wróciły na ziemię pozornie bez szwanku. Nie wiadomo, czy w społeczności muszek owocowych zrobiliby udaną karierę jako mówcy publiczni i nauczyciele przedmiotów ścisłych.
Po sukcesie muszek owocowych Stany Zjednoczone zaczęły wysyłać ssaki w przestrzeń kosmiczną. Najpierw był rezus Albert. Podróż Alberta w 1948 roku nie była zbyt udana. Uważa się, że zmarł w wyniku awarii aparatu oddechowego w drodze na górę. Gdyby jednak to nie pomogło, gdy jego rakieta zawiodła, będąc jeszcze w mezosferze, uderzenie, gdy rakieta uderzyła później w Ziemię, z pewnością by to spowodowało.
Albert II odniósł nieznacznie większy sukces. Jego rakieta przekroczyła 100-kilometrową linię Kármána wyznaczającą granicę atmosfery i przestrzeni. To uczyniło Alberta II pierwszym ssakiem, który dotarł w kosmos. Niestety nie miał zbyt wiele czasu na świętowanie, gdyż po powrocie na Ziemię rakieta zawiodła spadochron i runęła na ziemię. Auć.
W latach 40. i 50. Stany Zjednoczone nadal wysyłały małpy w przestrzeń kosmiczną. Większość z nich spotkał podobny grizzly los.
Choć Sowieci wyraźnie dogonili Stany Zjednoczone pod względem imponującej zdolności do mordowania ssaków poza atmosferą, wciąż był do zdobycia rekord – przywrócenie ssaka żywego.
W 1951 roku ZSRR osiągnął ten cel, wysyłając psy Tsygan i Dezik w przestrzeń kosmiczną ORAZ sprowadzając je na Ziemię w jednym kawałku. Albo psy były znacznie bardziej kompetentnymi astronautami, albo Sowieci robili coś dobrze.
Ośmielony ich osiągnięciem ZSRR zdecydował, że jego następnym celem będzie wysłanie ssaka nie tylko w przestrzeń kosmiczną, ale na orbitę.
Karierę astronauty często definiują lata dedykowanego szkolenia. Być może będziesz musiał spędzić dziesięciolecia jako pilot myśliwca lub imponująco wysportowany inżynier, aby wziąć udział w misji kosmicznej. W 1957 roku kryteria były nieco luźniejsze.
Łajka, najsłynniejszy pies, jaki kiedykolwiek poleciał w kosmos, nie był absolwentem sił powietrznych ZSRR. Nie spędziła też czasu na najsłynniejszych uniwersytetach inżynieryjnych. Zamiast tego Sowieci po prostu złapali bezdomnego kundla z ulic Moskwy. Kiedyś naprawdę łatwiej było poruszać się po rynku pracy.
Radzieccy inżynierowie, kundel w wieku około trzech lat, uznali, że życie bezdomnego w Moskwie będzie wystarczającym szkoleniem, aby przetrwać trudne realia podróży kosmicznych.
Niestety, podróż Łajki do zostania kosmodogiem nie była przyjemna. Naukowcy umieszczali ją w coraz mniejszych klatkach, aby przygotować ją do zamknięcia misji. Uznała to za niepokojące i przestała oddawać mocz lub kał. Szkolenie obejmowało także czas spędzony w wirówkach i aklimatyzację do metod karmienia.
W noc przed lotem naukowiec Władimir Jazdowski zabrał Łajkę do domu, aby bawiła się z dziećmi, znając jej los następnego dnia.
Z trzech wyszkolonych psów Łajka została umieszczona na statku kosmicznym Sputnik 2. Został wystrzelony z ZSRR tego dnia w 1957 roku. W Sputniku 2 Łajka przed wejściem na orbitę dotarła do przestrzeni kosmicznej. Przeżyła co najmniej pięć godzin, zanim odczyty wykazały, że Łajka zginęła w locie.
Sowieci twierdzili wówczas, że dokonali eutanazji Łajki poprzez zatrutą porcję jedzenia. Krążyła inna historia, że się udusiła. Dopiero w 2002 roku Dimitri Malashenkov, jeden z zaangażowanych naukowców, potwierdził, że Łajka zmarła z powodu przegrzania.
Pomimo jej śmierci imponujący rekord Łajki jako pierwszego ssaka, który osiągnął orbitę, zapewnił jej międzynarodowe dziedzictwo kulturowe. Była twarzą marki radzieckich papierosów, jest tematem piosenki Arcade Fire i zainspirowała postać Marvela Cosmo the Spacedog.
Co ważniejsze, wywołała także międzynarodową dyskusję na temat testów na zwierzętach. Prawdopodobnie trudniej byłoby kiedykolwiek wysłać ludzi w przestrzeń kosmiczną bez poczucia, że misja przetrwa testy na zwierzętach, w większości odrzucono przypadkową obojętność na życie zwierząt w pogoni za wyścigiem kosmicznym, a zwierzęta bezpieczniej wróciły do domu.
