Niemiecki rząd zatwierdził projekt budżetu na 2025 rok, który przewiduje 481 mld euro wydatków, w tym 78 mld euro inwestycji. Budżet przeznacza 75,3 miliarda euro na wydatki obronne NATO, ale zmniejsza o połowę środki dla Ukrainy.
Niemiecki rząd zatwierdził projekt budżetu na rok 2025, co stanowi kluczowy krok w reagowaniu na wyzwania gospodarcze i związane z bezpieczeństwem kraju w ograniczonej sytuacji finansowej.
Budżet, zatwierdzony w środę przez gabinet kanclerza Olafa Scholza, zakłada łączny limit wydatków na poziomie 481 miliardów euro, w tym rekordowe 78 miliardów euro na inwestycje i zadłużenie netto na poziomie 43,8 miliarda euro.
Kolejnym krokiem będzie uzyskanie zgody Bundestagu, spodziewanej w listopadzie.
Minister finansów Christian Lindner podkreślił znaczenie przestrzegania hamulca zadłużenia, czyli konstytucyjnego limitu wydatków, jako kamienia węgielnego stabilności fiskalnej Niemiec.
„Szanujemy hamulec zadłużenia, który czyni nas kotwicą stabilności w Europie” – oświadczył Lindner, podkreślając znaczenie wzrostu gospodarczego dla stworzenia nowych możliwości budżetowych: „Nowe pole manewru budżet można stworzyć jedynie przy większym wzroście gospodarczym .
Budżet na 2025 rok wyróżnia się ambitnym planem inwestycyjnym i strategiczną alokacją środków na wzmocnienie infrastruktury obronnej i społecznej Niemiec.
Budżet określa średniookresowe planowanie finansowe do roku 2028, co zbiega się z wygaśnięciem Specjalnego Funduszu Sił Zbrojnych, którego zadaniem jest osiągnięcie minimalnych celów NATO w zakresie wydatków.
Główne obszary interwencji
Rząd „sygnalizacji świetlnej”, w skład którego wchodzą Partia Socjaldemokratyczna (SPD), Zielonych i Wolna Partia Demokratyczna (FDP), ma na celu ożywienie gospodarki, utrzymanie świadczeń socjalnych i wzmocnienie bezpieczeństwa narodowego.
Ministerstwo Obrony pod przywództwem Borisa Pistoriusa (SPD) otrzyma dodatkowe środki, które pozwolą Niemcom przekroczyć natowski cel wynoszący 2% PKB na wydatki obronne, przy alokacji 75,3 mld euro. Agencje bezpieczeństwa, w tym policja federalna i służby celne, skorzystają z prawie miliarda euro dotacji.
Ważnym elementem jest wsparcie dla rodzin, obejmujące zwiększone świadczenia z tytułu opieki nad dziećmi i wyższy dodatek na dziecko dla nisko opłacanych pracujących rodziców. Budżet przewiduje także ulgi podatkowe o wartości około 23 miliardów euro na lata 2025 i 2026, co obejmuje zwiększone odliczenia z tytułu podatku dochodowego i wynagrodzeń.
Niemiecki rząd w dalszym ciągu angażuje się we wspieranie Ukrainy, choć pomoc spadnie z 8 mld euro w 2024 r. do 4 mld euro w 2025 r. Rząd ma nadzieję, że pożyczka G7 z zamrożonych rosyjskich aktywów w wysokości 50 mld dolarów pokryje większość potrzeb Ukrainy.
Wyzwania i strategie budżetowe
Negocjacje budżetowe na kilka tygodni poprzedzających zatwierdzenie budżetu były zaostrzone przez wojnę na Ukrainie, recesję w Niemczech i rozbieżne priorytety partii koalicyjnych.
Podejście Lindnera podczas negocjacji budżetowych skupiało się na wstrzemięźliwości fiskalnej, mającej na celu zrównoważenie budżetu poprzez ograniczenie nadmiernych wydatków państwa. Mimo to większość ministerstw otrzyma większe środki niż wcześniej obiecano, z wyjątkiem Ministerstw Transportu, Rozwoju i Budownictwa oraz Mieszkalnictwa, w których przewidziano niewielkie obniżki.
Według Deutsche Bank, który opublikował przegląd możliwych scenariuszy niemieckiego budżetu na 2025 r., pomimo trudnego otoczenia gospodarczego i ograniczeń budżetowych, budżet Niemiec na 2025 r. ma na celu zrównoważenie solidnych inwestycji z ostrożnym zaciąganiem kredytów. Oczekuje się, że polityka fiskalna w 2024 r. będzie restrykcyjna, ale w 2025 r. zasadniczo neutralna, a rząd będzie sterował tymi złożonymi wodami finansowymi, aby promować stabilność i wzrost.
Zamknięcie deficytu budżetowego
Aby zamknąć 17 miliardów euro luki między planowanymi wydatkami a dochodami, rząd planuje dokonać przeglądu rachunkowości kosztów odsetek i oczekuje, że plan wzrostu gospodarczego wygeneruje dodatkowe 6 miliardów euro dochodów podatkowych.
Pojawiła się także propozycja przesunięcia niewykorzystanych środków z hamulca cenowego gazu banku rozwoju KfW do budżetu federalnego, choć może to budzić wątpliwości konstytucyjne.
