Ustawa o usługach cyfrowych, czyli zasady dotyczące platform europejskich, będzie miała zastosowanie do wszystkich firm jeszcze w tym miesiącu, ale większość krajów UE nadal nie wyznaczyła krajowych organów regulacyjnych ani nie transponowała tych przepisów do prawa krajowego.
Zgodnie z ustawą o usługach cyfrowych (DSA), ogólnounijnymi przepisami, które weszły w życie w sierpniu ubiegłego roku, platformy internetowe z ponad 45 milionami średnio miesięcznych użytkowników w UE muszą przestrzegać rygorystycznych przepisów, takich jak wymogi dotyczące przejrzystości i ochrony nieletnich w internecie.
Umowa DSA ma zastosowanie bezpośrednio do 22 największych platform lub VLOP, w tym YouTube, Booking.com i Facebook, ale ogólne obowiązki, w tym przesyłanie danych dotyczących decyzji dotyczących moderowania treści do przejrzystej bazy danych, będą obowiązywać powszechnie od 17 lutego, z wyjątkiem małych firm .
Krajowe organy regulacyjne, które są głównym punktem kontaktowym platformy pomagającym Komisji Europejskiej w gromadzeniu dowodów na temat wdrażania, również od 17 lutego będą musiały zostać wyznaczonymi organami nadzoru.
Z danych dostarczonych przez Komisję wynika jednak, że jak dotąd tylko dziewięć krajów wyznaczyło krajowego organu regulacyjnego – czyli Koordynatora Usług Cyfrowych (DSC) – i przekazało to kierownictwu UE: Austria, Bułgaria, Dania, Finlandia, Węgry, Włochy, Luksemburg, Rumunia i Hiszpania. Ponadto Komisja podpisała umowy z organami regulacyjnymi ds. mediów we Francji, Irlandii i Holandii jako krok tymczasowy przed formalnym mianowaniem koordynatora usług cyfrowych.
Nowe obowiązki
Ze względu na brak organów i krajowych przepisów wykonawczych zarówno dla przedsiębiorstw, jak i organów regulacyjnych nie jest jasne, jak przepisy będą działać w praktyce na jeszcze tydzień.
W Polsce Urząd Komunikacji Elektronicznej (UKE), regulator telekomunikacji, będzie pracował nad egzekwowaniem prawa DSA, chociaż krajowe przepisy dotyczące DSA nadal wymagają transpozycji, powiedział TylkoGliwice rzecznik.
UKE rozpoczął już „prace koncepcyjne” nad przyjęciem nowych obowiązków, ale rzecznik dodał, że jest za wcześnie na podanie dokładnych szczegółów, jak to będzie wyglądać w praktyce. „Jesteśmy w stałym kontakcie zarówno z Ministerstwem Cyfryzacji, jak i naszymi kolegami, którzy są koordynatorami w innych krajach UE i wymieniamy spostrzeżenia na temat wyzwań, jakie niosą ze sobą nowe obowiązki” – powiedział.
Będzie to miało wpływ na rynki internetowe, w tym na polską platformę e-commerce Allegro, która co miesiąc obsługuje około 20 milionów klientów.
Magdalena Piech, dyrektor ds. regulacyjnych w Allegro, powiedziała TylkoGliwice, że konsultacje wokół projektu ustawy zostały już zakończone i firmy czekają na projekt tekstu. „Podobnie jak w innych państwach członkowskich UE opóźnienie w nominacji DSC będzie miało wpływ na ogólną gotowość: na przykład na raportowanie do bazy danych komisji i wyznaczanie tzw. zaufanych sygnalistów” – powiedział Piech.
„Rozumiemy, że te kwestie zostaną wkrótce wyjaśnione i nie możemy się doczekać współpracy z Koordynatorem Usług Cyfrowych, aby DSA działało w praktyce. Komisja może odegrać ważną rolę w zapewnieniu platformom internetowym pewnych wskazówek dotyczących wdrażania przed wprowadzeniem ram krajowych” – dodała.
Rzecznik Komisji Europejskiej zapytany o to powiedział portalowi TylkoGliwice, że „nie przewiduje się żadnych dodatkowych wytycznych”. Od 17 lutego Europejskie Centrum Przejrzystości Algorytmicznej będzie wspierać władze krajowe w monitorowaniu zgodności z DSA. „Będzie sporządzać roczne raporty na temat ryzyk systemowych wynikających z VLOP, a także najlepszych praktyk w zakresie środków łagodzących” – dodał rzecznik. Docelowo kary za nieprzestrzeganie zasad mogą sięgać nawet 6% światowego obrotu firmy.
Rekrutacja
Holenderski Urząd ds. Konsumentów i Rynków (ACM), który będzie prawdopodobnym krajowym organem wykonawczym DSA, opublikował w zeszłym miesiącu (18 stycznia) projekt wytycznych wyjaśniających, w jaki sposób firmy mogą przygotować się na zgodność z DSA.
Rzecznik organu powiedział, że holenderskie krajowe prawo wykonawcze nadal wymaga formalnego zatwierdzenia, co formalnie wyznaczy ACM jako DSC. „W międzyczasie przygotowujemy się do swojej roli. W oczekiwaniu na nowe zadania organu powołaliśmy kilkadziesiąt osób. Widzimy duże zainteresowanie” – dodał.
W Irlandii rząd utworzył Coimisiún na Meán w marcu 2023 r., zastępując dawny irlandzki organ nadawczy. Rzecznik powiedział, że liczba pracowników wzrosła z 37 do 90, a do połowy 2024 r. ma osiągnąć 160 pracowników. Oprócz DSA omówione zostaną także inne tematy związane z bezpieczeństwem w Internecie, takie jak rozporządzenie w sprawie treści o charakterze terrorystycznym w internecie.
Irlandzka ustawa o usługach cyfrowych wdrażająca DSA jest obecnie rozpatrywana w parlamencie krajowym; oczekuje się, że zostanie przyjęty przed 17 lutego. Na Irlandii ciąży szczególny obowiązek w ramach DSA, ponieważ 13 z 22 wyznaczonych VLOP ma swoje siedziby UE w Irlandii.
„Intensywnie współpracujemy z firmami i organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, aby przygotować się do DSA, a także ściśle współpracujemy z Komisją Europejską i innymi organami regulacyjnymi. Będziemy wydawać dalsze wytyczne i informacje, szczególnie dla firm, które nie posiadają usług VLOP” – dodał rzecznik.
Komisja stwierdziła, że na szczeblu ogólnounijnym liczba personelu zajmującego się egzekwowaniem przepisów DSA w tym roku wyniesie 123 osoby zatrudnione na pełen etat. W zeszłym miesiącu DG Connect, jednostka cyfrowa dyrektora, opublikowała dwa zaproszenia do wyrażenia zainteresowania rekrutacją nowych członków zespołu DSA ds. egzekwowania prawa, w tym urzędników prawnych, analityków danych oraz specjalistów ds. polityki i operacji.