Europa ma powitać najdłuższy na świecie podwodny tunel drogowo-kolejowy. Oto jak jest budowany.
18-kilometrowy tunel pod Morzem Bałtyckim połączy wkrótce południową Danię z północnymi Niemcami.
Po otwarciu w 2029 r. ambitne połączenie drogowo-kolejowe będzie najdłuższym tego typu połączeniem na świecie, skracając czas podróży turystów i osób dojeżdżających do pracy między tymi dwoma krajami.
W związku z rozpoczęciem prac budowlanych redakcja TylkoGliwice Travel rozmawia z zespołem pracującym nad tunelem Fehmarnbelt, aby dowiedzieć się więcej.
Jakie korzyści tunel Fehmarnbelt przyniesie podróżnym?
Obecnie podróż między duńską wyspą Lolland a niemiecką wyspą Fehmarn wymaga 45-minutowej przeprawy promem.
Tunel Fehmarnbelt, łączący Rødbyhavn po stronie duńskiej z Puttgarden po stronie niemieckiej, ma skrócić podróż samochodem do 10 minut i pociągiem do zaledwie siedmiu minut.
„Dla dojeżdżających do pracy oznacza to szybsze i bardziej niezawodne połączenie między Danią a Niemcami, znacznie skracające czas podróży i czyniące codzienne dojazdy o wiele wygodniejszymi” – mówi Denise Juchem, rzeczniczka Femern A/S – duńskiej firmy przygotowującej projekt – w rozmowie z TylkoGliwice Travel. Zmniejszy to również korki na istniejących trasach drogowych i kolejowych.
Jak dodają, tunel ułatwi turystom zwiedzanie obu krajów.
Łącząc się z dalszą podróżą na północ do Kopenhagi przez duńską wyspę Zelandia, „tunel Fehmarnbelt zrewolucjonizuje podróżowanie między Skandynawią a Europą Środkową, zapewniając szybsze, bardziej niezawodne i bezpośrednie połączenie”.
Droga biegnąca przez tunel będzie również połączona z siecią autostrad Niemiec, co umożliwi wygodny dojazd samochodem.
Dlaczego wybrano podwodny tunel, aby połączyć Danię i Niemcy?
Rozważano kilka opcji, w tym budowę mostu i tunelu drążonego w ziemi, zanim zdecydowano się na podwodny tunel łączący oba kraje.
„Ostatecznie uznano, że 18-kilometrowy tunel zanurzony jest najlepszym rozwiązaniem ze względu na mniejszy wpływ na środowisko, mniejszą wrażliwość na warunki pogodowe i opłacalność” – wyjaśnia Juchem.
Tunel musi spełniać surowe normy środowiskowe, zapewniając minimalny wpływ na lokalne ekosystemy i bioróżnorodność. Jest to monitorowane przez specjalistyczne statki. Naturalne krajobrazy nieuchronnie dotknięte projektem zostaną zrównoważone przez stworzenie nowych obszarów naturalnych w innych miejscach – na Lolland będą one co najmniej dwukrotnie większe.
Oczekuje się, że projekt będzie kosztował 55,1 mld koron (4,8 mld euro). UE przyznała około 1,1 mld euro na jego budowę, podczas gdy powiązane obiekty kolejowe wniosły wkład w wysokości 117 mln euro.
Ostatecznie będzie finansowany przez użytkowników z przychodów z opłat i biletów wykorzystywanych do spłaty pozostałych pożyczek. Jest to podobny model do udanego połączenia Øresund, mostu i zatopionego tunelu łączącego Danię i Szwecję.
Koszty użytkowania tunelu Fehmarnbelt zostaną ustalone przez ministra transportu Danii przed jego otwarciem.
Jak wygląda budowa tunelu zanurzonego?
„Projekt tunelu Fehmarnbelt był złożonym procesem, który wymagał dokładnego planowania” – mówi Markus Just, kierownik ds. jakości projektowania tuneli w firmie Femern A/S.
Jednym z największych wyzwań było ustalenie sposobu transportu ogromnych, ciężkich elementów tunelu z fabryki na miejsce zanurzenia.
„Postanowiliśmy zbudować baseny przed każdą z trzech hal fabrycznych, tak aby elementy tunelu mogły wypływać na powierzchnię jak w śluzie i być transportowane do portu roboczego” – wyjaśnia Just.
Następnie specjalnie zaprojektowane urządzenia morskie i statki robocze są wykorzystywane do transportu i opuszczania elementów na miejsce w sposób zapewniający szczelność.
„System umożliwia opuszczanie i łączenie elementów tunelu najdłuższego na świecie tunelu zanurzonego z dokładnością zaledwie kilku milimetrów” – mówi Just.
Jednakże największe innowacje techniczne projektu dotyczą kwestii bezpieczeństwa i konserwacji.
„Tunel Fehmarnbelt będzie pierwszym na świecie tunelem zanurzonym z piwnicami” – ujawnia Just. Umieszczone co dwa kilometry i połączone rurami, te głębsze i szersze segmenty zapewnią miejsce dla pojazdów serwisowych, dzięki czemu personel konserwacyjny będzie mógł bezpiecznie i szybko dostać się do obszarów w tunelu, co poprawi dostępność ruchu.
Jakie środki bezpieczeństwa będą obowiązywały osoby korzystające z tunelu?
Według Juchema, oprócz zapewnienia łatwego dostępu personelowi zajmującemu się konserwacją i eksploatacją tunel będzie wyposażony w różne elementy, które sprawią, że będzie on „równie bezpieczny w użytkowaniu, jak podobne trasy na lądzie”.
Opierając się na doświadczeniach z innych dużych projektów tunelowych, w tym połączenia Øresund, będzie on obejmował pełne pasy awaryjne w obu kierunkach autostrady w tunelu, przy czym pojazdy będą jechać w oddzielnych rurach w każdym kierunku. Umożliwi to pojazdom zatrzymanie się w przypadku awarii lub sytuacji awaryjnych.
Dobrze oświetlony tunel będzie również wyposażony w wyjścia ewakuacyjne na całej swojej długości, zapewniając bezpieczną drogę ucieczki w razie incydentów.
Lokalny ośrodek sterowania oraz ośrodek kontroli ruchu kolejowego w Kopenhadze będą monitorować tunel 24 godziny na dobę, co pozwoli na szybką reakcję na wszelkie problemy.
W jaki sposób tunel Fehmarnbelt sprawi, że podróże staną się bardziej zrównoważone?
Mamy nadzieję, że tunel przyczyni się do przejścia z transportu drogowego na kolejowy.
„Oczekuje się, że ta zmiana znacznie zmniejszy emisję CO2, gdyż transport kolejowy jest bardziej wydajny i mniej zanieczyszczający w porównaniu z transportem drogowym” – mówi Juchem.
Organizacje ekologiczne z zadowoleniem przyjęły tę wiadomość.
„Uważamy, że połączenie Fehmarnbelt jest bardzo ważnym projektem, jeśli chodzi o klimat” – mówi Michael Løvendal Kruse, przedstawiciel organizacji pozarządowej Danish Society for Nature Conservation. „Wzmocni ono transport towarów i pasażerów za pomocą najbardziej przyjaznego dla klimatu transportu, jaki obecnie istnieje, tj. pociągów elektrycznych”.
Tunel stworzy również bardziej bezpośrednią trasę dla międzynarodowych pociągów i ciężarówek, „co pozwoli zaoszczędzić około 160 kilometrów podróży, a tym samym zmniejszyć zużycie paliwa i emisję spalin” – dodaje Juchem.
„Dzięki utworzeniu w pełni zelektryfikowanego korytarza kolejowego tunel wspiera wykorzystanie zielonej energii i zrównoważonych rozwiązań transportowych, jeszcze bardziej integrując europejską sieć transportową i promując bardziej zieloną przyszłość”.
