Tegoroczny fioletowy tor olimpijski ma nowy geometryczny wzór w dolnej warstwie, mający na celu zwiększenie osiągów sportowców. TylkoGliwice Next rozmawiał z naukowcem, który pracował nad numerycznym modelowaniem, które doprowadziło do powstania toru.
Zawody lekkoatletyczne rozpoczną się w czwartek na Igrzyskach Olimpijskich w Paryżu, na zupełnie nowej i udoskonalonej bieżni, która po raz pierwszy w historii igrzysk będzie miała fioletowy kolor.
Tor został zaprojektowany przez włoską firmę Mondo, która dostarczała główną bieżnię stadionu na wszystkie Igrzyska Olimpijskie od 1992 roku.
Tor igrzysk olimpijskich w Tokio w 2020 r. miał typowy kolor rdzawy lub ceglastoczerwony, natomiast tor w Rio w 2016 r. był niebieski.
Mamy nadzieję, że nowy geometryczny kształt komór powietrznych pod tegoroczną bieżnią pomoże sportowcom w pobiciu nowych rekordów.
Dlaczego bieżnia lekkoatletyczna jest fioletowa?
W tym roku organizatorzy igrzysk olimpijskich wybrali kolor fioletowy, aby zastąpić dawną niebieską bieżnię stadionu Stade de France, zgodnie z oficjalnymi barwami igrzysk Paryż 2024.
Natomiast na zakrętach zastosowano kolor szary, co ma przypominać tor z 1924 r., kiedy to Paryż ostatni raz gościł igrzyska.
Nowy dziewięciotorowy tor jest jasnofioletowy na środku i ciemniejszy na krawędziach. Instalacja 23 114 metrów kwadratowych na stadionie zajęła prawie trzy miesiące.
Firma Mondo wykorzystała węglan wapnia pochodzący z muszli mięczaków, m.in. omułków i małży, dostarczanych przez sardyńską spółdzielnię rybacką Nieddittas, która wykorzystuje muszle małży, przyczyniając się do zrównoważonego rozwoju.
Jakie nowe technologie zastosowano w tym torze?
Bieżnia ma na celu poprawę wyników sportowców i zapobieganie kontuzjom. Powstała dzięki współpracy Mondo z Polymer Engineering Lab z Politechniki w Mediolanie.
Posiada górną warstwę, która styka się z butami, oraz dolną warstwę o mniejszej gęstości, która ma być kompresowana, gdy sportowcy biegną. Bieżnia nie jest całkowicie gumowa na spodzie, ale jest wypełniona komórkami powietrznymi o geometrycznym kształcie.
„Główną różnicą pomiędzy (tym torem) a poprzednią technologią jest kształt komór powietrznych, które znajdują się w dolnej części toru” – powiedział Luca Andena, adiunkt nauk materiałowych i technologii na Politechnice Mediolańskiej, który wykonał model toru, w wywiadzie dla TylkoGliwice Next.
„Bieżnia musi jednocześnie zapewniać bezpieczeństwo poprzez redukcję wstrząsów i zwiększanie wydajności (zawodników), a za to odpowiada właśnie dolna warstwa” – dodał.
Tegoroczna trasa ma eliptyczne kształty geometryczne opracowane przy użyciu tradycyjnego projektowania i modelowania numerycznego.
Andena od lat nadzoruje badania nad modelowaniem numerycznym w celu opracowania tych bieżni i stworzył zaawansowany model symulujący różne geometrie, co pozwala najlepiej wpłynąć na wyniki sportowców.
„Kiedy sportowcy lądują na bieżni, część energii biegu jest przenoszona na bieżnię, a następnie bieżnia oddaje. W zależności od tego, jak działa ten transfer, może on działać przeciwko tobie, (zatrzymując) cię lub może mieć efekt napędowy netto” – powiedział Andena.
„Odkryliśmy, że dzięki tej nowej geometrii mamy w zasadzie tor, który jest jednocześnie trochę bardziej miękki, co naszym zdaniem spodoba się sportowcom (…), ale jednocześnie mamy impuls netto, który powinien zapewnić niewielką poprawę osiągów w porównaniu z poprzednią wersją” – dodał.
Jego zdaniem, w idealnym przypadku naukowcy mogliby otrzymywać opinie od sportowców, a także współpracować z producentami obuwia, aby jeszcze bardziej udoskonalić wyniki biegaczy.
Kolejnym planowanym krokiem jest wykorzystanie sztucznej inteligencji (AI) w stworzonym przez nich modelu w celu znalezienia nowych geometrii, które mogłyby wprowadzić nową generację torów na Igrzyska Olimpijskie w Los Angeles w 2028 roku.
Czy bieżnia pomoże sportowcom pobić rekordy świata?
„Nowy tor powinien być co najmniej tak szybki jak tokijski, ale bardziej miękki” – powiedział Andena. „Miękkość powinna pomóc biegaczom w końcowej części sprintu, gdy trudniej jest im utrzymać prędkość”.
Andena spodziewa się, że korzyści z tego odniosą zarówno biegacze na dystansach 200 i 400 metrów, jak i ci pokonujący dłuższe dystanse.
Jednak ekstremalne temperatury i warunki pogodowe mogą również wpływać na ich osiągi na torze – dodał.